ခုခ်ိန္မွာ ေနာင္တအရဆုံးအရာကိုေျပာပါဆိုရင္ ျမန္မာစာ ႏွင့္ ပါဠိစာေတြ ကိုစိတ္ဝင္တစားမသင္ယူခဲ့တာဘဲေျပာရမယ္။ သုံးေၾကာင္းေလာက္သာပါတဲ့ စာတိုေလးျဖစ္လာဖို႕ ၂ နာရီ ၾကာတဲ့အခါလည္းရွိတယ္။ စာတစ္ပိုဒ္ေလာက္ရဖို႕ ၂ ရက္ကေန ၃ ရက္ထိၾကာတာလည္းရွိတယ္။ ကိုယ္ေရးတဲ့စာက စာလုံး ေပါင္းသတ္ပံုမွား႐ံုမကဘူး သဒၵါပါ မမွန္ျဖစ္ေနတယ္။ စာေကာင္းေကာင္းမေရးတတ္ဘူးလို႕ ကြၽန္ေတာ္က ျပန္ေျဖတဲ့အခါ ' ဘု ' ေတာတာမဟုတ္ပါ။
ဘုရားေတြကို ' ထုံး ' သုတ္တဲ့အေလ့ထ ဘယ္တုန္းကေပၚလာတယ္ဆိုတာ မေျပာတတ္ပါ။ ဂူဘုရားနံရံကို ထုံးသုတ္တာ ပုဂံေခတ္ေႏွာင္းကပဲ စခဲ့မယ္ထင္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ဒီအက်င့္ကို အင္အားအျပည့္ နဲ႕ ျပန္ လည္ေဖာ္ထုတ္တာကေတာ့ ပဒံုမင္း ( ၁၇၈၂-၁၉၁၉ )ျဖစ္တယ္။ ( သန္းထြန္း၊ ပုဂံလက္သစ္ ) ဘာေၾကာင့္သုတ္တယ္ ဆိုတာ ႏွင့္ ဘယ္သူေတြသုတ္လည္းဆိုရင္ေတာ့ နည္းနည္းေျပာလို႕ ရမယ္။ ထုံးသုတ္တာကို ေရွးတုန္းကေတာ့ " ထုံး ပြတ္ " ( ထုံးဖြပ္ )တယ္ လို႕ ေျပာတယ္။ ထုံးသဃၤန္း ကပ္တယ္လို႕ ေျပာတာလည္းရွိတယ္။
အလႉရွင္က ဘုရားတည္၊ ေက်ာင္းေဆာက္ ျပီးလႉဒါန္းတဲ့ အခ်ိန္မွာ ေရႊတေျပာင္ေျပာင္ျဖစ္ေနပါလိမ္႔မယ္။ ဒါေပသိ အခ်ိန္ၾကာလာတာႏွင့္အမွ် ရာသီဥတုဒါဏ္ခံရတဲ့အခါ ဟိုအရင္ကလို ေျပာင္ေျပာင္ေရာင္ေရာင္ရွိေတာ့မယ္ မဟုတ္ပါ။ ေရညွိေတြတက္ခ်င္ တက္ေနမယ္၊ အေၾကာင္းအမ်ိဳးမ်ိဳးေၾကာင့္ အစြန္ထင္းေတြေပက်န္ေနတာမ်ိဳးျဖစ္ေနမယ္။ ေရာင္ေတြေမွးမွိန္ေနမယ္။ ဒီလိုျဖစ္ေနတာအျမင္မတင့္တယ္ဘူး စဥ္းစားမိမယ္။ ဟိုအရင္ကလို အသစ္အတိုင္း ျပန္လုပ္ဖို႕ ရာ ေငြကုန္ေၾကးက်မ်ားမယ္။ ဒီေတာ့ ဉာဏ္ေကာင္းတဲ့ လူတခ်ိဳ႕ က အလြယ္ဆုံးေျဖရွင္းတဲ့အေနႏွင့္ " ထုံးသုတ္" လိုက္တာျဖစ္မယ္။
