12/24/10

၁၉ရာစုလက္ရာ ဖိုးေပၚဘုရား

ေရႊဘိုကေန မန္းေလးေရာက္တဲ့ ေန႕မွာဘဲ ေရႊစာရံဘုရားဘက္ ခရီးဆက္တယ္။ တကယ္သြားေတာ့ မန္းေလးနဲ႕အေတာ္လွမ္းသဗ်။ ေမျမိဳ႕ မေရာက္ခင္ အက်ဥ္းဦးစီးဌာန ( အက်ဥ္းစခန္းျဖစ္မယ္ထင္တယ္ ) မ်က္ႏွာခ်င္းဆိုင္လမ္းကဝင္ရတယ္။ ဘုရားေရာက္ေတာ့ ပႏၷနက္ပံုကိုေလ့လာရင္း မွန္စီလက္ရာေတြကိုသာ စိတ္ဝင္စားေနမိတယ္။ ေနာက္ေတာ့ ေရႊစာရံ ဘုရားေနာက္ဘက္မွာ ေရွးေဟာင္းဂူဘုရားႏွစ္ဆူ ကပ္လွ်က္ေတြ႕တယ္။ ဖိုးေပၚဘုရား ႏွင့္ ေမာင္ကုလားဘုရား။

ဖိုးေပၚဘုရား အေျခေန

ထံုးစံအတိုင္း ပႏၷနက္ပံုကိုေလ့လာရင္း ဓာတ္ပံု႐ိုက္တယ္။ အျပင္ပတ္ပတ္လယ္ကို လိုက္ၾကည့္ေတာ့ ဂူဘုရားဟာ ရာခိုင္ႏႈန္းအေတာ္မ်ားမ်ားျပင္ျပီးသားျဖစ္ေနတယ္။ ရွင္းရွင္းေျပာေတာ့ ဒါဟာ ေရွးလက္ရာမပ်က္ျပင္ထားတာမ်ိဳးမဟုတ္ပါ။ ရွိပါေစေတာ့ ။ အတြင္းပိုင္းမွာေတာ့ မူလလက္ရာေတြ က်န္ေကာင္းပါရဲ့ဆိုျပီး ဂူထဲဝင္ေတာ့ ျမင္ရတဲ့ျမင္ကြင္းေၾကာင့္ မွန္းထားသမွ်အရာမထင္။



ဝင္ဝင္ခ်င္း မုဂ္ဦးမ်က္ႏွာက်က္အမိုးမွာ ေဆးေရးတခ်ိဳ႕က်န္ေနေသးတာေတြ႕တယ္။ က်န္တယ္ဆိုေပမမယ့္ ဂူဘုရားအတြင္းပိုင္းတစ္ခုလုံး မွာမွ ခုျမင္ေနရတဲ့ ၂ ကြတ္တည္းသာ။ အတြင္းနံရံႏွင့္ မ်က္ႏွာက်က္တစ္ခုလုံး အဂၤကိုင္ျပီး ထုံးသုတ္ျပီးျဖစ္ေနပါျပီ။ အစားထိုးထားျပီးျဖစ္တဲ့ အုတ္အသစ္ေတြေတြ႕ရတဲ့အတြက္ အတြင္းပိုင္းမွာလည္းျပဳျပင္မႈလုပ္ခဲ့တယ္ဆိုတာသိသာတယ္။ ဘုရားကိုယ္ထည္ထဲ မိုးေရစိမ္႔ဝင္ျပီး အတြင္းပိုင္းမ်က္ႏွာက်က္ မ်က္ႏွာျပင္မွာရွိတဲ့ အဂၤေတေတြကို ကြာက်ပ်က္စီးေစတာျဖစ္ႏိုင္တယ္။ အခ်ိန္ၾကာလာေတာ့ အုတ္ခ်ပ္တခ်ိဳ႕ပါ ကြာက်သြားႏိုင္တယ္၊ အဂၤေတေပၚမွာ ေရးထားတဲ့ ေဆးေရးပန္းခ်ီဟာလည္း ထို႕အတူပါဘဲ။ လက္ရွိလည္း မိုးေရစိမ္႔ဝင္ေနပံုရတယ္။ ဘုရားျပင္တဲ့လူေတြဟာ မထူးပါဘူးဆိုျပီး အကုန္လုံးအဂၤေတကိုင္မပစ္တာကိုဘဲေက်းဇူးတင္ရပါမယ္။ ခုလို ခ်န္ခဲ့တဲ့အတြက္ ဟိုတုန္းက ဒီဘုရားမွာ ဒီလိုလက္ရာ နံရံေဆးေရးပန္းခ်ီေတြရွိခဲ့ပါလားဆိုျပီး မွတ္သားေလ့လာခြင့္ရပါမယ္။


အတြင္းပိုင္းကိုဝင္တဲ့အခါ ပိုျပီးအံအားသင့္ရတယ္။ အိမ္သုံးပစၥည္းတခ်ိဳ႕၊ ေနရာထိုင္ခင္းအခ်ိဳ႕ နဲ႕ အျပင္ဆင္အခ်ိဳ႕အရ ဂူဘုရားအတြင္းပိုင္းကို တစ္စံုတစ္ေယာက္ကဝင္ေရာက္ေနထိုင္ေနပံုရတယ္။
ခုလိုဂူဘုရားအတြင္းပိုင္းတစ္ခုလုံးကို ေမာင္ပိုင္စီးျပီး ဝင္ေရာက္ေနထိုင္တာဟာ ေနထိုင္သူအတြက္ေရာ အေဆာက္ဦးအတြက္ပါ အႏၲရာယ္ရွိပါတယ္။ လူသူအေရာက္ေပါက္မ်ားတဲ့ ေရွးေဟာင္းအေဆာက္ဦးဟာ လူသူအထိေတြ႕နည္းတဲ့ အေဆာက္ဦးထက္ပ်က္စီးမႈပိုျမန္ေလ့ရွိေၾကာင္း မွတ္သားဖူးပါတယ္။ ဥပမာ ျမန္မာတို႕ရဲ့ ပုဂံဟာ ျမိဳ႕ျပႏိုင္ငံ စတင္တည္ေထာင္ကတည္းက အစဥ္အဆက္လူေနထိုင္ရာေနရာျဖစ္တာမို႕ ႏွစ္ေပါင္း ၂၀၀ ေလာက္လူသူကင္းမဲ့တဲ့ ေနရာမွာတိမ္ျမဳပ္ေနျပီးမွ ျပန္ရွာေတြ႕တဲ့ အန္ေကာဝတ္ ေက်ာင္းေတာ္ၾကီးနဲ႕ ႏိႈင္းယွဥ္တဲ့အခါ အန္ေကာဝတ္ကပိုျပီး ေရွးလက္ရာက်န္တယ္။ ပထဝီဝင္ အေနထား၊ ရာသီဥတုအေနထား ႏွင့္ ေဆာက္လုပ္ရာမွာအသုံးျပဳတဲ့ ပစၥည္း ( ပုဂံက အုတ္ခ်ပ္သုံး ဗိသုကာ ၊ အန္ေကာဝတ္က ေက်ာက္သားထု ) စတဲ့ မတူတာကို ထည့္တြက္ျပီးသားျဖစ္တယ္။
အေၾကာင္းေၾကာင္းေၾကာင့္ အရင္ကရွိခဲ့တဲ့ ေရွးလက္ရာေဆးေရးေတြ ပ်က္စီးခဲ့ျပီးပါျပီ။ သို႕ေသာ္ က်န္ေနေသးတဲ့ မူလအေဆာက္ဦးကို စနစ္တက် ျပဳျပင္ထိန္းသိမ္းမႈေတြလုပ္ျပီး ဓာတ္ပံုေဟာင္း ၊ ေပစာ ၊ ပုရပိုဒ္စာေဟာင္း စတဲ့မွတ္တမ္းေဟာင္းေတြကိုေလ့လာျပီး ျပန္လည္ေဖာ္ထုတ္လို႕ရႏိုင္ပါေသးတယ္။ သို႕ေသာ္ မူလအေဆာက္ဦး ေျမချပီး အုတ္ပံုၾကီးျဖစ္သြားျပီဆိုရင္ျဖင့္ သက္ဆိုင္ရာကေရာ ၊ အနီးပါးက ရဟန္းရွင္လူေတြကပါ ျပန္လည္ေဖာ္ထုတ္ဖို႕ စဥ္းပင္စဥ္းစားေတာ့မည္မဟုတ္ပါ။ ယဥ္ေက်းမႈအျမင္ သမိုင္းအျမင္ႏွင့္ၾကည့္မိတဲ့အခါ သခါၤရ တရားပါဘဲေလဆိုျပီး ေျဖဖို႕မလြယ္တာအမွန္ဘဲ။

မလွမ္းမကမ္းက ေမာင္ကုလား ဂူဘုရားဟာ ဖိုးေပၚေပၚဘုရားနဲ႕ ေခတ္ျပိဳင္ျဖစ္ဖို႕မ်ားတယ္ သို႕ေသာ္ ျပည္တြင္းေရာ ျပည္ပပါ နံမည္ေက်ာ္တဲ့ေဆးေရးပန္းခ်ီတခ်ိဳ႕က်န္ပါေသးတယ္။

