ေျမပံု ဘုရား၊ ပုဂံ

အရြယ္အစား- ေျမပံု ဘုရား၊ ပုဂံ
အမ်ိဳးအစား - ေျမထည္
ျပဳလုပ္ပံုနည္းပညာ - ခပ္ႏွိပ္ ပံုေဖာ္
အခ်ိန္ကာလ - ခန္႕မွန္း ၁၃ ရာစုႏွစ္
ေတြ႕ရွိရာေနရာ - ျမန္မာ
အရြယ္အစား- အျမင့္ ၁၆.၅ စင္တီမီတာ
လက္ရွိတည္ေနရာ - ျဗိတိလွ် ျပတိုက္၊ လန္ဒန္
ျပတိုက္အမွတ္- Registration number: 1899,1016.1 :အာရွ

ဒီေျမပံုဘုရားမွာ ဗုဒၶဘုရားျဖစ္စဥ္ အက်ဥ္းကို ပံုေဖာ္ထားတာေတြ႕ရပါတယ္။
ရုပ္ပံုေတြကို အရင္ပိုစ္ မွာရွင္းျပခဲ့ဖူးတာေတြႏွင့္ အတူတူပါဘဲ။

နာရီလက္တံလွည့္ပံုအတိုင္း ေအာက္ေျခက စရွင္းျပရရင္

ေအာက္ေျခက သရုပ္ေဖာ္ ဟာ ပါဠိရကၡ ဇာတ္ေတာ္ထဲက ေမ်ာက္တစ္ေကာင္ ျမတ္စြာဘုရားအား ပ်ားအံု ကပ္လႉခန္း။
( ျမတ္စြာဘုရား ပရိေလယ်ကေတာကို တစ္ပါးတည္း ႂကြေတာ္မူစဥ္ ေမ်ာက္တစ္ေကာင္က ဆြမ္းအျဖစ္ ပ်ားအံုကို ကပ္လႉပူေဇာ္တယ္လို႕ မွတ္သားခဲ့ရဖူးပါတယ္။ )

ျမတ္စြာဘုရားရဲ့ ပထမဦးဆုံး တပည့္သာဝက ငါးဦး ( ပဥၥဝတ္ဂီ ) ကို ဓမၼ စၾကၤာ တရားဦးေဟာခန္း။
( တကယ္ျမင္ေန ရတာက ရဟန္းေတာ္ ၂ ပါးသာ )

ျမတ္စြာဘုရား ေမတၱာတရား ေဟာ၍ နာလာဂီရိ (Nalagiri) ဆင္ကို ဆုံးမေတာ္မူခန္း။

ျမတ္စြာဘုရား သာဝတိ ံသာနတ္ျပည္ (Tavatimsa heaven) ကေန လူ႕ျပည္ကိုႂကြေတာ္မူခန္း။

ျမတ္စြာဘုရား ပရိနိဗၺာန္ ျပဳခန္း ( Parinirvana or Mahaparinibbana)။


ျမတ္စြာဘုရားရဲ့ ပထမဦးဆုံး တပည့္သာဝက ငါးဦး ( ပဥၥဝတ္ဂီ ) ကို ဓမၼ စၾကၤာ တရားဦးေဟာခန္း။ တကယ္ျမင္ေန ရတာက ရဟန္းေတာ္ ၂ ပါးသာ။
လက္ဝဲ၊ လက္ယာ ေတာ္ရံ ရွင္သာရိပုတၱရာ ႏွင့္ ရွင္ေမာဂၢလန္ ကို ျမတ္စြာဘုရား ပခုံးအထက္ ခပ္ျမင့္ျမင့္အထက္နားဆီမွာ ေတြ႕ရတဲ့ တရာေဟာခန္း။
( ျမင္ေနရတဲ့ ပံုအရ ေဘးတဘက္ဆီမွာရွိေနတဲ့ ရုပ္ပံု ၃ ခုထဲက အလယ္က ပံုဟာ ဘယ္ဘက္ နဲ႕ ညာဘက္ တူေနသလို ျဖစ္ေနပါတယ္။ )

လုမၼနီေတာ အတြင္း အင္းၾကင္းပင္ေအာက္ မယ္ေတာ္ မာယာေဒဝီ(Maya-devi ) ႏွင့္အတူေဘးမွာယွဥ္ရပ္ေနတဲ့ ေဂါတမီ(Prajapati) ပံုေတြပါတဲ့ ဖြားေတာ္မူခန္း။

မဟာေဗာဓိပင္ နဲ႕ ေက်ာင္းေတာ္ရာ အုပ္မိုး ထားတဲ့ အလယ္က တည့္တည့္က ပံုေတာ္ အၾကီးဟာ လက္တစ္ဘက္ ေပါင္ေပၚတင္ထားျပီး က်န္လက္တစ္ဘက္ဟာ ေျမထိထားတဲ့ ေအာင္ေတာ္မူဟန္
( ဘူမိသပၸမုျဒာ) ျဖစ္တယ္။ (ပါရမီျဖည့္စီးခဲ့တဲ့ ဘဝအဆက္ဆက္အတြက္ " ဝသုဒၶေရ" ေျမနတ္သမီး ကို သက္ေသျပဳတယ္လို႕ ျမန္မာအမ်ားစု ဆိုေလ့ရွိပါတယ္။ )

ျမန္ေနရတဲ့ ဟန္ နဲ႕ သရုပ္ေဖာ္ပံုေတြထက္ အေရးအၾကီးဆုံးက ေျမပံုဘုရားေအာက္ေျခမွာ ေရးထားတဲ့ စာပါ။ အျမင္အရ ႏွစ္ေၾကာင္းစာျဖစ္ပါလိမ္႔မယ္။

ျပတိုက္မႈးက သက်မုနိဘုရား(Śākyamuni ) လို႕ဆိုတယ္။ ေဘးကသရုပ္ေဖာ္ပံုေတြအရ သက်မုနိဘုရား မျဖစ္ႏိုင္လို႕ဆိုရမယ္ထင္ပါတယ္။

လက္တင္နင္ ေဒါ့စန္ (Lt Dobson ) က ၁၈၉၉ ကုႏွစ္မွာ ျဗိတိလွ်ျပတိုက္ကို လႉဒါန္းခဲ့ တာပါ။