အဲလို ထုံးသုတ္တဲ့လူေတြထဲမွာ ေရွးအခါကေတာ့ " မင္း " ေတြလည္းပါတယ္။ ရဟန္းေတြလည္းပါတယ္။ လူေတြလည္းပါတယ္။ ထုံးသုတ္ထားတဲ့ ဘုရားေစတီဟာ ေဖြးေဖြးျဖဴျဖစ္ေနလို႕ ၾကည့္ေကာင္းသလိုရွိမယ္။ ထင္သာျမင္သာရွိမယ္။ ဒီလိုႏွင့္ ေရႊေျပာင္ေျပာင္ ေတာင္ေပၚကဘုရား ဟာ ထုံးေဖြးေဖြး ေတာင္ေပၚကဘုရား ျဖစ္လာတယ္။
အသစ္ေဆာက္လုပ္တည္ထားကိုးကြယ္တဲ့ ဘုရားေစတီေတြရဲ့ အျပင္ပိုင္းကို ထုံးသုတ္တာကို ဘာမွမေျပာလိုေတာ့ပါ။ ဒါေပသိ ေရွးေဟာင္းဘုရား ၊ သမိုင္းဝင္ဘုရား ၊ ပုထိုး စတာေတြကို အျပင္ပိုင္းကိုေရာ အတြင္းပိုင္းကိုပါ ' ထုံးသုတ္ ' တာနည္းနည္းေလးမွမေကာင္းပါ။ အဲလို ဘုရား ပုထိုးေတြကို ထုံးမသုတ္ဖို႕ လူၾကီးေတြစေျပာလာတာ လြန္ခဲ့တဲ့ အႏွစ္ ၂၀ ေလာက္ကတည္းကျဖစ္တယ္။ ဒကာေတြရယ္ ၊ ေဂါပက ႏွင့္ ရဟန္း တခ်ိဳ႕ ကေတာ့ ခုခ်ိန္ထိ လုပ္ေနတုန္းပါ။
အဝေခတ္က ဥေရာပတိုက္သားပံုကို တံတားဦးကဂူနံရံတစ္ခုမွာလည္း အရင္ ၁၉၅၇ ခုႏွစ္ေလာက္ကေတြ႕ဖူးပါတယ္။ ခုေတာ့ ဒကာတစ္ေယာက္က ျပဳျပင္မြမ္းမံခ်င္တယ္ဆိုျပီး နံရံကို ထုံးသုတ္လိုက္လို႕ ႐ုပ္ပံုေတြမရွိေတာ့ပါ။ ( သန္းထြန္း၊ သမိုင္းထဲက ဒီဇိုင္း၊ စာ ၆၂ ၾကည့္) ။ အျခား ျမန္မာျပည္အရပ္ရပ္ကဘုရားပုထိုးေတြကိုမေျပာတတ္ပါ။ ပုဂံက ဘုရားပုထိုးေတြကို ထုံးသုတ္တာကိုေတာ့ ပံုအေထာက္ထားႏွင့္ေျပာႏိုင္တယ္။
ပုဂံကို ပထမဆုံးအေခါက္ေရာက္တဲ့ ၂၀၀၄ ကတည္းက သဗၺညဳဘုရားအတြင္းပိုင္းက နံရံေဆးေရးပန္းခ်ီေတြေပၚ ထုံးသုတ္တာ ကိုယ္တိုင္ျမင္ခဲ့ရတယ္။ ဘယ္သူေတြက ထုံးသုတ္ခိုင္းလဲေမးေတာ့ ဘုရားလူၾကီးေတြ လို႕ျပန္ေျဖတယ္။ ၂၀၀၅ ႏွင့္ ၂၀၀၈ မွာထပ္ေရာက္ေတာ့လည္း ထုံးသုတ္ခံရတဲ့ ဘုရားေတြမနည္းမေနာျမင္ခဲ့ရတယ္။ ဝမ္းနည္းရုံကလြဲျပီး ဘာမွမတတ္ႏိုင္ပါ။ ပုဂံမွာ တာဝန္က်တဲ့ ေရွးေဟာင္းသုေတသန ဌာနခြဲ တာဝင္ရွိ ပုဂၢိဳလ္ေတြကလည္း ေရွးလက္ရာေတြကို ထုံးသုတ္တဲ့ ကိစၥဟာအေရးမၾကီးေလဟန္ ၾကပ္မတ္မႈမရွိပါ။ ေဂါပကေတြ လုပ္ခ်င္ရာလုပ္ၾကဆိုျပီး ပစ္ထားသလားမသိပါ။ ဂ်ာနယ္လစ္ေတြဝိုင္းေရးၾကရင္ေကာင္းမယ္လို႕ ေတာ့စဥ္းစားမိတယ္။