12/20/10

ပုဂံ ေဆးေရးမင္စာ ရွိေသာ ဂူ၊ေက်ာင္း၊ဘုရား မ်ား


၁။ ကုန္းေတာ္ၾကီး ( မွတ္တမ္းစာ)
၂။ က်ဆင္းဘုရား ( ေရွးမြန္စာ )
၃။ ေခမာဝရ ဂူဘုရား ( မွတ္တမ္းစာ)
၄။ ေခ်ာက္ဘုရားလွ ( မွတ္တမ္းစာ)
၅။ ဂူအမွတ္ ၂၀၄ ( မွတ္တမ္းစာ)
၆။ ဂူအမွတ္ ၄၁၈ ( ေရွးမြန္စာ )
၇။ ဂူအမွတ္ ၈၁၄ (မွတ္တမ္းစာ)
၈။ ဂူအမွတ္ ၈၁၅ ( မွတ္တမ္းစာ)
၉။ ဂူအမွတ္ ၈၄၀ ( မွတ္တမ္းစာ)
၁၀။ ဂူအမွတ္ ၁၁၂၄ ( မွတ္တမ္းစာ)
၁၁။ ဂူအမွတ္ ၁၁၂၇ ( မွတ္တမ္းစာ)
၁၂။ ဂူအမွတ္ ၁၁၄၀( မွတ္တမ္းစာ)
၁၃။ ဂူအမွတ္ ၁၁၄၁ ( မွတ္တမ္းစာ)
၁၄။ ဂူအမွတ္ ၁၁၄၂ ( မွတ္တမ္းစာ)
၁၅။ ဂူအမွတ္ ၁၁၄၃ ( မွတ္တမ္းစာ)
၁၆။ ဂူအမွတ္ ၁၁၄၄ ( မွတ္တမ္းစာ)
၁၇။ ဂူအမွတ္ ၁၁၉၂ ( မွတ္တမ္းစာ)
၁၈။ ဂူအမွတ္ ၁၂၁၄ ( မွတ္တမ္းစာ)
၁၉။ ဂူအမွတ္ ၁၃၀၇ ( မွတ္တမ္းစာ)
၂၀။ ဂ႐ို႕ဘုရား ( အုတ္တခ်ပ္ဘုရား ) ( မွတ္တမ္းစာ)
၂၁။ စိမ္းညက္ ညီအမ ( မွတ္တမ္းစာ)
၂၂။ ငါးမ်က္ႏွာ ဘုရား( မွတ္တမ္းစာ)
၂၃။ စာသင္ဂူ ( မွတ္တမ္းစာ)
၂၄။ စာသင္ဂူေျမာက္ဘက္ ၄ ဖာလံုအကြာရွိ တိုက္ခံဘုရား( မွတ္တမ္းစာ)
၂၅။ ေစာလွဝိုင္းဘုရား အေရွ႕ေျမာက္ဘက္ရွိ အေရွ႕လွည့္ဂူ ( မွတ္တမ္းစာ)
၂၆။ ေစာလွဝိုင္းဘုရား အေနာက္ေျမာက္ဘက္အနီး ဂူအမွတ္ ၉၈၂ ( မွတ္တမ္းစာ)
၂၇။ ဆုေတာင္းျပည့္ ( မွတ္တမ္းစာ )
၂၈။ ထီးလိုမင္းလို ( မွတ္တမ္းစာ)
၂၉။ ေတာင္ဘီရြာ အေနာက္ မြန္ဂူ၏ ဗဟိုတိုင္၊ ေျမာက္ဘက္လိုဏ္ဂူ အေရွ႕နံရံ ( ဇာတာ ၃ ခု ၊ မွတ္တမ္းစာ )
၃၀။ ေတာင္ဘီရြာ အေနာက္ မြန္ဂူေျမာက္ဖက္ ကပ္လ်က္ရွိေသာ ဂူအမွတ္ ၁၃၀၇ ဂႏၶကုဍိတိုက္အဝင္ေပါက္ ေတာင္ဘက္နံရံ ( ဇာတာ၊ မွတ္တမ္းစာ )
၃၁။ ေတာင္ဘီရြာ အေနာက္ ေရွးမြန္ဘုရား ( ေရွးမြန္စာ )
၃၂။ တိုက္ခံဘုရားေျမာက္ဘက္အနီး ျပိဳေနေသာဘုရား ( မွတ္တမ္းစာ)
၃၃။ ထီးလိုမင္းလိုေစတီအနီးတဝိုက္ရွိ ေရႊလိပ္တူး ၊ ေရႊလိပ္ေျပး ( မွတ္တမ္းစာ)
၃၄။ ထီးလိုမင္းလိုအေနာက္ဘက္ ဂူအမွတ္ ၁၁၂၃ ( မွတ္တမ္းစာ)
၃၅။ ဓမၼရာဇိကဘုရား အေရွ႕ ဂႏၶကုဋိ ေျမာက္နံရံ ( ေတာင္ငူေခတ္ ကဗ်ာ )
၃၆။ ႏြားမ်ားဂူ ( ႏြားျပဂူ ေခၚ ႏြားမ်ာ့သခၤရာ ႏွစ္ထပ္ဂူဘုရား ) ( မွတ္တမ္းစာ)
၃၇။ ႏြားျပဂူ အေရွ႕ဘက္ တဝဂူ ( မွတ္တမ္းစာ)
၃၈။ ပုထိုးသမ်ား ဘုရား ( ေရွးမြန္စာ )
၃၉။ ပုဂံေျမာ္ဘုရား ( မွတ္တမ္းစာ)
၄၀။ ပုဂံအေနာက္ ဖြားေစာရြာ သစၥာဝတီ ၂ထပ္ဂူဘုရား ( မွတ္တမ္းစာ )
၄၁။ ပဲနံသာဂူ ဘုရား ( မွတ္တမ္းစာ)
၄၂။ ပဲနံသာဂူ ဘုရားအနီးရွိ အမည္မရွိဂူဘုရား ၂ဆူ ( မွတ္တမ္းစာ)
၄၃။ ျဖတ္စေရႊဂူ( မွတ္တမ္းစာ)
၄၄။ မင္းနန္သူရြာ ဘုရားသုံးဆူ အတြင္းနံရံ ( မင္းေရးဇာတာ ၃ခု ၊ မွတ္တမ္းစာ )
၄၅။ ျမစည္းခံုဘုရားေတာင္ဘက္ ဥယဥ္ၾကီးဘုရား ( ဂူ- ၃၃၉) ၏အာ႐ံုခံအေရွ႕နံရံ ေတာင္ဘက္ပိုင္း ( မွတ္တမ္းစာ )
၄၆။ မဂၤလာေစတီအနီး သဲဘုရား ( မွတ္တမ္းစာ)
၄၇။ မဂၤလာေစတီအနီး ငါးမ်က္ႏွာဘုရား ( မွတ္တမ္းစာ)
၄၈။ မဂၤလာေစတီအနီး ဘြဲ႕မရွိ ဘုရားကေလး ( မွတ္တမ္းစာ)
၄၉။ မဂၤလာေစတီအနီး ေျမာက္လွည့္ဂူ ( ႏွစ္က်ိပ္ရွစ္ဆူ ၊ မွတ္တမ္းစာ )
၅၀။ မဂၤလာေစတီအနီး အဂၢေတ့ဘုရား ( မွတ္တမ္းစာ )
၅၁။ မဂၤလာေစတီအနီး အေရွ႕လွည့္ဂူ ၆၆၀ ၊ ( မွတ္တမ္းစာ )
၅၂။ မဂၤလာေစတီအနီး ေျမာက္လွည့္ဂူ (မွတ္တမ္းစာ)
၅၃။ မီးျငမ္းကုန္း ( မွတ္တမ္းစာ)
၅၄။ ျမင္းကပါရြာ ေျမာက္ဘက္ ဂူေျပာက္ငယ္ ( မွတ္တမ္းစာ၊ ေတာင္ငူေခတ္ ကဗ်ာ ၊ ဇာတာ )
၅၅။ ျမင္းကပါဂူေျပာက္ငယ္ အေရွ႕အာ႐ံုခံ ေတာင္နံရံ ( ရတု ပိုဒ္စံု ၂ ပုဒ္ )
၅၆။ ျမင္းကပါ ဂူေျပာက္ၾကီး ( ေရွးမြန္စာ)
၅၇။ ျမင္းျပဂူ ( ေရွးမြန္စာ ၊ ၅၅၀ ဇာတ္နိပါတ္ေတာ္စာ)
၅၈။ မိုးၾကိဳးပစ္ဘုရား ( မွတ္တမ္းစာ)
၅၉။ မိုးမွဲေမွာင္ ( မွတ္တမ္းစာ)
၆၀။ ျမသိန္းတန္ ( ႏွစ္က်ိပ္ရွစ္ဆူ ၊ မွတ္တမ္းစာ )
၆၁။ မာရ္ေအာင္ဘုရား ( မွတ္တမ္းစာ)
၆၂။ ရြာေဟာင္းၾကီးေခၚ ေလာကမွန္ကင္းႏွစ္ထပ္ဂူ ၈၁၁ ( မွတ္တမ္အစာ)
၆၃။ ရွင္မယ္ဇူ (သျဖဴေလး) ဘုရား ( မွတ္တမ္းစာ)
၆၄။ ေရႊၾကံဖပ္( မွတ္တမ္းစာ)
၆၅။ ေရႊဆံေတာ္ဘုရား အေနာက္ဖက္ ၊ ေလာကဦးေသွ်ာင္ ႏွစ္ထပ္ဂူဘုရား (ဂူ- ၇၈၀) အေရွ႕ဖက္ အာ႐ံုခံ ေျမာက္နံရံ ( ကဗ်ာ )
၆၆။ ေရႊလက္လွ ( ႏွစ္က်ိပ္ရွစ္ဆူ ၊ မွတ္တမ္းစာ )
၆၆။ ေရႊဆံေတာ္ဘုရားအနီး မဟာဂူၾကီး ( မွတ္တမ္းစာ)
၆၇။ ေရႊဆံေတာ္ဘုရားအနီး ဂူၾကီးဘုရား ( မွတ္တမ္းစာ)
၆၈။ ေရႊဆံေတာ္ဘုရားအနီး ဂူအမွတ္ ၇၇၃( မွတ္တမ္းစာ)
၆၉။ ေရႊဆံေတာ္ဘုရားေတာင္းဖက္ရွိ ဂူငယ္ ( အလႉရွင္အမည္ ႏွင့္ မွတ္တမ္းစာ )
၇၀။ ေရႊဆံေတာ္ေျမာက္ဘက္ရွိ ဂူကေလးဘုရား( မွတ္တမ္းစာ)
၇၁။ ေရႊဘံုသာဘုရား ဂူအမွတ္ ၂၀၂ ( မွတ္တမ္းစာ)
၇၂။ ေရႊလက္လွ ဂူအမွတ္ ၁၂၆၈ (မွတ္တမ္းစာ )
၇၃။ ေလာကထိပ္ပန္ ( မွတ္တမ္းစာ)
၇၄။ ဝက္ၾကီးအင္း တန္ေဆာင္း မိဘုရားေက်ာင္း ( မွတ္တမ္းစာ)
၇၅။ ဝက္ၾကီးအင္း ေလးမ်က္ႏွာဂူ ( မွတ္တမ္းစာ)
၇၆။ ဝက္ၾကီးအင္း ဂူေျပာက္ငယ္ ( မွတ္တမ္းစာ)
၇၇။ သက်မုနိ ( မွတ္တမ္းစာ)
၇၈။ သဗၺညဳဘုရား ( မွတ္တမ္းစာ)
၇၉။ သမ႓ဴလ ( သုံးလူလွ ) (ဗုဒၶဝင္ ပါဠိဂါထာ )
၈၀။ သိမၼစည္း ဘုရား ( မွတ္တမ္းစာ)
၈၁။ သွ်င္ပင္သက္ေတာ္ရွည္ ( မွတ္တမ္းစာ)
၈၂။ အေနာက္ဖြားေစာရြာ သစၥာဝတီ ဂူဘုရားအေရွ႕ေတာင္ မင္းမရဲဂူငယ္ ( မွတ္တမ္းစာ )
၈၃။ အလိုျပည့္ဘုရာ ( မြန္ မွတ္တမ္းစာ )
၈၄။ အလိုျပည့္ဂူ အေနာက္ဘက္ရွိ ဂူအမွတ္ ၂၃၅ ( မွတ္တမ္းစာ)
၈၅။ အလိုျပည့္ဂူ အေရွ႕ေျမာက္ ကိုက္ ၅၀ ခန္႕အကြာရွိ ဂူအမွတ္ ၁၃၀ ( မွတ္တမ္းစာ)
၈၆။ အာနႏၵာ အုတ္ေက်ာင္း ( မွတ္တမ္းစာ )

မင္စာအမ်ိဳးအစား ၂ မ်ိဳးရွိပါတယ္။
၁။ မူလေရး မင္စာ
၂။ ေနာက္ေရးမင္စာ

၁။ မူလေရးမင္စာ
မူလေရးမင္စာတို႕တြင္ ဗုဒၶဝံသျဖစ္ေသာ ႏွစ္က်ိပ္ရွစ္ဆူဘုရားမ်ား ၊ ငါးရာငါးဆယ္ ဇာတ္ေတာ္မ်ား ၊ နိပါတ္ေတာ္မ်ားႏွင့္ တခါတရံျမတ္စြာဘုရား၏ ျဖစ္ေတာ္စဥ္မ်ား၊ ေဟာၾကားခဲ့ေသာ သုတ္ေတာ္မ်ား၊ ဝိနည္းမ်ား ၊ အိႏၵိယျပည္တြင္ ဗုဒၶအယူဝါဒႏွင့္ ဆက္စပ္ေနေသာ ရာဇဝင္ေၾကာင္းမ်ား ၊ မဟာဝင္ စသည္တို႕ပါဝင္သည္။ ယင္းမူလထိုး မင္စာမ်ားကို မြန္ဘာသာျဖင့္လည္းေကာင္း၊ ျမန္မာဘာသာျဖင့္လည္းေကာင္း အေဆာက္ဦးတည္စကပင္ ေရးထားခဲ့ၾကသည္ကို ေလ့လာေတြ႕ရွိခဲ့ရပါသည္။

၂။ ေနာက္ေရးမင္စာ
ေနာက္ေရးမင္စာမ်ားတြင္ ၊ ထပ္မံ ျပဳျပင္မြမ္းမံေသာ အေၾကာင္းအရာမ်ား ၊ ေဆးမီးတိုမ်ား ၊ ဂါထာမ်ားႏွင့္ ဇာတာမ်ား ပါဝင္ပါသည္။ ျမန္မာဘာသာတို႕ျဖင့္ ေရးထား၍ ၊ စကားေျပႏွင့္လည္းေတြ႕ရ၏။ လကၤာႏွင့္လည္းေတြ႕ရ၏။ ယင္းမင္စာမ်ား အေဆာက္ဦးမ်ား တည္ထားျပီးသည့္ေနာက္ ကာလမ်ားအတြင္းက ေရးထားခဲ့သည့္ ေနာက္ေရးမင္စာျဖစ္ေၾကာင္း ခြဲျခားေဖာ္ျပအပ္ပါသည္။

ဒီစာရင္းဟာ လုစ္ (G.H Luce )၊ ဗိုလ္မႉးဘရွင္ ၊ ဦးေဖေမာင္တင္ တို႕ဦးေဆာင္ျပီး လုပ္ခဲ့တဲ့ ၁၉၆၄ ခုႏွစ္ထုတ္ ပုဂံမင္စာစု သုေတသနလုပ္ငန္း မွတ္တမ္းစဥ္ (၁)ကို အေျခခံျပီး စာရင္းလုပ္ထားတာပါ။ ဒါေၾကာင့္ ၁၉၆၄ ေနာက္ပိုင္းကာလ အေျခေနကို မသိရေသးပါ။ ပုဂံဘုရားေတြအမ်ားၾကီးထဲမွာ မွ အေရတြက္ ၉၀ ေလာက္သာရွိတဲ့ စာရင္းသာရတဲ့အတြက္ စံုလင္လွျပီလို႕ မဆိုႏိုင္ပါ။ တခ်ိဳ႕ ဂူ ၊ေက်ာင္း ၊ဘုရား ၊ အေဆာက္ဦးေသာ္လည္းေကာင္း ၊ ေရးထားတဲ့ မွင္စာေသာ္လည္းေကာင္း ပ်က္စီးျပီးျဖစ္ေနေလာက္ပါျပီ။ အခုလက္ရွိအခ်ိန္မွာ ဘယ္ေလာက္က်န္ေသးလဲဆိုတာေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံေရွးေဟာင္းသုေတသန ဌာန ကဆက္ျပီးလုပ္သင့္တယ္။ ဘာဘဲျဖစ္ျဖစ္ ဒီစာရင္းဟာ ပုဂံသြားျပီး မွင္စာေလ့လာလိုသူေတြအတြက္အသုံးဝင္ႏိုင္ေကာင္းပါရဲ့။

12/11/10

ပဲခူး ေရႊဂူၾကီးဘုရား



ေရႊဂူၾကီးေက်ာက္စာ႐ံု
ေရႊဂူၾကီးေက်ာက္စာ႐ံု အတြင္းပိုင္း
ေရႊဂူၾကီးေက်ာက္စာ႐ံု အတြင္းပိုင္း
ရာသီဥတုဒါဏ္ေၾကာင့္ ပ်က္စီးလာျပီ ျဖစ္တဲ့ ေက်ာက္စာ

မုတ္ (မုဒ္ ) ေဆာက္လုပ္ရာမွာ ထုထူထူ ေက်ာက္ျပားသုံးတယ္
မုတ္ (မုဒ္ ) ေဆာက္လုပ္ရာမွာ ထုထူထူ ေက်ာက္ျပားသုံးတယ္

အေနာက္ဘက္မုတ္က ၾကည့္မွသာ ဒီလိုျမင္ရတယ္

အေဟာင္း ႏွင့္ အသစ္

ေရွ႕တည့္တည့္မွာ ေဆာက္ထားတဲ့ အေဆာက္အံုေၾကာင့္ ကြယ္ေနတယ္

ဘုရားသို႕


လြန္ခဲ့တဲ့ ၂ ႏွစ္ေလာက္ကစျပီး ေရွးေဟာင္းသုေတသန ႏွင့္ ေရွးေဟာင္း ျမန္မာမႈလက္ရာပစၥည္းေတြကို စျပီးေလ့လာျဖစ္တယ္။ အဂၤလန္၊ ျပင္သစ္ ၊ ဂ်ာမနီ ၊ အေမရိကား စတဲ့ျပတိုက္ေတြက ေရွးေဟာင္း ျမန္မာမႈလက္ရာပစၥည္းေတြကို စျပီးေလ့လာစဥ္ကတည္းက ျမန္မာစဥ့္ထည္ေတြကို မၾကာခဏေတြ႕ရေလ့ရွိတယ္။ ႏိုင္ငံတကာက ျပတိုက္ေတြမွာ ဓမၼေစတီမင္း (၁၄၇၂-၁၄၉၂ ) ေကာင္းမႈ႕ ပဲခူး ေရႊဂူၾကီးဘုရားက စဥ့္ထည္ေတြအေၾကာင္းကေတာ့ျဖင့္ လူေျပာသူေျပာမ်ားသလို လူသိလည္းမ်ားပါတယ္။

၁၅ ရာစု မြန္လက္ရာဟန္ စဥ့္ထည္ေတြအေၾကာင္းေျပာတဲ့အခါ ပဲခူး ေရႊဂူၾကီးဘုရားတည္ေဆာက္စဥ္ ေစတီပတ္လည္ကို စဥ့္ထည္ေတြ ႏွင့္အလွဆင္ထားေၾကာင္းဖတ္ရေလ့ရွိေသာ္လည္း ဘုရား ပႏၷက္ပံု အေၾကာင္းေျပာေလ့မရွိပါ။ ပဲခူး ေရႊဂူၾကီး ဘုရားကို ၁၄၇၆ ခုႏွစ္မွာ တည္ေဆာက္ခဲ့တာျဖစ္ျပီး ပုဂံ မဟာေဗာဓိ ပံုစံကိုယူထားတာျဖစ္တယ္။ အလႉရွင္ ဓမၼေစတီမင္း ကိုယ္တိုင္ ပုဂံကိုသြားေရာက္ေလ့လာျပီးမွ သတၱဌာန အပါဝင္ မဟာေဗာဓိ ပံုစံတူကို ကိုယ္တိုင္ၾကီးက်ပ္တည္ေဆာက္ေစတာျဖစ္တယ္။ တခ်ိန္တည္းမွာဘဲ ေခတ္ျပိဳင္ ယိုးဒယား ခ်င္းမိုင္ဘုရင္ တိေလာကရာဇာ(၁၄၄၁-၁၄၈၉) ကလည္း မဟာေဗာဓိ ပံုစံတူ (Wat Cet Yot) ကို ခ်င္းမိုင္မွာ တည္ေဆာက္ခဲ့တယ္လို႕ ျပည္ပမွတ္တမ္းေတြမွာ ဖတ္ရပါတယ္။ အေမရိကန္ႏိုင္ငံ မီခ်ီဂန္ တကၠသိုလ္ စာတမ္းတစ္ေစာင္မွာ ဘုရားတည္တဲ့ ခုႏွစ္ကို ၁၄၇၉ လို႕ေတြ႕တယ္။ ကလ်ာဏီသိမ္ေက်ာက္စာ မြန္ဘာသာ မွာေတာ့ ၁၄၇၉ ခုႏွစ္ကို သတၱဌာနစတင္တည္ေဆာက္တဲ့ခုႏွစ္အျဖစ္ေတြ႕ရတယ္။ ေက်ာက္စာကိုအတည္ယူျပီးေျပာမယ္ဆိုရင္ မူလ မဟာေဗာဓိ ပံုစံတူ ဘုရားျပီးေျမႇာက္မွသာ သား သမီး ေခြၽးမ သမက္ အမတ္ ေတြကို သတၱဌာနအရံတည္ေဆာက္ေစတာျဖစ္လို႕ မူလဘုရား ဟာ ၁၄၇၉ မတိုင္ခင္တည္ျပီးျဖစ္ဖို႕မ်ားမယ္။ ပိုင္ပိုင္ ႏိုင္ႏိုင္မေျပာရဲေသးပါ။


ရွင္းရွင္းေျပာရရင္ ပဲခူးေရႊဂူၾကီးအေၾကာင္း ဘာမွေသခ်ာမသိပါ။ ကလ်ာဏီသိမ္ေက်ာက္စာ မြန္ဘာသာကို ေလ့လာတဲ့အခါ ဓမၼေစတီမင္း (၁၄၇၂-၁၄၉၂ ) ေကာင္းမႈ႕ ဘုရားေတြထဲမွာ ေရႊဂူၾကီး ဆိုတဲ့ ဘြဲ႕အမည္မပါ။ ၁၉၃၉-၄၀ ေရွးေဟာင္းသုေတသနဌာနခြဲ ႏွစ္ခ်ဳပ္အစီရင္ခံစာထဲမွာပါတဲ့ မဟာေဗာဓိေက်ာက္စာကို ဒီေရႊဂူၾကီးဘုရားဝင္း အေနာက္ေတာင္ေထာင့္မွာေတြ႕ရတယ္။ အနီးနားပတ္ဝန္းက်င္မွာေတာ့ သတၱဌာန လို႕ယူဆႏိုင္ဆရာရွိတဲ့ မုစလိႏၵာ ေစတီအပါဝင္ အပ်က္စီးပံုေတြေတြ႕တယ္။


ျပည္ပမွာလူေျပာသူေျပာမ်ားလြန္းတဲ့အတြက္ ပ်က္စီးျပိဳက်ေနတဲ့ အုတ္ပံုၾကီးအျဖစ္ေတြ႕ရလိမ့္မယ္လို႕ လုံးဝထင္မထားခဲ့ပါ။ ၁၉၃၀ ပဲခူးငလွ်င္ဒါဏ္ခံလိုက္ရတဲ့ သာသနိက အေဆာက္အံုေတြထဲမွာ ေရႊဂူၾကီးဘုရားလည္းလြတ္မယ္မထင္ပါ။ ငလွ်င္ဒါဏ္ခံျပီးကတည္းက ေနာက္ပိုင္းဘာမွမလုပ္ဘဲ ဒီအတိုင္းပစ္ထားတယ္ထင္တာဘဲ။ မဟာေဗာဓိေက်ာက္စာ အပါဝင္အျခားေက်ာက္စာေတြကို ေက်ာက္စာရုံငယ္ ေဆာက္လုပ္ေပးထားေပမယ့္ မိုးေကာင္းတဲ့ေဒသျဖစ္တဲ့အတြက္ မိုးေတာ့ လံုမယ္မဟုတ္ပါ။ ေက်ာက္စာမ်က္ႏွာျပင္ဟာ ရာသီဥတုဒါဏ္ေၾကာင့္ ေရးထားတဲ့စာဟာ မပီျပင္ေတာ့ဘဲ အခ်ိဳ႕ေနရာမွာ ခပ္ဝါးဝါးသာက်န္ပါေတာ့တယ္။ ျပတိုက္လိုေနရာမ်ိဳးမွာ ေရႊ႕ေျပာင္းမထားႏိုင္ရင္ေတာ့ သမိုင္းဝင္ေက်ာက္စာဟာ ေရးထားတဲ့စာေတြေပ်ာက္ျပီး သာမန္ေက်ာက္ျပား အၾကီးစားတစ္ခုအျဖစ္ ေျပာင္းသြားႏိုင္ပါတယ္။ ေက်ာက္စာပါ မွတ္တမ္းစာေတြဟာ ပံုႏွိပ္စာအုပ္အျဖစ္ရွိျပီးျဖစ္ေပမယ့္ သုေတသန မူလရင္းျမစ္ ( Primary Source ) အျဖစ္ အင္မတန္အေရးပါပါတယ္။

ေရႊဂူၾကီးေက်ာက္စာ႐ံုထဲမွာ ထိန္းသိမ္းထားတဲ့ အရြယ္စားၾကီးမားတဲ့ ျမန္မာေက်ာက္စာတိုင္ေတြ အပါဝင္ အဂၤလိပ္ ၊ ျပင္သစ္ ၊ ေပၚတူကီဘာသာ ေက်ာက္စာတခ်ိဳ႕ေတြ႕တယ္။ ဘုရားေခါင္းက်ိဳး ၃-၄ ခုေတြ႕တယ္။ သစ္သားေလွႏွစ္စင္းေတြ႕တယ္။ စိတ္ဝင္စားစရာျဖစ္ေပမယ့္ အခ်ိန္မေလာက္တာကတစ္ေၾကာင္း ၊ ေက်ာက္စာ႐ံုေသာ့ကိုင္ကို အနီးနားမွာရွာမရတာကတစ္ေၾကာင္း ေလ့လာဖို႕အခြင့္မသာခဲ့ပါ။

ပဲခူး ေရႊဂူၾကီးဘုရား ပႏၷက္ပံု ေရွးမွတ္တမ္းႏွင့္ ဓာတ္ပံုေတြရွိရင္ ေဝမွ်ၾကပါဦး။

11/27/10

ေပ်ာက္ကြယ္ပ်က္စီးသြားေတာ့မည့္ ေရွးေဟာင္းလက္ရာမ်ား


ဒီတစ္ေခါက္ မိဘေတြ ကန္ေတာ့ဖို႕ အလည္ျပန္သြားတဲ့ ခရီးစဥ္တစ္ေလွ်ာက္ ဒီေနရာေတြ ေရာက္ခဲ့တယ္။

၁။ ရန္ကုန္
၂။ မႏၲေလး
၃။ ေရႊဘို
၄။ ပဲခူး



၂၁ ရက္ၾကာတဲ့ ခရီးစဥ္တစ္ေလွ်ာက္မွာ ဘုရားပ်က္ ၊ ေစတီပ်က္ ၊ ဘုရားေခါင္းခ်ိဳး ၊ အုတ္ေက်ာင္းပ်က္ ၊ ပ်က္ဆီးေနတဲ့ နံရံေဆးေရးပန္းခ်ီ ၊ ျပိဳပ်က္ေနတဲ့ သာသနိက အေဆာက္အံု၊ ေက်ာက္စာ စတာေတြကို ျမင္ရတဲ့အခါ မယံုၾကည္ႏိုင္ေလာက္ေအာင္ စိတ္ပ်က္ရတယ္။ အေထာက္အထား ႏွင့္ ေျပာလို႕ရေအာင္ ဓာတ္ပံု႐ိုက္ယူလာတယ္။ ဒီခရီးစဥ္မွာ ျမင္ခဲ့ရတဲ့ အရာေတြအားလုံးဟာ မထိန္းသိမ္းဘဲ ဒီလိုသာပစ္ထားမယ္ဆိုရင္ ေနာက္သုံးႏွစ္အၾကာမွာ ထပ္ျပီးျမင္ရဖို႕ မေသျခာေတာ့ပါ။ ဓာတ္ပံုေပါင္း ႏွစ္ေထာင္ေက်ာ္ သုံးေထာင္ ေလာက္႐ိုက္ယူလာခဲ့ပါတယ္။


ေရွးေဟာင္း အေဆာက္ဦး ၊ ဘုရား ပုထိုး ႏွင့္ ဘုရာဆင္းတုေတြရွိရာ ရြာေတြကို သြားျပီးေလ့လာတဲ့အခါ အရာရွိ တစ္ေယာက္ကလိုက္ပို႕ေလ့ရွိလို႕ ဓာတ္ပံု႐ိုက္ယူရမွာ အဆင္ေျပပါတယ္။ ေက်ာင္းထိုင္ ဆရာေတာ္ေတြကလည္း လိုလိုလားလား လိုက္ျပ ၊ ထုတ္ျပၾကေတာ့ ပိုျပီးအဆင္ေျပပါတယ္။ အမ်ားေလ့လာဖို႕ အခါအခြင့္သင့္သလို တင္ပါမယ္။


ေရာက္ခဲ့တဲ့ ဘုရားပုထိုးေတြရဲ့ေနရာ အတိက်အေသးစိတ္ကို မေဖာ္ျပေတာ့ပါ။ ဘာျဖစ္လို႕ဆိုေတာ့ တခ်ိဳ႕ ဘုရားပ်က္ေတြဟာ လူသူအေရာက္ေပါက္နည္းျပီး အတြင္းထဲမွာ အေကာင္းပကတိအတိုင္းရွိေနေသးတဲ့ ေရွးေဟာင္း ဘုရားဆင္းတုေတာ္ေတြ က်န္ေနေသးလို႕ ျဖစ္တယ္။ ကိုယ္ေရးလိုက္တဲ့ အခ်က္လက္ေတြ ဘုရားခိုးဂိုဏ္း ႏွင့္ သိုက္သမားေတြဆီေရာက္သြားမွာမ်ိဳး မလိုလားပါ။


ေရွးေဟာင္း ပစၥည္းေရာင္းဝယ္သူအခ်ိဳ႕ဟာ ဘုရားဖူးအျဖစ္ လွည့္လည္ေနျပီး ေရာက္ရာအရပ္ကို ေသခ်ာမွတ္တယ္။ လိုခ်င္တဲ့ ဘုရားဆင္းတုေတြကို ဓာတ္ပံု႐ိုက္ယူလာေလ့ရွိတယ္။ ေနာက္ျပီးေတာ့မွ ဘုရားခိုးဂိုဏ္း ေတြကို ေနရာေဒသ ႏွင့္ လိုခ်င္တဲ့ဘုရားဆင္းတုဓာတ္ပံု အခ်က္လက္ေတြေပးျပီး ခိုးယူခိုင္းေလ့ရွိတယ္။ တခ်ိဳ႕ ဘုရားခိုးသူေတြဟာ ဘုရားဆင္းတုရွိရာ ဘုန္းၾကီးေၾကာင္းေတြမွာ ႏွစ္ေပါက္တဲ့အထိ ဘုန္းၾကီးဝတ္ျပီးအခြင့္ခါ ေစာင့္ေနတတ္တယ္။ ဘုရားခိုးသူေတြထဲမွာ ဘာသာျခား ပါသလို ဗုဒၶဘာသာဝင္ေတြ ေတြလည္း ၊ ပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံသားေတြပါသလို ႏိုင္ငံျခားသားေတြလည္းပါတယ္။ ပညာမဲ့သူေတြပါသလို ေခတ္ပညာတတ္ေတြလည္းပါတယ္။ ရြာသားေတြ ပါသလို ရြာစားေတြလည္းပါတယ္။ ငေျမာက္ငေျခာက္ေတြပါသလို ေပါက္ေပါက္ ေရာက္ေရာက္ေတြလည္းပါတယ္။


ဒီလို ေရွးေဟာင္းပစၥည္းေတြႏွင့္ သာသနိက ဆိုင္ရာအေဆာက္အံုေတြ ေပ်ာက္ပ်က္ရာမွာ ေရွးေဟာင္းသုေတသန ဌာနကိုခ်ည္း အျပစ္တင္ေနမယ္ဆိုရင္ေတာ့ မတရားပါ။ သာမန္လူေတြမွာလည္း ထိန္းသိမ္းရမယ့္ တာဝန္ရွိတယ္။ သာမန္လူဆိုရာမွာ ဗုဒၶဘာသာဝင္ေတြကိုခ်ည္းေျပာေနျခင္းမဟုတ္ပါ၊ ဘာသာျခားေတြလည္းပါ ပါတယ္။

ဘယ္ဘာသာကိုဘဲ ကိုးကြယ္ကိုးကြယ္ ၊ ဘယ္အရပ္မွာဘဲေနေန ၊ ဘာလူမ်ိဳးဘဲျဖစ္ျဖစ္ ျမန္မာႏိုင္ငံသားတိုင္းဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္းမွာရွိတဲ့ ေရွးေဟာင္းယဥ္ေက်းမႈဆိုင္ရာအားလုံးကို တေလးတစားထိန္းသိမ္းဖို႕တာဝန္ရွိတယ္။ ႏိုင္ငံတစ္ႏိုင္ငံရဲ့ ယဥ္ေက်းမႈလို႕ ဆိုရာမွာ ဘာသာေပါင္းစံု ၊ လူမ်ိဳးေပါင္းစံု ကိုကိုယ္စားျပဳတယ္။ ငါ့ဘာသာ မဟုတ္ ၊ ငါတို႕ေဒသမဟုတ္ ၊ ငါတို႕လူမ်ိဳးႏွင့္မဆိုင္ ဆိုျပီး ဖာသိဖာသာ ေနမယ္ဆိုရင္ ဒါဟာႏိုင္ငံသားမပီသ လူသား မပီသတာပါဘဲ။



ထိုင္းႏိုင္ငံက ရုပ္ရွင္ကားတစ္ကားမွာ ဘုရားခိုးတဲ့သူေတြဟာ ဆင္းတုေတာ္တစ္ခုလုံး မသယ္ႏိုင္တဲ့အခါ ဦးေခါင္းခ်ိဳးယူသြားတာၾကည့္ရတယ္။ ျမန္မာျပည္မွာလည္းဒီအျဖစ္မ်ိဳးရွိႏိုင္တာပါဘဲ။ အားအားရွိ ဘုရားေရေလာင္းတဲ့ လူေတြ ၊ ေရာင္ေတာ္ဖြင့္တဲ့လူေတြေၾကာင့္ ရုပ္ပြါးေတာ္မွာ ေရးထားတဲ့စာတန္း ပ်က္သြားတာမ်ိဳး မေတာ္တဆ ထိခိုက္မိျပီး ပ်က္ဆီးရတာမ်ိဳးလည္းရွိတယ္။ အဖိုးတန္ ေရွးလက္ရာ ရုပ္ပြါးေတာ္ေတြက်ိဳးပ်က္ရတဲ့ အျခားအေၾကာင္းရာေတြလည္းရွိပါေသးတယ္။