လူတခ်ိဳ႕ က ထုံးမသုတ္ေသာ္လည္းဘဲ စာေတြေရးထားခဲ့တယ္။ ဘယ္သူ က ဘယ္တုန္းက ဒီကိုေရာက္တယ္ဆိုျပီးမွတ္တမ္းတင္ပါတယ္။ ဘယ္သူက ဘယ္သူ႕ ကို ခ်စ္တယ္ ၊ လြမ္းတယ္ဆိုတာမ်ိဳးေတြလည္းေရးလို႕ ေရးရဲ့ ။ တခ်ိဳ႕ က အလကားသက္သက္ ေပါက္ကရေလးဆယ္ ေရးတယ္။ အဲလိုေရးတဲ့လူေတြထဲမွာ ႏိုင္ငံျခားသားေတြလည္းပါတယ္။ အမ်ားစုကျမန္မာေတြသာျဖစ္တယ္။
တခ်ိဳ႕ ပန္ခ်ီပညာရွင္ေတြက အ႐ုပ္ေတြေရးခဲ့တာလည္းရွိတယ္။ ပံုတူေတြဆြဲခဲ့တာလည္းရွိတယ္။ နံရံေဆးေရးပန္းခ်ီ ပံုေဟာင္းကိုဖ်က္ျပီး ပံုသစ္ဆြဲခဲ့တာလည္းရွိတယ္။ ပံုေဟာင္းေပၚထပ္ျပီး အပိုထည့္ျပီးဆြဲခဲ့တာလည္းရွိတယ္။ အေဟာင္းကို ထုံးသုတ္ျပီး အသစ္ဆြဲတာလည္းရွိတယ္။ အဲလိုလုပ္တဲ့သူေတြကို ၾကည့္ရင္ အံ့ဩစရာေကာင္းတာက သဒၵါတရားသိပ္ေကာင္းတဲ့ ဒကာေတြပါသလို ရဟန္းေတြလည္းပါတယ္။ဘုရားဖူးေတြပါသလို ဘုရားနားေနျပီး အသက္ေမြးေၾကာင္းျပဳေနတဲ့လူေတြလည္းပါတယ္။ ဘာေၾကာင့္ေရးေရး ၊ ဘာအတြက္ေရးေရး ဒါဟာ သူတပါးအလႉ ၊ ဘုရားပစၥည္း ၊ ေရွးပစၥည္း ၊ သမိုင္းဝင္သက္ေသအေထာက္ထား စတာေတြကို ဖ်က္ဆီးတာျဖစ္လို႕ မိုက္မဲတဲ့လုပ္ရပ္ျဖစ္တယ္။
အာနႏၵာ (၂၁၇၁/၁၄၆၅)ဘုရားကို က်န္စစ္သားတည္တယ္၊ ခရစ္ႏွစ္ ၁၁၀၅ခုႏွစ္ေလာက္ကျဖစ္မယ္(လု႔စ္ ၁၉၇၀၊ ၁၃၆၊၃၅၇)။ ပစၥယံအားလုံး (ေျမေပၚေအာက္ဆုံးအရစ္) ကစျပီး ထိပ္ ကြမ္းေတာင္ ပန္းေတာင္အထိ စဥ့္ေရာင္စုံအခ်ပ္ေတြ စီျပီးကပ္ထားတယ္။ အခုေတာ့ ထုံးဖြပ္ထားလို႕ ေကာင္းေကာင္းမျမင္သာေတာ့ပါ။ ( သန္းထြန္း၊ သမိုင္းထဲက ဒီဇိုင္း၊ စာ ၁၀၀ ၾကည့္) ။
ေစတီပုထိုး အတြင္း၊အျပင္ကို ထုံးသုတ္႐ံုတင္မကေတာ့ပါ။ ထိပ္ပိုင္းအထိတက္ျပီး သုတ္တယ္။ စဥ့္ထည္ပစၥည္းမကလို႕ ဘာျဖစ္ျဖစ္ ဂ႐ုစိုက္မယ့္ပံုမေပၚ။
ထုံးသုတ္ခံရျပီး ေရွးေဟာင္း နံရံေဆးေရးပန္းခ်ီေတြ အပါဝင္ အႏုပညာပစၥည္းေတြ ဖ်က္ဆီးခံရတဲ့ ဘုရားပုထိုးေတြထဲမွာ အထင္ကရေတြလည္းအမ်ားၾကီးပါတာေတြ႕ ရတယ္။ စာရင္းလုပ္ထားတာၾကည့္ပါ။
၁။ အာနႏၵာ (၂၁၇၁/၁၄၆၅)
၂။ သဗၺညဳဘုရား ( ၁၅၉၇/၉၀၆)