စစ္ကိုင္းအထြက္နားက ဘုန္းၾကီးေက်ာင္းတစ္ေက်ာင္းကိုဝင္ျဖစ္တယ္။ ဘုရားဝင္းထဲေလွ်ာက္ပတ္ၾကည့္တဲ့အခါ ပစၥည္း အက်ိဳးပဲ့ေတြစုပံုထားတဲ့ ေနရာကိုရွာေတြ႕တယ္။ ဘုရားေခါင္းက်ိဳး ၄ ခုေတြ႕ တယ္။ လက္အုပ္ခ်ီေနဟန္ ရဟန္းရုပ္ တစ္စုံ ေတြ႕တယ္။ တစ္ခုက အေကာင္းပကတိ၊ အျခားတစ္ရုပ္ကေတာ့ ေခါင္းက်ိဳးေနပါျပီ။ ေက်ာက္ျဖဴသားႏွင့္ ထုဆစ္ထားတာမို႕ က်ိဳးလြယ္တယ္။ တစ္ခုခုႏွင့္ အေတာ္အတန္ ထိခိုက္မိရင္ဘဲ လည္ပင္း ၊ လက္ေခ်ာင္း စတဲ့ေနရာေတြဟာ အလြယ္တကူက်ိဳးပဲ့သြားႏိုင္ပါတယ္။

႐ုပ္ပြါးဆင္းတုကို ေဆးေၾကာသန္႕စင္ရင္း ျဖစ္ျဖစ္ တစ္ေနရာကေန ေနာက္တစ္ေနရာေရႊ႕ရင္းျဖစ္ျဖစ္ မေတာ္တဆ လြတ္က်တဲ့အခါ ခုလိုအလြယ္တကူဘဲပ်က္ဆီးသြားေလ့ရွိတယ္။ ထံုးစံအတိုင္း ဘုရားရုပ္ပြါးေတာ္မွာ အနာအဆာ အက်ိဳးပဲ့ျဖစ္ေနရင္ ဘယ္ေလာက္ေရွးက်တဲ့ ပစၥည္းျဖစ္ေနပါေစ အျမင္မသာဆိုျပီး ေခ်ာင္ထဲပစ္ထားလိုက္ေတာ့တာပါဘဲ။



ေရႊဘိုအနားက ရြာသုံးရြာေရာက္ခဲ့တယ္။ လူသူအေရာက္ေပါက္နည္းတဲ့ေနရာေတြမွာ ကုန္းေဘာင္ေခတ္ဦး ဗိသုကာလက္ရာဟန္ ေစတီပ်က္ေတြအေတာ္မ်ားမ်ားေတြ႕တယ္။ ဘုရားပတ္လည္ႏွင့္ အတြင္းမွာရွိတဲ့ ေက်ာက္ျဖဴ ၊ ယြန္း ႏွင့္ သစ္သား ရုပ္ပြါးေတာ္ အေတာ္မ်ားမ်ားကို ေခါင္းက်ိဳးျပီး ေျမျပင္ေပၚျပန္႕ၾကဲေနတာျမင္ခဲ့ရတယ္။ အျခားရြာတစ္ရြာက ဂူဘုရားပ်က္တစ္ခုရဲ့ မဲေမွာင္ေနတဲ့ ဂူထဲကိုဝင္ျပီး ဓာတ္မီးထိုးလိုက္တဲ့အခါမွာေတာ့ မယံုၾကည္ႏိုင္ေလာက္ေအာင္ ဘုရားေခါင္းက်ိဳးအေတာ္မ်ားမ်ားစုပံုထားတာကို ျမင္လိုက္ရတယ္။ ပထမေတာ့ ဘုရားသူခိုးေတြက ေခါင္းေတြခ်ည္း ႐ိုက္ခ်ိဳးယူသြားတယ္လို႕ ထင္ေနေပမယ့္ က်ိဳးေနတဲ့ေခါင္းေတြကိုု ေျမျပင္ေပၚမွာေတြ႕လိုက္ရေတာ့ ဘာေၾကာင့္ မွန္းစဥ္စားမရပါ။ ဘုရားခိုးေတြရဲ့လက္ခ်က္မဟုတ္ဘဲ ဘာသာျခား ဆိတ္ေက်ာင္းသား ၊ ႏြားေက်ာင္းသားေတြ ရန္လိုတတ္တဲ့ စိတ္ႏွင့္ ႐ိုက္ခ်ိဳးဖ်က္ဆီးပစ္ေလ့ရွိေၾကာင္း အတူပါလာတဲ့ အရာရွိတစ္ဦးက ေျပာျပတဲ့အခါ အေတာ္ေလးစိတ္မေကာင္းျဖစ္ရပါတယ္။


ေၾကး၊ သံ ၊ခဲမျဖဴ ႏွင့္ အျခားသတၱဳ ေတြေရာက်ိဳျပီး ပံုေဖာ္ထားတဲ့ ရႊံ႕ေစးေျမ ဒါမွာမဟုတ္ ဖေယာင္းခြက္ေပၚ သြင္းေလာင္းျပီး လိုရာအ႐ုပ္ကိုပံုေဖာ္ယူတဲ့အေလ့ အင္းဝေခတ္မွာေတာ့ လူၾကိဳက္မ်ားပါတယ္။ အဲဒီ ႐ုပ္ပြါးေတာ္ေတြဟာ လက္ရာၾကမ္းျပီး အရြယ္ငယ္တယ္။ တတ္ႏိုင္တဲ့လူေတြၾကျပန္ေတာ့ ဒီလိုေသးငယ္တဲ့ အ႐ုပ္ေလးေတြကို ေရႊရည္လူးတတ္ၾကတယ္။ ဘုရားေစတီ ေဆာက္လုပ္ျပီးတဲ့အခါ ေရႊေငြလက္ဝတ္ရတနာေတြႏွင့္အတူ အထက္ဌာပနာတိုက္မွာ ထည့္သြင္းပူေဇာ္လိုက္ေလ့ရွိတယ္။ ဒါေၾကာင့္ တခ်ိဳ႕ဘုရားခိုးသူေတြဟာ ေစတီေတြရဲ့အထက္ ဌာပနာတိုက္ေတြကို အလြယ္တကူေဖာက္ယူေလ့ရွိတယ္။




အခ်ိဳ႕ ဘုရားေတြၾကျပန္ေတာ့ ႏွစ္ေပါင္း အေတာ္ၾကာတဲ့အခါမွာေတာ့ အေၾကာင္းအမ်ိဳးမ်ိဳးေၾကာင့္ ပ်က္ဆီးလာတယ္။ ရာသီဥတုဒါဏ္ေၾကာင့္ အထက္ဌာပနာတိုက္ရွိတဲ့ ေစတီအထက္ပိုင္းက အုတ္ခ်ပ္ေတြဟာ တေျဖးေျဖးျခင္း က်ိဳးပဲ့ျပီးေနာက္ ဌာပနာပစၥည္းေတြလည္းေျမခရပါေတာ့တယ္။ အဖိုးတန္တဲ့ ေရႊ ၊ ေငြေတြကို တန္ဖိုးထားေပမယ့္ လက္ရာၾကမ္းတဲ့ သတၱဳ႐ုပ္ကေလးေတြကိုေတာ့ျဖင့္ အေရးတယူမရွိပါ။





ေရႊဘို ကားလမ္းေဘးက ရြာတစ္ရြာမွာ ကုန္းေဘာင္ေခတ္ဦးလက္ရာဟန္ အုတ္ေက်ာင္းပ်က္တစ္ခုေတြ႕လို႕ဝင္တယ္။ အလႉရွင္က အုတ္ေက်ာင္းႏွင့္ အတူ ေခါင္းေလာင္းကိုပါလႉတယ္။ ေရအတြက္ ေက်ာင္းေဘးမွာ ကန္တူးျပီးလႉတယ္လို႕ ေခါင္းေလာင္းစာမွာ ဖတ္ရတယ္။ အုတ္ေက်ာင္းေဘး ကပ္ရက္ ဂူဘုရားႏွစ္ဆူေတြ႕တယ္။ အလႉရွင္ဘယ္သူမွန္းေသခ်ာ မသိရ။ ဂူဘုရားႏွစ္ခုစလုံး ျပိဳက်ေနျပီ။ ဂူအတြင္းမွာ ထိုင္ေတာ္မူ ႐ုပ္ပြါးဆင္းတု ထုလုပ္ထားေပမယ့္ တစ္ဂူမွာဘဲက်န္ေတာ့တယ္။ သူ႕အရင္ ေက်ာင္းထိုင္ ဆရာေတာ္ဟာ ေက်ာင္းေဆာင္အသစ္ေဆာက္ရာမွာ အုတ္လိုေနလို႕ ပ်က္ေနျပီျဖစ္တဲ့ အုတ္ေက်ာင္းနံရံကို ျဖိဳျပီး အုတ္ယူတယ္လို႕လက္ရွိ ေက်ာင္းထိုင္ဆရာေတာ္က မိန္႕ပါတယ္။ ေရွးေဟာင္းအေဆာက္ဦးကို တတ္ႏိုင္သေလာက္မျပင္ဘဲ အုတ္လိုခ်င္လို႕ ဖ်က္ျပီးယူတာေတာ့မေကာင္းပါ။ လက္က်န္ နံရံကို ဓာတ္ပံု႐ိုက္ယူလာတယ္။







ေရႊဘိုအနီးတဝိုက္က ရြာေတြမွာ ပ်က္ဆီးေနတဲ့ ေရွးေဟာင္း ဘုရားေစတီ ၊ ဂူဘုရား ၊ ေက်ာင္း စတဲ့ သာသနိက အေဆာက္အံုေတြ အေရတြက္အေတာ္မ်ားမ်ားေတြ႕ရတယ္။ ဒါေတြအကုန္လိုက္ျပင္မယ္ဆိုရင္လည္း သိန္းေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာကုန္ပါမယ္။ အနီးနားမွာေနၾကတဲ့ ရြာသူ ရြာသား ၊ ျမိဳ႕သူ ျမိဳ႕သားေတြကေတာ့ အေဟာင္းကို ျပဳျပင္ဖို႕ထက္ အသစ္တည္ျပီးလႉဖို႕သာ စိတ္အားသန္ၾကတယ္။ သူတို႕ အျမဲလုပ္ျဖစ္တာက ႏွစ္စဥ္ ႏွစ္တိုင္း ဂူဘုရားေတြရဲ့အတြင္းအျပင္ကို ထုံးသုတ္ပစ္တာပါဘဲ။ ထုံးသုတ္တဲ့ရက္စြဲကို နံရံမွာေရးခဲ့လို႕ ႏွစ္တိုင္းသုတ္မွန္း သိရတယ္။ အတြင္းဂူ နံရံမွာ ေရးထားခဲ့တဲ့ ေဆးေရးပန္းခ်ီေတြ ဘာမွမျမင္ရေတာ့ပါ။ စုတ္တံ မေရာက္ႏိုင္တဲ့ နံရံခပ္ျမင့္ျမင့္ေတြမွာ ေရးေရးျမင္ေနရေသးတဲ့အတြက္ အရင္က ဒီနံရံမွာေဆးေရးေတြရွိပါလားဆိုျပီးသိရတယ္။



ေနာက္တစ္ရြာက ေက်ာင္းထိုင္ဘုန္းၾကီးတစ္ပါးကေတာ့ အနီးနား ဘုရားပ်က္ေတြ ႐ုပ္ပြါးဆင္းတုေတာ္ေတြ ဂ႐ုတစိုက္ ေကာက္ယူထိန္းသိမ္းထားတယ္။ သို႕ေသာ္ ေပစာ ၊ ပုရပိုဒ္စာေတြကိုေတာ့ျဖင့္ စိတ္ဝင္စားဟန္မတူပါ။ ေသတၱာၾကီးတစ္လုံးထဲမွာ ပိုးကိုက္ပ်က္ဆီးတဲ့အထိ စုပံုထည့္ထားတယ္။ ျဖစ္သလို ထည့္ထားတဲ့အတြက္ စာေတြအားလုံးဟာ ေရွ႕ေနာက္အစီစဥ္တက်မရွိေတာ့ပါ။ ေဖာက္ဖြင့္ျပီး ဖတ္ၾကည့္ေတာ့ ဆက္စပ္လို႕ မရႏိုင္တဲ့ ေဗဒင္ က်မ္း ၊ အင္းက်မ္း တခ်ိဳ႕ႏွင့္ ပိဋကတ္စာေတြ ေတြ႕တယ္။ ေက်ာင္းထိုင္ဆရာေတာ္ကို ေမးေလွ်ာက္ၾကည့္ေတာ့ အရင္ကေတာ့အမ်ားၾကီး ၊ သို႕ေပမယ့္ တခ်ိဳ႕ စာေတြကို လူေတြက ငွါးျပီးျပန္မပို႕လို႕ ဒါဘဲက်န္ေတာ့တယ္လို႕ မိန္႕တယ္။ ဒီလိုစာေတြဟာ ျပတိုက္မွာရွိေနမယ္ဆိုရင္ ေလ့လာလိုသူေတြအတြက္အက်ိဳးမ်ားပါမယ္။

ေက်ာက္ျပားေပၚ ျမတ္စြာဘုရား ေျခေတာ္ရာအေသးစိတ္ကို ထြန္းထုထားတဲ့ ေက်ာက္စစ္လက္ရာတစ္ခုကို ဘုန္းၾကီးေက်ာင္း ဝင္းထဲက သရက္ပင္ေျခရင္းမွာ ေထာင္ထားတာေတြ႕တယ္။ ကုန္းေဘာင္ ေခတ္ဦးပိုင္းလက္ရာဟန္ျဖစ္ျပီး သုံးပိုင္းက်ိဳးသြားတာျဖစ္ႏိုင္တယ္။ အက်ိဳးႏွစ္ပိုင္း ေထာင္ထားတာေတြ႕ျပီး က်န္တစ္ပိုင္း ဘယ္ေရာက္သြားလဲမသိပါ။ သဲေက်ာက္အမ်ိဳးစားျဖစ္တဲ့အတြက္ ဓားေသြးေက်ာက္ လုပ္လိုက္လားမေျပာတတ္ပါ။ ဒါဟာလည္း တန္ဖိုးၾကီး ေရွးလက္ရာျဖစ္လို႕ က်န္ေနေသးတဲ့ အက်ိဳးႏွစ္ခုဟာ သရက္ပင္ေျခရင္းမွာမဟုတ္ဘဲ ျပတိုက္မွာသာရွိေနသင့္တယ္။


ကုန္းေဘာင္ ေခတ္ဦးပိုင္းမွာ တည္ထားလႉဒါန္းခဲ့တဲ့ ဘုရားေတြကို ခ်ဳံေျပာရရင္ ဂူဘုရား ႏွင့္ ေစတီ ဆိုျပီး ႏွစ္မ်ိဳး ရွိတယ္။ ေစတီက ေအာက္ေျခမွာ ဂူ မပါ။ ဂူဘုရားက ေအာက္ေျခမွာ ဂူပါျပီး ဝင္ေပါက္ သုံးေပါက္ရွိတယ္။ ဂူတြင္းမွာ အမ်ားအားျဖင့္ ထိုင္ေတာ္မူ ႐ုပ္ပြါးဆင္းတုေတြကို သစ္ေစးမံ ဘုရား ၊ သစ္သား သစ္ေစးသုတ္ ၊ စက်င္ေက်ာက္ စတာေတြနဲ႕ ထြင္းထုပူေဇာ္ေလ့ရွိတယ္။ ႐ုပ္ပြါးဆင္းတု မ်က္ႏွာမူရာ ေရွ႕တည့္တည့္ဟာ အဓိကဝင္ေပါက္ျဖစ္ျပီး ေဘးႏွစ္ဘက္ဝင္ေပါက္ေတြထက္ က်ယ္ဝန္းျပီး ဂူအတြင္းပိုင္းကို ေလဝင္ေလထြက္ေကာင္းေစတယ္။ အလင္းေရာင္ရေစတယ္။


ေစတီ ဘုရားေတြရဲ့ အျပင္ပိုင္းကိုယ္ထည္ဟာ အမ်ားအားျဖင့္ ႐ိုးရွင္းျပီး ေထာင့္ခ်ိဳး ေနရာေတြမွာသာ အဂၤေတ ကႏုတ္ပန္း ပံုေဖာ္တာကိုေတြ႕ရတယ္။ ေစတီ ဘုရား ေထာင့္ေလးေထာင့္မွာဘဲျဖစ္ျဖစ္ ၊ အဝင္ေပါက္ ေဘးတဘက္တခ်က္စီမွာဘဲျဖစ္ျဖစ္ ျခေသၤ႔ ႐ုပ္ထားေလ့ရွိတယ္။ ေစတီ ဘုရား တစ္ခုလုံး အတြင္းျပင္ တည္ေဆာက္ျပီးခ်ိန္မွာေတာ့ ေဘးပတ္ပတ္လည္မွာ အုတ္ႏွင့္ အရန္ တံတိုင္း ခတ္ေလ့ရွိတယ္။ ခပ္လွမ္းလွမ္း ေနရာမွာေတာ့ ေရ အဆင္ေျပေစဖို႕ရာ ကန္ လည္းတူးခဲ့ေသးတယ္။ ခုေတာ့ အနီးနားက လူတစ္ခ်ိဳ႕ ဘုရားေျမ ၊ ဘုရားတံတိုင္း အတြင္းကိုပါ က်ဴးေက်ာ္တာမ်ိဳးလည္း ေတြ႕ ခဲ့ရတယ္။

ရွိခိုးေဆာင္ကို ကြၽန္းလုံးတိုင္ေတြနဲ႕ေဆာက္ျပီး တိုင္ေျခကေန လူျမင္ သာေလာက္တဲ့အျမင့္ ေလာက္မွာ သစ္ေစးႏွင့္ ႐ုပ္ႂကြပံုေဖာ္ျပီး ေရႊရည္သုတ္ထားတဲ့ လက္ရာေတြကို ေရႊဘို ေရႊတန္ဆာဘုရား မွာေတြ႕တယ္။ သိပ္အေဟာင္းၾကီးမဟုတ္ေပမယ့္ ဇာတ္နိပါတ္ေတာ္ေတြကို အေသးစိတ္ပံုေဖာ္ထားတာျဖစ္လို႕ အႏုစိတ္ျပီး လက္ရာသိပ္ေကာင္းတယ္။ ဒီလိုအႏုပညာလက္ရာမ်ိဳး ေနရာတိုင္းမွာမေတြ႕ႏိုင္ပါ။ စိတ္ပ်က္စရာေကာင္းတာက အဲဒိမွာရွိတဲ့ ဘုရားေဂါပက။ ခန္႕မွန္း ႏွစ္တစ္ရာေလာက္ရွိျပီျဖစ္တဲ့ သစ္ေစး႐ုပ္ႂကြလက္ရာေတြရွိတဲ့ တိုင္းလုံး ပတ္ပတ္လည္ကို ပစၥည္းေပါင္းစံုခ်ိပ္ဖို႕ ၊ ျခင္ေထာင္ ေထာင္ဖို႕ ၊ ၾကိဳးတန္းဖို႕ သံ႐ိုက္ျပီး ခ်ိတ္လုပ္တယ္။ ေၾကာ္ျငာစာရြက္ကပ္တယ္။ အဲဒါမ်ိဳးမလုပ္ရဘူး ေရွးလက္ရာေတြကို ဖ်က္ဆီးမိရက္သား ျဖစ္တတ္တယ္လို႕ ေျပာတဲ့အခါ မၾကားဟန္ျပဳတယ္။ လိုက္ပို႕တဲ့အရာရွိမ်က္ႏွာေၾကာင္႔ ပစၥည္းစုံေအာင္လိုက္ျပတာရယ္။ တိုင္လုံးေတြကို ဓာတ္ပံု႐ိုက္တဲ့အခါ ခ်ိတ္ထားတဲ့ ပစၥည္းျဖဳတ္ေပးတာရယ္ေၾကာင္႔ အဲဒိေဂါပကကို ေက်းဇူးတင္ရပါမယ္။

11/22/10

မႏၲေလး မဟာျမတ္မုနိဘုရားၾကီးက နံရံေဆးေရးပန္းခ်ီ


ရန္ကုန္ေရာက္တဲ့ ညေနဘက္မွာဘဲ မႏၲေလးကိုဆက္တက္ပါတယ္။ ေနာက္တစ္ေန႕ နံနက္ ၇ ရာရီေလာက္ မႏၲေလး ေရာက္တယ္။ ၄ နာရီေလာက္အခ်ိန္ယူျပီး ေလွ်ာက္ပတ္ၾကည့္တယ္။ ေရွာ့ပင္းေမာေတြ တိုးလာတယ္၊ ဆိုင္ကယ္ေတြတိုးလာတယ္ ၊ ဟန္းဖုန္း ေတြတိုးလာတယ္ ၊ အဝတ္စားဝတ္ဆင္မႈ ပံုစံနည္းနည္းေျပာင္းလာတယ္။ ကြၽဲဆည္ကန္ကစျပီး ေရာက္တဲ့ ေနရာတိုင္းမွာ ယဥ္စည္းကမ္း လမ္းစည္းကမ္း ထံုးစံအတိုင္းျဖစ္ေနတာ ျမင္ရတယ္။

ကားေမာင္းသူခ်ေပးတဲ့ မဟာျမတ္မုနိဘုရားၾကီး ေတာင္ဘက္မုတ္က ဝင္ဝင္ခ်င္းမွာဘဲ ဒီနံရံ ေဆးေရးပန္းခ်ီကိုေတြ႕ တယ္။ အမွန္တိုင္းဝန္ခံရရင္ ဒီေနရာမွာ နံရံေဆးေရးပန္းခ်ီေတြရွိမွန္း အရင္က မသိခဲ့ပါ။ သိပ္အေဟာင္းၾကီးမဟုတ္ေပမယ့္ လက္ရာေကာင္းပါတယ္။

ဝမ္းနည္းစရာေကာင္းတာက ေဆးေရးပန္းခ်ီေတြကို ဘယ္သူမွ အေလးမထားတာပါဘဲ။ အဂၤေတ ေပၚမွာေရးထားတာျဖစ္တဲ့အတြက္ အဂၤေတသားေတြ ကြာက်သြားတာနဲ႕ ပန္းခ်ီေတြပါ ပ်က္စီးသြားပါေတာ့တယ္။ အဲဒိလို ပ်က္သြားတဲ့ နံရံကို ထုံး ၊ ဒါမွမဟုတ္ ေဆးျဖဴ သုတ္ထားတာျမင္ရတယ္။ လူ႕အညစ္ေက်း ၊ ကြမ္းတံေတြးေၾကာင့္ ညစ္ပတ္ေနပါတယ္။ ဘုရားေဆာင္းတန္းမွာ ပန္းပုထုျပီး အသက္ေမြးဝမ္းေၾကာင္းတဲ့ လူေတြရဲ့ သစ္တို သစ္စ ၊ ပ်ဥ္တို ပ်ဥ္စ ေတြကို ေဆးေရးပန္းခ်ီေတြရွိတဲ့ နံရံေတြေပၚ ေထာင္ထားတာလည္းေတြ႕ခဲ့ရတယ္။

ေရွ႕မွာ ေျပာခဲ့တဲ့အတိုင္း သိပ္အေဟာင္းၾကီးမဟုတ္ေပမယ့္ လက္ရာေကာင္းပါတယ္။ မႏၲေလး ဆရာခ်ဳံ ရဲ့လက္ရာေတြကို အမွတ္ရေစပါတယ္။ ေရးဆြဲတဲ့ ခုႏွစ္ ၊ ေရးဆြဲသူ ၊ လႉဒါန္းသူ စတဲ့အခ်က္လက္ေတြကို ေနာက္မွဘဲ စီစစ္ျပီးေရးပါမယ္။

10/16/10

ပ်ဴစာပါ ပုဂံေခတ္ ေျမပံုဘုရား





အမ်ိဳးအစား - ေျမပံုဘုရား ( အမ်ားအေခၚ အုတ္ခြက္ဘုရား )
လက္ရွိတည္ေနရာ - ျဗိတိလွ် ျပတိုက္၊ လန္ဒန္

ေတြ႕ရွိရာေနရာ - ျမန္မာ
ျပဳလုပ္ပံုနည္းပညာ - ပံုစံခြက္ သုံးျပီး ေျမသားပံုေဖာ္
မူလေနရာ - ျမန္မာ ( ပ်ဴ )
အခ်ိန္ကာလ - ၈ - ၁၀ ရာစု (this date according to Guy 2002; Luce suggests 10th-11thC)
မွတ္ခ်က္ ။ ။ Guy က ၈ - ၁၀ ရာစုလို႕ခန္႕မွန္းျပီး ၊ လုစ္ ကေတာ့ ၁၀-၁၁ ရာစုလို႕ ခန္႕မွန္းပါတယ္။ )
အရြယ္အစား

အျမင့္ - ၈ စင္တီမီတာ

ဗ်က္ အက်ယ္ - ၆.၅ စင္တီမီတာ

ဒီေျမပံုဘုရား ကို လန္ဒန္ ၊ျဗိတိလွ်ျပတိုက္ မွာသုေတသနလုပ္ေနဆဲအဆင့္ ေရွးပစၥည္းစာရင္းမွာ ေတြ႕ရပါတယ္။ သမိုင္း သုေတသန စိတ္ဝင္စားသူေတြကေတာ့ ဒီေျမပံုဘုရားကို မွတ္မိခ်င္မွတ္မိပါလိမ့္မယ္။ ေက်ာက္စာဝန္ေဟာင္း ဦးျမေရးတဲ့ " အုတ္ခြက္ ႐ုပ္ပြါးဆင္းတုေတာ္မ်ားအေၾကာင္း " စာအုပ္ ၊ ပံု ၁၀၅ ျဖစ္ပါတယ္။ ျမင္းကပါ အေရွ႕ က်ဆင္းဘုရား အတြင္းကရရွိတယ္လို႕သိရပါတယ္။

ျမင္ေနရတဲ့အတိုင္း အနည္းငယ္ရွင္းျပလိုပါတယ္။ လန္ဒန္ ၊ျဗိတိလွ်ျပတိုက္မႉးအဆိုအရ မဟာေဗာဓိပင္ေအာက္မွာျဖစ္တယ္။ ဦးျမကေတာ့ ေဗာဓိပင္အေၾကာင္းေျပာမထားပါ။ တင္ျပင္ေခြ ႐ုပ္ပြါးေတာ္ သုံးခုလုံးရဲ့အေပၚမွာ ထီးအမိုးငယ္ရွိပါတယ္။ ႐ုပ္ပြါးေတာ္ သုံးခုလုံးရဲ့ ေအာက္မွာေတာ့ ၾကာပလႅင္ ခံထားတယ္။ အုတ္ခြက္အလယ္က ႐ုပ္ပြါးေတာ္ဟာ ျမတ္စြာဘုရား တရားေဟာေနဟန္ " ဓမၼစၾကာ မုျဒာ " ျဖစ္ျပီး ၊ အာသနေခၚတဲ့ ေျခဟန္ကို စစ္ေဆး ၾကည့္တဲ့အခါ ဘယ္ေျခကို ညာေျခေပၚထပ္ ေခြထားျပီးတည္ျငိမ္ေအးေဆးတဲ့ ဟန္ " ပဂ်င္ကာသန " ျဖစ္တယ္။

ယာဘက္ ႐ုပ္ပြါးဆင္းတုေတာ္ကေတာ့ အရိေမေတၱယ် ကိုကိုယ္စားျပဳတယ္။ လက္ေတာ္ေျမထိ ဘူမိဖႆမုျဒာ ျဖစ္ျပီးေျခဟန္ကေတာ့ " ပဂ်င္ကာသန " ျဖစ္တယ္။ဝဲဘက္ ႐ုပ္ပြါးေတာ္ဟာ ထူးျခားမႈရွိပါတယ္။ဦးေခါင္းမွာ မကိုဍ္ေဆာင္းထားတဲ့ အျပင္ ၊ မင္းဝတ္တန္ဆာဝတ္ဆင္ထားတယ္၊ စလြယ္လြယ္ထားတာျဖစ္လို႕ ပိုျပီးထူးျခားတယ္။ ၾကာပလႅင္ေပၚ မင္းထိုင္ ထိုင္ေနဟန္ " ရာဇလိလာသန" ျဖစ္ျပီး အဲဒိအခ်က္ေတြအားလုံးအရ ေျပာရရင္ ဘုရားေလာင္း ေဗာဓိသတၱျဖစ္တယ္။ ေျမပံုဘုရားတစ္ခုလုံး ကိုျခံုျပီးေျပာရရင္ေတာ့ ဒါဟာ မဟာယာန ဟန္ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလို ျမတ္စြာဘုရားကို ေဘးရံအရိေမေတၱယ် ႏွင့္ ေဗာဓိသတၱ ဘုရားေလာင္း ယွဥ္တြဲ ျပဳလုပ္ပူေဇာ္ၾကျခင္းဟာ ပုဂံေခတ္ဦးပိုင္းမွာ လူၾကိဳက္မ်ားပံုေပၚတယ္။အေတြ႕ရမ်ားတယ္။ ဒါေၾကာင္႔ လုစ္ က ပုဂံေခတ္ျဖစ္မယ္ဆိုျပီး ခန္႕မွန္းပံုရတယ္။

ေဒါက္တာသန္းထြန္းရဲ့စာတမ္းေတြမွာေတာ့ ဒီေျမပံုဘုရားအေၾကာင္း ေရးထားတာမေတြ႕ပါ။ ထုဆစ္ပံုဟန္ပန္ မွာေတာ့ ဘုရားေလာင္း ေဗာဓိသတၱ ကလြဲျပီး က်န္တဲ့ ႐ုပ္ပြါးႏွစ္ခုမွာ ပုဂံဟန္သိပ္မေတြ႕ရပါ။ မ်က္ႏွာေတာ္ ဥေခါင္းေတာ္တို႕က ပုဂံဟန္ မျပ။ ဦးျမကေတာ့ ပ်ဴ မွတ္တမ္းစာေရးထားတဲ့ ပုဂံ အေနာ္ရထာ ေခတ္ မဟာယာန ဗုဒၶဘာသာဆိုင္ရာ အုတ္ခြက္ဘုရားလို႕ ဆိုပါတယ္။ ဘာျဖစ္လို႕ဒီလိုေျပာႏိုင္လဲဆိုေတာ့ အဲဒီေျမပံုဘုရားရဲ့ ေအာက္ေျခ အလယ္မွာ ေရးထားတဲ့ ပ်ဴစာ ၇ လုံးေတြ႕တယ္ ၊ ပထမ စာလုံး ႏွစ္လုံးက ပ်ဴ အကၡရာႏွင့္ " ဗုဓ ( ဗုဒၶ ) " ဆိုျပီးေရးထားတာျဖစ္တယ္လို႕ ဆိုပါတယ္။ ရွင္းရွင္းေျပာေတာ့ ဦးျမရဲ့အယူဆကို ၾကိဳက္တယ္။ က်န္တဲ့ စာလုံးေတြကေတာ့ ရာသီဥတုဒါဏ္ေၾကာင့္ ဖတ္မရေလာက္ေအာင္ ဝါး (ပ်က္) သြားပါျပီ။