၃။ အပယ္ရတနာ
၄။ ဥပါလိသိမ္
၅။ စူ႒ာမုဏိ ( ၇၄၈/၃၆၄)
၆။ နဘဲေတာဘုရား ( ၃၅၉/၂၁၈)
၇။ ႏြားျပဂူ
၈။ သက္ေတာ္ရဘုရား ( ၆၀/၄၆ )
၉။ မင္းနန္သူ
၁၀။ ေလးမ်က္ႏွာ
တျခားေနရာေတြ ၊ ဘုရားပုထိုးေတြကိုလည္း ထုံးသုတ္ၾကမွာပါဘဲ။ မထင္မွတ္ဘဲ သိရတာက အထင္ကရဘုရားေတြျဖစ္တဲ့ အာနႏၵာ ႏွင့္ သဗၺညဳဘုရား ဟာအၾကိမ္အမ်ားဆုံး ' ထုံးသုတ္ခံရတဲ့ ဘုရားေတြျဖစ္ေနပါတယ္။
ျမတ္စြာဘုရား ေဗာဓိပင္ ႏွင့္ ေရႊပလႅင္ ေအာင္ျပီး သေဗၺညဳတဉာဏ္ မရေအာင္ မာန္နတ္မင္းက အင္မတန္ေၾကာက္စရာေကာင္းတဲ့ ဘီလူး စစ္သည္ေတာ္ေတြလြတ္ျပီး ျခိမ္းေျခာက္ေႏွာင့္ယွက္ပါတယ္။ ေဒါက္တာသန္းထြန္းကေတာ့ ခုလို တန္ဖိုးမျဖတ္ႏိုင္တဲ့ ေရွးလက္ရာေတြကို ပ်က္ဆီးေစတဲ့ ဒကာေတြဟာလည္း မာန္နတ္မင္းရဲ့အေပါင္းပါ မေကာင္းဆိုးဝါး ဘီလူးေတြပါဘဲလို႕ ေျပာတယ္။
ပုဂံေခတ္က တခ်ိဳ႕ ဘုရားပုထိုးအလႉရွင္ေတြဟာ မိမိတို႕ ျပဳထားတဲ့ ကုသိုလ္ေကာင္းမႈေတြ ဖ်က္ဆီးမခံရေအာင္ရည္ရြယ္ျပီး ' က်ိန္စာ ' ေတြထားခဲ့ပါတယ္။ အလြယ္ေျပာရရင္ က်ိန္စာတိုက္ထားခဲ့တာပါဘဲ။ မိမိျပဳထားတဲ့ ေကာင္းမႉ႕ ကို ဖ်က္ဆီးတဲ့လူေတြဟာ ေဘးဒုကၡအမ်ိဳးမ်ိဳးၾကဳံရပါေစ ၊ ငရဲ က်ပါေစ ၊ လူျဖစ္ေသာ္ညားလည္းဘဲ ဆင္းရဲဒုကၡေပါင္းစုံေတြ႕ ပါေစဆိုျပီး က်ိန္ေလ့ရွိတယ္။ အလႉရွင္ရဲ့စိတ္ထားႏွင့္ ေက်ာက္စာမွတ္တမ္းတင္သူေတြအေပၚမွာ မူတည္ျပီး က်ိန္စာတိုက္ပံုမတူပါ။ တူတာတစ္ခုကေတာ့ မိမိျပဳထားတဲ့ ေကာင္းမႉ႕ ကို ဖ်က္ဆီးတဲ့လူ ( မထင္မွတ္ဘဲ ျဖစ္ျဖစ္ ၊ မသိလို႕ ဘဲျဖစ္ျဖစ္ ပ်က္ဆီးေစတဲ့သူေတြလည္း ပါမယ္လို႕ ထင္တယ္ ) ေတြဟာ ဗုဒၶဘာသာဝင္ေတြရဲ့ အေၾကာက္ဆုံးျဖစ္တဲ့ ေနာင္ပြင့္မယ့္ ' အရိေမေတၱိယ် ဘုရား မဖူးရပါေစ' တဲ့ ။
Photo by Marc Aurel, www.flickr.com
တန္ ေဆးေရးပန္းခ်ီ အႏုပညာလက္ရာ ေတြရွိခဲ့မွာပါ။
Photo by Marc Aurel, www.flickr.com
တန္ ေဆးေရးပန္းခ်ီ အႏုပညာလက္ရာ ေတြရွိခဲ့မွာပါ။
Photo by Marc Aurel, www.flickr.com