ဒီေနရာမွာ သတိထားျပီးေျပာလိုတာက အနိ႐ုဒၶ ( အေနာ္ရထာ ) ပုဂံေခတ္ဦး လက္ရာ ေျမပံုဘုရားေတြမွာ " နာဂရီ " ဘာသာႏွင့္ မွတ္တမ္းတင္တယ္လို႕ G.H Luce ကေျပာခဲ့တယ္။ ေနာက္ပိုင္း မြန္စာ ႏွင့္ မွတ္တမ္းတင္ထားတဲ့ ေျမပံုဘုရားေတြ႕တဲ့အခါ ေဒါက္တာသန္းထြန္းက " နာဂရီ ၊ မြန္ " စာဆိုျပီး ျဖည့္စြတ္ပါတယ္။ အခု သုေတသန လုပ္ဆဲျဖစ္တဲ့ ဒီေျမပံုဘုရားကို ပုဂံေခတ္ ဦးပိုင္း ပ်ဴလက္ေရး ျဖစ္တယ္လို႕အတည္ျပဳႏိုင္ရင္ေတာ့ " နာဂရီ ၊ မြန္ ၊ ပ်ဴ " စာေတြႏွင့္ မွတ္တမ္းတင္တယ္လို႕ ထပ္ျပီး ျဖည့္ခ်င္ျဖည့္ရႏိုင္ပါတယ္။


ဒီဘေလာ့ကိုလာဖတ္မိတဲ့ လူေတြထဲမွာ ပ်ဴစာဖတ္တတ္တဲ့လူရွိရင္ ေျပာခဲ့ပါ ၊ HR ဓာတ္ပံု ပို႕လိုက္ပါမယ္။

က်မ္းကိုး။ ။
ေဒါက္တာသန္းထြန္း၊ျမန္မာ့ မီးဖုတ္ေျမထယ္ ပစၥည္း ၊ မုံေရြး စာအုပ္တိုက္၊ ၂၀၀၂။
သီရိပ်ံခ်ီ ဦးျမ ၊ အုတ္ခြတ္ ႐ုပ္ပြါးဆင္းတုေတာ္မ်ားအေၾကာင္း ၊ ပ-ဒု ၊ Department of Archaeology၊ 1961။
THE ART AND CULTURE OF BURMA
Chapter II The Pre-Pagan Period: The Urban Age of the Mon and the Pyu
Dr. Richard M. Cooler , Art History of Southeast Asia, Northern Illinois University
Original Link http://www.seasite.niu.edu/burmese/cooler/Chapter_2/Chapter_2.htm

10/9/10

ျပည္စိုး

ငယ္ငယ္က အေမဆိုျပတဲ့ သီခ်င္းေတြထဲမွာ ' ေရႊျပည္စိုး ' ဆိုတာပါတယ္။ ေရႊျပည္ကို စိုးရတဲ့သူလား ဒါမွမဟုတ္ အျခားအဓိပၸာယ္ရွိလား ၊ ဒါမွမဟုတ္ " ျပည္စိုး " နဲ႕ အတူတူဘဲလား ဆိုတာေသျခာမသိလို႕ မေျပာတတ္ပါ။ သို႕ေသာ္ ေက်ာက္စာ ၊ ျပန္တမ္း ၊ စစ္တမ္း ေတြမွာ ေတြ႕ရတဲ့ ' ျပည္စိုး ' အေၾကာင္းေတာ့ အေထာက္အထားႏွင့္ အေသျခာေျပာလို႕ရတယ္။

ပံုအေထာက္အထားရမလားဆိုျပီး နံရံေဆးေရးပန္းခ်ီေတြ ႏွင့္ ပုရပိုဒ္ေတြမွာရွာေပမယ့္ သူၾကီးသာသာ ရာထူးအဆင့္ေလာက္သာရွိတဲ့လူဆိုေတာ့ တေရးတယူ ဦးစားေပးမွတ္တမ္းတင္တာမ်ိဳးေတာ့ ခုခ်ိန္ထိေတာ့မေတြ႕ေသးပါ။ ဦးေမာင္ေမာင္တင္ က " ေရႊနန္းသုံး ေဝါဟာရအဘိဓာန္ " ေရးထားခဲ့လို႕ ေႏွာင္းလူေတြ ေလ့လာခြင့္ရတယ္။ ေတာင္ၾကီးက ပါေမာကၡေဒၚတင္အုန္း ႏွင့္ ေတာင္ၾကီးတကၠသိုလ္ ျမန္မာစာဌာန ျပဳစုခဲ့တဲ့ " ပုဂံေခတ္ ျမန္မာေက်ာက္စာမ်ားလာ ေဝါဟာရမ်ား ေလ့လာခ်က္ " အဘိဓာန္စာအုပ္ငယ္ဟာ သမိုင္း သုေတသ ေလ့လာသူေတြအတြက္ သိပ္အသုံးဝင္တယ္။

တင္နိုင္တိုး က " ျမန္မာဝန္တစ္ရာ " စာအုပ္ထုတ္တယ္။ ေရွ႕ကလူေတြေရးျပီးသားေတြထဲက ဟိုတစ္စ ဒီတစ္စ ကူးခ်ျပီး ျပဳစုထားတဲ့ စာတမ္း၊ စာေဆာင္ မ်ိဳးကို ေဒါက္တာသန္းထြန္းကေတာ့ " စပ္ထမီ " ဆိုျပီး အမည္ေပးတယ္။ ေရွးျမန္မာဘေလာ့ေရးသူကေတာ့ ေရာင္းမစြန္တဲ့ စပ္ထမီေတြအေတာ္မ်ားမ်ား လုပ္ခဲ့ျပီးျပီ။ ေအဒီ ၂ ရာစုေလာက္ကေနျပီး ပ်ဴ ၊ ပုဂံ အပါဝင္ ၁၉ ရာစုေလာက္အထိ ေက်ာက္စာ၊ေျမပံုဘုရားစာ ၊ မင္စာ၊ ပုရပိုဒ္စာ ၊ ေပစာ ေတြထဲက အခ်က္လက္ ေဝါဟာရေတြကိုစုျပီး " စပ္ေစာင္ " တစ္ထည္လုပ္ဖို႕ ရည္ရြယ္စုစည္းထားပါေၾကာင္း။။။။



" ျပည္စိုး "

စစ္တမ္းမ်ား၌ ျမိဳ႕ရြာကို အုပ္ခ်ဳပ္သူအေၾကာင္းအျမဲတေစပါရွိ၏။ ျမိဳ႕ရြာကို အုပ္ခ်ဳပ္သည့္အရာထမ္းမ်ားမွာ ျမိဳ႕ကို ျမိဳ႕သူၾကီး၊ တိုက္နယ္ကို တိုက္သူၾကီး၊ ရြာကို ရြာသူၾကီးစသည္ျဖင့္ အမ်ားအျပားပင္ရွိေပသည္။ သူၾကီးရာထူးကား ပုဂံေခတ္ကပင္ရွိခဲ့၏။

သူၾကီးမ်ားအစား အခ်ိဳ႕ျမိဳ႕ရြာမ်ားတြင္ ျပည္စိုးဆိုသူက ၾကီးစိုးသည္။ ကုန္းေဘာင္ ေခတ္ဦးတြင္ ျပည္စိုးၾကီးစိုးသည့္ ျမိဳ႕အနည္းငယ္သာရွိဟန္တူသည္။ ပုဂံျမိဳ႕တြင္ ျပည္စိုး ၄ ေယာက္ရွိေၾကာင္း ၁၁၂၇ ခု စစ္တမ္းတြင္ပါသည္။ သို႕ရာတြင္ ပုဂံျမိဳ႕ ၁၁၄၅ ခုစစ္တန္း၌ ျပည္စိုးေနရာတြင္ ျမိဳ႕သူၾကီးဟူ၍ ၄င္း ေတြ႕ရွိရသျဖင့္ ျပည္စိုးႏွင့္ ျမိဳ႕သူၾကီးမွာ ထပ္တူထပ္မွ် ျဖစ္မည္ဟု ယူဆရေပသည္။ ေတာင္ဆင္းျမိဳ႕တြင္လည္း ျမိဳ႕သူၾကီးအစား ျပည္စိုးၾကီးစိုးသည္။ ျမိဳ႕သူၾကီးေအာက္ အဆင့္နိမ္႔ ၍ ရြာသူၾကီးထက္ အရာျမင့္သည့္ ရြာမ်ားကို အုပ္ခ်ဳပ္ရေသာ ျပည္စိုးတမ်ိဳးလည္းရွိေသးသည္။ ဥပမာ တူရြင္းတိုင္ျမိဳ႕ ေက်း၌ ေတာင္ေရွ႕ ျပည္စိုးသည္ ၂၁ ရြာကို ၄င္း၊ ေတာင္ေနာက္ျပည္စိုးသည္ ၂၃ ရြာကို၄င္း ၾကီးစိုးစီရင္ၾကသည္။

ပုဂံေခတ္တြင္ ျပည္စိုး ရွိ မရွိကို မေျပာႏိုင္ေသာ္လည္း အဝေခတ္တြင္ကား ရွိေနေပျပီ။ အဝေခတ္ ျပည္စိုးသည္ကား ရြာသူၾကီးထက္ အရာျမင့္၏။ အဝေခတ္ ေက်ာက္စာမ်ား၌ေတြ႕ရသည္ကား

" ရြာသူၾကီးစေသာ အသည္တိုင္သည္ ျပည္စိုဝ္ကိုဝ္ဆိုဝ္ေလ၏ " ။ ( ေက်ာက္ရစ္ရြာ ေရႊေပါင္းေလာင္းဘုရားေက်ာင္း ေက်ာက္စာ မ်က္ႏွာဖက္ ေၾကာင္းေရ ၇ ။ သကၠရာဇ္ ၇၅၇ )

" ေရႊျပည္စိုဝ္ မႅစ္သာသူၾကီး " ( စကိုင္း ေစတီလွ ေက်ာဖက္ - ေက်ာက္စာေၾကာင္းေရ ၁၃ ။ သကၠရာဇ္ ၇၈၅ )။ " စကိုင္ျပည္စိုဝ္ မဟာကမန္ ဆင္မတစီ ေရႊထာတစင္ " ( စကိုင္း ေအာင္းခ်မ္းသာေခ်ာင္ေက်ာက္စာ ေၾကာင္းေရ ၁၁ ။ သကၠရာဇ္ ၇၉၃ ) စသျဖင့္ေတြ႕ရပါသည္။

" ျပည္စိုဝ္စစ္သာ ေကႅာင္ကိုဝ္လႉတဝ္မူသည္" ( အျမင့္ျမိဳ႕နယ္ ေတာေက်ာင္းရြာ ေတာင္ဖက္ တမ်က္ႏွာေက်ာက္စာ ေၾကာင္းေရ ၂၀။ သကၠရာဇ္ ၇၂၆ )

" မင္ျပည္စိုဝ္စစ္သာခြန္တံ" ( ဆားလင္းၾကီးျမိဳ႕နယ္ ခြန္သာရြာ ျမတ္ေလးဆူဘုရား ေက်ာက္စာ ေၾကာင္းေရ ၁၃ ။ သကၠရာဇ္ ၇၄၅ )


ျပည္စိုး ၄ ေယာက္တို႕၏ တာဝန္ဝတၱရားမ်ားမွာ

၁။ တိုင္းသူရင္းမင္းမႈကို စီရင္ရျခင္း
၂။ တိုင္ေထာင္ တိုင္ေဆာ္ ေရာက္လွ်င္ ရုံးေတာ္မွာ စု၍ တန္းေခါင္းတို႕ႏွင့္ အမိန္႕ေတာ္ကို ေထာက္ခါ
ျပည္စိုးမင္းလ်င္က ျပည္စိုး၊ စခ်ီတန္းေခါင္းတို႕ကို အစုက် ခြဲခန္႕စီရင္ရျခင္း။
၃။ ျပည္စိုးမင္းလ်င္သည္ ျပည္စိုး၊ စခ်ီ၊ တန္းေခါင္းမ်ားမွ အစုသင့္က်သည္ကို တဝတည္း စုရုံး၍ ေပးရျခင္း။
၄။ တန္းေခါင္း၊ သူၾကီး ငယ္သားတို႕ ႐ိုးရာတရားစကားရွိလွ်င္ မင္းလ်င္ကစီရင္၍ တဝက္ကို
အရာေတာ္ဆက္သြင္းျခင္း။
၅။ ေခ်ာသံတမန္ ေရာက္လ်င္ ျပည္စိုးတို႕ႏွင့္ စခ်ီတို႕က ေခ်ာထမင္း အလွည့္သင့္ ပို႕ရျခင္း။
၆။ ကြၽဲဝင္ ႏြားဝင္ ျမင္းဝင္မ်ားမွ ၁၂ လေစ့၍ အရွင္မေပၚလွ်င္ မင္းလ်င္ သိမ္းလ်က္ တဝက္ကို
အရာေတာ္ဆက္သြင္းရျခင္း။
၇။ ဆင္ေသလွ်င္ အစြယ္ကို အရာေတာ္ အပို႕ဆက္သြင္းရျခင္း။
ဥကင္ေတာ္ၾကီးဖြင့္ေသာအခါ ျပည္စိုး ၁ လွ်င္ ေငြဖလား ၅ိ ခုတ္စီ ေပးေဆာင္ၾကရ၏။ ၄င္းတို႕၏ အခြင့္အေရးကာ

၁။ စီရင္သည့္ ႐ိုးရာမႈမ်ားမွ ကြမ္းဖိုးတဝက္ကို စားပိုင္ျခင္း။
၂။ ကြၽဲဝင္ ႏြားဝင္ မ်ားမွ တဝက္ကိုစားပိုင္ျခင္း။
၃။ ကြၽဲ ႏြားေသလ်င္ ျပည္စိုးတို႕က ဆင္ကုန္း၊ တင္သား စားပိုင္ျခင္း။

ျမိဳ႕သူၾကီးေသေသာ္ အရာကိုဆက္ခံလွ်င္ ေၾကး ၂၀ိ၊ ျပည္စိုး တို႕ အရာဆက္ခံလွ်င္ လက္ေဆာင္ေၾကး ၁၀ိ ဆက္႐ိုး။ သူၾကီးငယ္တို႕ အရာဆက္ခံလွ်င္ ဖ်င္တစံု ျမိဳ႕သူၾကီးကို တိုင္႐ိုးရွိပါသည္။ တူရြင္းတိုင္စစ္တမ္း ၁၁၆၄ ။

သားအရာခံလွ်င္ ေငြဖလား ၅ိလုပ္၊ လက္ဖက္ေခ်ာင္း ခါသာႏွင့္ ေရႊလက္ေတာ္မွာ ဆက္သ၍ အရာခံရပါသည္။ သူၾကီးတို႕ေသ၍ သားဆက္ခံလွ်င္ ဖ်င္တစံုႏွင့္ ကြၽန္ေတာ္ျပည္စိုးမွာ တိုင္ၾကားရသည္။ ေတာင္ဆင္း စစ္တမ္း ၁၁၄၅။


" ျပည္စိုး " အမႈထမ္းေတြအေၾကာင္း စုစည္းေဖာ္ျပလိုက္ပါတယ္။ ဦးေမာင္ေမာင္တင္ျပဳစုတဲ့ ေရႊနန္းသုံးေဝါဟာရအဘိဓာန္ ပဌမတြဲ မွာေတာ့ " ျပည္စိုး " မပါ။

ရည္ညြန္း ။ ။ ကုန္းေဘာင္ေခတ္စစ္တမ္းမ်ား ၊ ေဒါက္တာ ရီရီ။
တူရြင္းတိုင္စစ္တမ္း ၁၁၆၄ ။
ေတာင္ဆင္း စစ္တမ္း ၁၁၄၅။
ပုဂံျမိဳ႕ စီရင္စု ၁၁၂၇ ခုစစ္တမ္း။
ျမတ္ေလးဆူဘုရား ေက်ာက္စာ။
ေရႊေပါင္းေလာင္းဘုရားေက်ာင္း ေက်ာက္စာ ။
ျမတ္ေလးဆူဘုရား ေက်ာက္စာ ။
စကိုင္း ေစတီလွ ေက်ာက္စာ။
စကိုင္း ေအာင္းခ်မ္းသာေခ်ာင္ေက်ာက္စာ။
ဆားလင္းၾကီးျမိဳ႕နယ္ ခြန္သာရြာ ျမတ္ေလးဆူဘုရား ေက်ာက္စာ ။

10/3/10

မိဘုရားႏွင့္ မိဖုရား အဆုံးအျဖတ္

မိဘုရားႏွင့္ မိဖုရား အဆုံးအျဖတ္ ။ ။ မိဘုရားသည္ ျပည္သူတို႕၏ အမိျဖစ္ ေသာေၾကာင္႔ သဒိသူပစာအားျဖင့္ " အမိဘုရား " ေခၚေဝၚသည္။ အ- ေၾက၍ " မိဘုရား " ေခၚေဝၚသည္။ အာလုပ္ပုဒ္ျဖစ္သတည္း။

သကၠရာဇ္ ၅၈၅ ခုႏွစ္ ေရးထိုးသည့္ ေလးေထာင့္ကန္ ေလးမ်က္ႏွာဘုရားေက်ာက္စာတြင္ " အမိဖုရွား စေသာ ေမာင္းမေတာ္ခပ္သိမ္း " ဟူ၍ ထိုပုဂံေခတ္က အ, မေၾကပဲ " အမိဘုရား " ေခၚေဝၚေရးသားေၾကာင္း ထင္ရွားသည္။

သကၠရာဇ္ ၁၂၂၂ ခုႏွစ္ ေရးထိုးသည့္ မႏၲေလး ရတနာပံု ေရႊျမိဳ႕ေတာ္ ေတာင္ျပင္ မဟာႏြယ္စင္ရပ္ရွိ မဟာေဗာဓိေက်ာက္စာတြင္ " စတုသ႒ိလကၡဏာ၊ အဂၤါအနဂီ ၣ ၊ အစံုရွိေသာ ႏွမေတာ္ျမတ္ သိရီနတ္အား ကိုးပါးေသာ ေက်ာက္မ်ိဳးတို႕ျဖင့္ ျပည္သူ႕မိျမတ္ သတ္မွတ္တင့္ကဲ ခ်ီးဝွဲးျပ႒ာန္းေတာ္မူျပီးေနာက္ " ဟူ၍ မိဖုရားၾကီးတင္ေတာ္မူသည္ကို " ျပည္သူ႕မိျမတ္ သတ္မွတ္သည္ " ဟူေသာ ေဝါဟာရျဖင့္ ဆိုေလသည္။

သကၠရာဇ္ ၆၆၀ ခုႏွစ္ ေရးထိုးသည့္ မိဘုရားေစာ ေက်ာက္စာတြင္ " ရန္ခပ္သိမ္းကို ႏွိမ္နင္းႏိုင္ေသာ သီရိရာဇာမည္ေသာ မင္းၾကီးမ်ားျဖစ္ေသာ မိဘုရားေစာ သည္ " ဟူ၍၎။

သကၠရာဇ္ ၁၁၈၃ ခုႏွစ္ ၊ မဇိၽၥမေဒသ ဗုဒၶဂယာ အရပ္ရွိ မဟာေဗာဓိ ေက်ာက္စာတြင္ " ျမတ္ေသာ မိဘုရားေခါင္းၾကီးႏွင့္ တကြ " ဟူ၍၎၊ " သီရိပဝရ မဟာရာဇိႏၵာ ရတနာေဒဝီ အမည္ေတာ္ရွိေသာ ေတာင္မိဘုရားေခါင္ၾကီး ႏွင့္တကြ " ဟူ၍၎။

သကၠရာဇ္ ၁၂၀၅ ခုႏွစ္ ၊ ေလာကမဏိစူ႒ာ ဘုရားေက်ာက္စာတြင္ " တိုင္းေန ျပည္သူ လူအမ်ားတို႕အား သနားက႐ုဏာ ေမတၱာပင္စည္ ခက္မတည္လ်က္ သက္ၾကည္ေတာ္မူသျဖင့္ ေတာင္ မိဘုရားေခါင္းၾကီး " ဟူ၍၎။

သကၠရာဇ္ ၁၂၀၉ ခုႏွစ္၊ ဆိတ္ေပါက္ဘုရား ေက်ာက္စာတြင္ " မင္းညီ မင္းသား ၊ မင္းမိဘုရား ၊ မႊန္ၾကားေပါက္ျပ " ဟူ၍၎။

သကၠရာဇ္ ၁၂၁၁ ခုႏွစ္ ၊ စက္ေတာ္ရာဘုရား ေက်ာက္စာတြင္ " အဘိ႐ူပ ၊ ဒႆနက ၊ စသည့္ေက်းဇူး ၊ ထူးကဲလြန္ျမတ္ေတာ္မူေသာ ရွစ္ေသာင္းထြတ္ဖ်ား မိဘုရားေခါင္ၾကီး ဘုရားႏွင့္ " ဟူ၍၎။

သကၠရာဇ္ ၁၂၂၁ ခုႏွစ္ ၊ မႏၲေလးေတာင္ေျခ သုဓမၼာ ေက်ာက္စာတြင္ " ေျမာက္နန္းေတာ္ မိဘုရားသည္ " ဟူ၍၎။

သကၠရာဇ္ ၁၂၃၆ ခုႏွစ္ ၊ ဗုဒၶဂယာအရပ္ မဟာေဗာဓိေက်ာက္စာတြင္ " အေခါင္ညာထား ၊ မိဘုရားျမတ္ " ဟူ၍၎ အသီးသီး ေက်ာက္ထက္အကၡရာျဖင့္ ထင္ထင္ရွားရွား ရွိေလသည္။

သို႕ပါလ်က္ အခ်ိဳ႕က စကၠဴ စာအုပ္ျပဳလုပ္ရန္ ေက်ာက္စာကို စက္တင္ပံုႏွိပ္သည့္အခါ ေက်ာက္စာမူတြင္ စတုတၳကၡရာ ဘကုန္းႏွင့္ ရွိသည္ကို ဒုတိယကၡရာ ဖဦးထုပ္ သို႕ လဲေျပာင္းစက္တင္ပံုႏွိပ္ၾကသည့္ အရာမ်ားစြာ ေတြ႕ရေလသည္။ ဤသို႕ ေရွးပညာရွိတို႕၏ ေက်ာက္စာအကၡရာမူကို ျပင္ဆင္ျခင္းမွာ အလွ်င္းပင္မသင့္ေခ်။

အခ်ိဳ႕သူတို႕ကလည္း မႏၲေလးရတနာပံု ဒုတိယနန္းစံ မာရ္ေအာင္ရတနာ ေစတီေတာ္ ဒါယကာမင္းတရား လက္ထက္ေတာ္ေရာက္မွ မိဖုရားၾကီး ဓားထက္သည္ကို ေၾကာက္ရြံ႕ရသျဖင့္ ဖဦးထုပ္ ႏွင့္ ဘကုန္း လဲေျပာင္းျပီးကာလ " မိဖုရား " ဟုေရးရေလဟန္ မဟုတ္မမွန္ လုပ္ၾကံေျပာဆိုၾကေလသည္။

မိဘုရား ဟူေသာ ပုဒ္အကၡရာကို ပုဂံေခတ္ေကာင္းစားစဥ္ လြန္ခဲ့ေသာ အႏွစ္ ၉၀၀ ေလာက္ကပင္ စတုတၳကၡရာ ဘကုန္းတေခ်ာင္းငင္ ဥသရႏွင့္ " ဘု " ဟူ၍၎၊ ရၾကီးအခ်တြင္ ဝိသဇၨနီႏွင့္ " ရား " ဟူ၍၎ အေရးအသားရွိခဲ့သည့္ျပင္ ကုန္းေဘာင္ ပဌမအေလာင္းမင္းတရားၾကီးမွစ၍ တဆဲ့တဆက္ေသာ မင္းတို႕လက္ထက္ နန္းေတာ္ ၊ အိမ္ေတာ္ႏွင့္တကြ လႊတ္ရုံးငါးရပ္တို႕၌လည္း စတုတၳကၡရာ ဘကုန္း ႏွင့္ ခ်ည္း ေရးသား သုံးႏႈန္းျခင္း ျဖစ္ေလသည္။ ထို႕ေၾကာင္႔ မိဘုရားဟူေသာ ပုဒ္အကၡရာကို ေရွးကာလက ရွိေဟာင္းျဖစ္ေသာ ေက်ာက္စာမူ ၊ ေပမူ ၊ ပုရပိုက္မူတို႕တြင္ ပါသည့္အတိုင္း ေရးသားသင့္ေလသည္။

====================================
(က်မ္းစာပါ မူရင္းအတိုင္း ျပန္လည္ကူးယူေဖာ္ျပသည္။)

9/23/10

ံ နံရံေဆးေရးပန္းခ်ီ ရွိေသာ ဂူဘုရား မ်ား ( ပုဂံ )

ကိစၥတစ္ခုအတြက္ ခရီးသြားရင္း လမ္းၾကဳံတဲ့တြက္ မထင္မွတ္ဘဲ ပထမဆုံးအၾကိမ္အျဖစ္ ပုဂံေရာက္တယ္။ ဘယ္ကိုသြားလို႕ ဘယ္က စေလ့လာရမွန္းမသိတဲ့အတြက္ စက္ဘီးတစ္စီးႏွင့္ စိတ္ကူးတည့္ရာသြားခဲ့တယ္။

ဒုတိယအေခါက္ ပုဂံေရာက္တဲ့အခါမွာလည္း ထုံးစံအတိုင္း ကားဆရာလိုက္ပို႕တဲ့ တစ္ရက္ခရီးစဥ္ ႏွင့္ဘဲပုဂံတစ္ပတ္လွည့္တယ္။ ပုဂံျပတိုက္မွာတင္ တစ္ရက္နီးပါးကုန္တယ္။ ကားဆရာလိုက္ပို႕ တဲ့ ဘုရားေတြအပါဝင္ ေနရာအေတာ္မ်ားမ်ားမွာ ပုဂံေခတ္ မူလ ဗုဒၶ႐ုပ္ပြါးေတာ္ေတြမရွိပါ။ သိုက္သမားရန္ေၾကာက္ရတာက တစ္ေၾကာင္း ၊ အျခားအျခားေသာအေၾကာင္းေတြေၾကာင့္ ျပတိုက္ကိုေျပာင္းေရႊ႕ ျပီး အမ်ားေလ့လာဖို႕ ျပထားတယ္။

ဒီေတာ့ ပုဂံကိုေလ့လာဖို႕ သြားမယ္ဆိုရင္ ဗိသုကာလက္ရာ ၊ စဥ့္ကြင္း ၊ အဂၤေတ ပန္းရံ ၊ ေဆးေရးပန္းခ်ီ အပါဝင္ အေဆာက္ဦးႏွင့္ အတြင္း အျပင္ အလွဆင္ထားတဲ့ ေရွးလက္ရာေတြကို ဘုရား ပုထိုးေတြမွာေလ့လာႏိုင္မယ္။ ျပတိုက္ကိုသြားရင္ ပုဂံေခတ္ မူလ ဗုဒၶ႐ုပ္ပြါးေတာ္ ၊ ေက်ာက္စာမူရင္း ႏွင့္ အျခားေရွးပစၥည္းေတြကို သီးျခားေလ့လာႏိုင္မယ္။

အဓိကေျပာခ်င္တာက သာမန္ ဘုရားဖူးသြားတာမ်ိဳးမဟုတ္ဘူးဆိုရင္ေတာ့ ဘယ္ကိုသြားမယ္၊ ဘာကိုေလ့လာမယ္ ဆိုျပီးအေသအခ်ာၾကိဳတင္ ျပင္ဆင္သြားတာအေကာင္းဆံုးျဖစ္မယ္။ ႏွစ္ေပါင္း ေထာင္ေက်ာ္ျပီးျဖစ္တဲ့ ေရွးလက္ရာေတြကို အဓိကထားျပီးေလ့လာလို႕ရတဲ့ေနရာေတြကို အုပ္စုလိုက္ခြဲျပီး ေရးၾကည့္ခ်င္ပါတယ္။

နံရံေဆးေရးပန္းခ်ီ လက္ရာေတြရွိတဲ့ ဘုရား ဂူ ေက်ာင္းေတြက ( အကၡစဥ္အလိုက္ )
၁။ ကုန္းေတာ္ၾကီး ၊ ၁၃ ရာစုႏွစ္
၂။ က်န္စစ္သား ဥမင္ ၊ ၁၃ ရာစုႏွစ္
၃။ စိုးမင္းၾကီး ဂူ ၊ ၁၂ ရာစုႏွစ္ ၊ ဘုရားအမွတ္ ၄၉၆
၄။ စူ႒ာမုဏိ ( ဘုရားအမွတ္ ၇၄၈/၃၆၄)

၅။ နဂါး႐ံု ၊ ၁၁ ရာစုႏွစ္
၆။ နဘဲေတာဘုရား ( ၃၅၉/၂၁၈)
၇။ ႏြားျပဂူ
၈။ နႏၷမညာ ၊ ၁၃ ရာစုႏွစ္
၉။ ပထိုးသမွ် ၊ ၁၁ ရာစုႏွစ္ ( ယေန႕အေခၚ ပုထိုးသားမ်ား )
၁၀။ ပဲနံ႕သာ ဂူ ၊ ၁၃ ရာစုႏွစ္
၁၁။ ျဖတ္စေရႊ ဂူ ၊ ၁၂ ရာစုႏွစ္

၁၂။ ဘုရားသုံးဆူ ၊ ၁၃ ရာစုႏွစ္
၁၃။ ျမင္းဂဗာ ဂူေျပာက္ၾကီး ၊ ၁၃ ရာစုႏွစ္ ( ယေန႕အေခၚ ျမင္းကမ္းဘား ဂူေျပာက္ၾကီး )
၁၄။ မင္းဂဗာ ဂူေျပာက္ငယ္ ၊ ၁၃ ရာစုႏွစ္
၁၅။ ျမင္းျပ ဂူ ၊ ၁၂ ရာစုႏွစ္
၁၆။ မင္းနန္သူ
၁၇။ ေလာကထိပ္ပန္ ၊ ၁၃ ရာစုႏွစ္
၁၈။ ေလာကအုပ္ေဆာင္း ၊ ၁၂ ရာစုႏွစ္
၁၉။ ေလးမ်က္ႏွာ

၂၀။ လိႈင္ေရွ ၊ ၁၂ ရာစုႏွစ္
၂၁။ သမ႓ဴလ ၊ ၁၃ ရာစုႏွစ္
၂၂။ သယံဘူ ၊ ၁၂ ရာစုႏွစ္
၂၃။ သက်မုနိ ၊ ၁၃ ရာစုႏွစ္
၂၄။ သရိ ၊ ၁၂ ရာစုႏွစ္ ( ဘုရားအမွတ္ ၄၁၈ )

၂၅။ သာယာဝေတး ၊ ၁၃ ရာစုႏွစ္

၂၆။ သိမ္းမဇီး ၊ ၁၃ ရာစုႏွစ္
၂၇။ သက္ေတာ္ရဘုရား ( ဘုရားအမွတ္ ၆၀/၄၆ )
၂၈။ သဗၺညဳဘုရား ၊ ၁၁ ရာစုႏွစ္ ( ၁၅၉၇/၉၀၆)

၂၉။ ဝက္ၾကီးအင္း ဂူေျပာက္ၾကီး ၊ ၁၃ ရာစုႏွစ္

၃၀။ ဝိနည္းဓိုရ္ ၊ ၁၃ ရာစုႏွစ္
၃၁။ အဘယ္ရတနာ ၊ ၁၁ ရာစုႏွစ္
၃၂။ အာနႏၵ ဘုရား ၊ ၁၁ ရာစုႏွစ္ ( နံရံတစ္ခုလုံး ႏွစ္စဥ္ႏွစ္တိုင္း ထုံးသုတ္ပစ္လို႕ ေဆးေရးပန္းခ်ီေတြ က်န္ေသးလားဆိုတာမေသခ်ာ )

၃၃။ အာနႏၵ အုတ္ေက်ာင္း ၊ ၁၈ ရာစုႏွစ္
၃၄။ ဥပါလိ သိမ္ ၊ ၁၁ ရာစုႏွစ္


( ၾကိဳးစားျပီး စာရင္းလုပ္ထားတာပါ ၊ က်န္ခဲ့တာရွိရင္ ေထာက္ျပပါ။ ပုဂံတစ္ဘက္ကမ္း တန္႕ ၾကည္ေတာင္ ကတခ်ိဳ႕ ဂူဘုရားေတြမွာလည္း နံရံေဆးေရးေတြရွိတယ္လို႕ သိရပါတယ္။ သိရင္ေျပာပါ။ )


ဓာတ္ပံု႐ိုက္တာကို ဘယ္သူကစျပီး တားမ်က္လိုက္လဲမသိပါ။ ဘာေၾကာင့္ မ႐ိုက္ခိုင္းလဲ ဆိုတာနားမလည္။ ဒါေပမယ့္ ဓာတ္ပံု႐ိုက္ျပီးမွတ္တမ္းယူမွ အဖိုးတန္မွတ္တမ္းက်န္မွာပါ။ မလြဲသာလို႕ ျပင္ဆင္ရတယ္ဆိုရင္ ႐ိုက္ယူထားတဲ့ ဓာတ္ပံုဟာအခိုင္မာဆံုး အေထာက္ထားျဖစ္တယ္။ အင္တာနက္မွာတင္လိုက္တဲ့အခါ ပံုၾကည့္ျပီး ျပည္တြင္း ျပည္ပက ပညာရွင္ေတြပါေလ့လာလို႕ ရႏိုင္တဲ့ သင္ေထာက္ကူပစၥည္းပါ။ ဓာတ္ပံုမွတ္တမ္း မယူလိုက္ရေသးခင္ ပ်က္ဆီးသြားတဲ့ ေရွးလက္ရာေတြ ပုဂံမွာတင္ ေတာ္ေတာ္မ်ားေနပါျပီ။ ဘာႏွင့္မွအစားထိုးလို႕မရတဲ့ ဆုံးရွုံးမႈျဖစ္တယ္။ ပုဂံျပတိုက္မွာလည္း ႐ိုက္လို႕မရပါ...
Photo by Marc Aurel at flickr.com


ဒီေနရာမွာထပ္ျပီးေျပာခ်င္တာက ပုဂံသြားတဲ့အခါ နံရံေဆးေရးပန္းခ်ီေတြေလ့လာဖို႕စိတ္ကူးရွိတယ္ဆိုရင္ ဒါေတြပါေအာင္ယူသြားပါ။

၁။ ကင္မရာ
၂။ မွတ္စရာ စာအုပ္ ႏွင့္ ခဲတံ ( ေဘာပင္ )
၃။ အားေကာင္းေကာင္း မီအိမ္ ( ဓာတ္မီး ) ၊ တခ်ိဳ႕ဂူေတြကေမွာင္လို႕ နံရံေဆးေရးေတြကို ေကာင္းေကာင္း မျမင္ရ )

၄။ တစ္ခါသုံး မ်က္ႏွာအုပ္အဝတ္စ ( Mask ) ၊ ဂူထဲမွာ လင္းႏို႕ ေခ်း ၊ ကေလးေခ်း အနံျပင္းတယ္ )
၅။ အေရာင္မပါတဲ့ မ်က္မွန္ ၊ မ်က္စိထဲ အမံႈအမႊားေတြမဝင္ေအာင္ ကာကြယ္ဖို႕
၆။ ၂၀၀ တန္ ၊ ၅၀၀ တန္ေငြ ( ေသာ့ကိုင္ထားတဲ့ အေစာင့္ကို ၾကည္ၾကည္သာသာ ဖြင့္ေပးေစလိုရင္ လူၾကည့္ျပီးေပး )
၇။ စားစရာႏွင့္ ေရသန္႕ ဘူး


ႏွစ္ေပါင္းေထာင္ခ်ီ တဲ့အဖိုးတန္ ေဆးေရးပန္းခ်ီေပၚမွာ ဒီလိုေရးသြားတယ္ ဖိနပ္ကိစၥမေရးခင္ကတည္းက မီးေသြးခဲ အပါဝင္ ဒုတ္ေျခာင္းစတဲ့ ရရာႏွင့္ ေလွ်ာက္ေရးခ်က္ခဲ့လို႕ မူလ ေဆးေရးပန္းခ်ီ ကိုမျမင္ရသေလာက္ျဖစ္ေနပါျပီ။
Photo by Marc Aurel at flickr.com


ဒါေတြမလုပ္မိဖို႕ သတိထားပါ
၁။ နံရံေဆးေရးေတြကို လက္ႏွင့္မကိုင္ပါနဲ႕
၂ ။ ေခြၽးေတြထြက္ေနမွာျဖစ္တဲ့ ခႏၶာကိုယ္ၾကီးႏွင့္ နံရံကိုမမွီပါနဲ႕

၃။ ဂူထဲမွာ အစာမစားပါနဲ႕
၄။ ဂူထဲမွာ ဘာအရည္မွမေသာက္ပါနဲ႕
၅။ ႏွပ္အညစ္ပါနဲ႕
၆။ တံေတြးမေထြးပါနဲ႕
၇။ ကြမ္းစားျပီး မဝင္ပါနဲ႕ ( ကြမ္းေထြး ခံရတဲ့ နံရံေဆးေရးပန္းခ်ီေတြမ်ားလွျပီ )
၈။ နံရံက အဂၤေတစေတြကို ဆြဲႏႈတ္တာမ်ိဳး မလုပ္ပါနဲ႕

၉။ နံရံကို အပူခ်ိန္သိပ္ျပင္းတဲ့ မီးလုံး ၊ မီးအိမ္ႏွင့္ အခ်ိန္ၾကာၾကာ ကပ္ျပီးထားတာမ်ိဳးမလုပ္ပါနဲ႕ ( တခ်ိဳ႕ တိုးဂိုက္ေတြကလုပ္တတ္တယ္ )

၁၁။ ေဆးေရးေတြရွိေနတဲ့ နံရံေပၚမွာ ေပါက္ကရေလးဆယ္ ေလွ်ာက္မေရးပါနဲ႕ ( ဘယ္သူ ဘယ္ဝါ ဘယ္ရက္ ဘယ္လ ေရာက္၏ စသျဖင့္ )



ကြမ္းတံေတြး အေထြးခံရတဲ့ နံရံေဆးေရးပန္းခ်ီ (ဧပရယ္ ၁၆ ၊ ၂၀၁၀ )
Photo by ArnisD @ flicker.com


၂၁ ေဖေဖာ္ဝါရီ ၂၀၀၉ မွာ႐ိုက္ထားတဲ့ပံုပါ။
ဒီလိုစာေရးတတ္တဲ့အက်င့္လည္း ဘယ္သူကစတယ္ မေျပာတတ္ပါ။
သို႕ေသာ္ ျမန္မာတစ္ျပည္လံုးက ဘုရားပုထိုးေတြ ႏွင့္ သာသနိက အေဆာက္ဦးေတြမွာ ေၾကာက္စရာေကာင္းေလာက္ေအာင္မွတ္တမ္းတင္ၾကပါတယ္။



ေနာက္ဆံုးေျပာခ်င္တာက ပုဂံဘုရားေတြမွာရွိတဲ့ နံရံေဆးေရးပန္းခ်ီ ဆိုေပမယ့္ ပုဂံေခတ္လက္ရာေတြခ်ည္း မမွတ္ပါနဲ႕ ။ အင္းဝေခတ္ဟန္ေတြလည္းရွိတယ္ ဥပမာ ဥပါလိသိမ္။ ေခတ္သစ္လက္ရာေတြလည္းရွိတယ္။ ေနာက္မွအေသးစိတ္ျပန္လုပ္ၾကည့္ပါဦးမယ္။

9/11/10

ေရႊဒဂၤါး ေရႊတို ေရႊစ


ေရွးပစၥည္းၾကည့္တယ္ဆိုတာမ်ိဳးက တစ္ေယာက္တည္းၾကည့္တာထက္ လူအမ်ားၾကည့္တာပိုျပီးအက်ိဳးရွိပါတယ္။ တခ်ိဳ႕က အႏုပညာမ်က္စိႏွင့္ၾကည့္တယ္၊ တခ်ိဳ႕ က သမိုင္းမ်က္စိႏွင့္ၾကည့္တယ္။ တခ်ိဳ႕ က နည္းပညာပိုင္းဆိုင္ရာ မ်က္စိႏွင့္ၾကည့္တယ္။ ဒီလိုအျမင္သုံးမ်ိဳးလုံး တစ္ဦးတည္းဆီမွာရွိခ်င္မွရွိမယ္။ လူအမ်ားဝိုင္းၾကည့္ေတာ့ ႐ႉ႕ ေထာင့္မ်ိဳးစံုကၾကည့္တာျဖစ္တဲ့အတြက္ အခ်က္လက္မ်ိဳးစုံရတယ္။ ဒီေတာ့ ဒီပစၥည္းကို ဘယ္တုန္းကလုပ္တယ္ ၊ ဘယ္ေနရာမွာ သုံးတယ္၊ ဘယ္သူေတြက ဘယ္လိုနည္းပညာႏွင့္လုပ္တယ္ စသျဖင့္ခန္႕ မွန္းလို႕ ရ ႏိုင္တဲ့အတြက္ ေရွးပစၥည္းအားလုံးဟာ ယဥ္ေက်းမႈ ၊ နည္းပညာ ၊ သမိုင္း စတာေတြကို အေထာက္ကူျဖစ္ေစတဲ့ ပစၥည္းေတြပါဘဲ။

ရြာတစ္ရြာက လယ္စာရင္းငွါးလူတစ္ေယာက္က လယ္ထြန္ရင္း ေျမထဲကေန ေၾကးအိုးတစ္လုံးေကာက္ရတယ္။ ဝမ္းသာအားရႏွင့္ လယ္ရွင္ကိုအပ္တယ္။ လယ္ရွင္ကလည္း ေရႊအိုး ဟုတ္မဟုတ္စစ္ၾကည့္ ျပီး ေၾကးျဖစ္ေနတဲ့အတြက္ သာမန္ဘဲသေဘာထားတယ္။ အိုးနပန္းမွာ စာေရးထားတဲ့ စာကိုဖတ္လည္းမဖတ္တတ္ စိတ္လည္းမဝင္စား။ ထမင္း၊ ဟင္းခ်က္ဖို႕ အိုးတစ္လုံးရတယ္လို႕ သာသေဘာထားတယ္။ ဒီလိုႏွင့္ အဲဒိေၾကးအိုးႏွင့္ခ်က္စားလိုက္ ထင္းမီးေတြေၾကာင့္ မဲသြားတဲ့အခါ ဖြဲျပာ ၊ စတီးဖတ္ ေတြႏွင့္ တိုက္ခြၽတ္ေဆးေၾကာလိုက္ႏွင့္ ၾကာလာတဲ့အခါ အိုးနပန္းကစာ ဖတ္မရေအာင္ပ်က္သြားပါျပီ။ တဆင့္စကား တဆင့္ၾကားျပီး သတင္းရလို႕ သြားၾကည့္တဲ့အခါ ေရးထားတဲ့စာ တစ္လုံး ၊ ႏွစ္လုံးသာက်န္ပါေတာ့တယ္။


ဒီလိုဘဲ ပ်ဴ ေခတ္လက္ရာ အ႐ုပ္ေတြထြင္းထုပံုေဖာ္ထားတဲ့ ေက်ာက္စစ္႐ုပ္ျပားတစ္ခု လယ္ထြန္းရင္းေကာက္ရတယ္။ ဒါးေသြးေက်ာက္လုပ္လိုက္တဲ့အတြက္ သတင္းရလို႕ သြားၾကည့္တဲ့အခါ ေက်ာက္ျပားတစ္ဝက္သာ က်န္ပါေတာ့တယ္။ ေရႊဒဂၤါး ၊ ေရႊဒဂၤါး ၊ ေရႊတိုေရႊစ ၊ ေငြတိုေငြစ စတာေတြေကာက္ရတဲ့အခါ ေရွးဒီဇိုင္းအတုံးၾကီးဆိုျပီး အရည္က်ိဳပစ္တယ္။ ဒီလိုႏွင့္ အဖိုးတန္ သမိုင္းဝင္ေရွးပစၥည္းေတြေပ်ာက္ပ်က္ရတယ္။


ခုေနာက္ပိုင္းမွာေတာ့ ပိုျပီးအျမင္က်ယ္လာပါျပီ။ ဒါေၾကာင့္ ေရွးပစၥည္းေတြ ရတဲ့အခါ ေရာင္းစားရင္ေစ်းေကာင္းရမွန္းသိေနပါျပီ။ ေရွးေဟာင္းပစၥည္းေရာင္း/ဝယ္တဲ့ လူကိုရွာျပီးေရာင္းတယ္။ ဒီလိုႏွင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံျပင္ပကို ေရာက္သြားပါတယ္။ ဒါဟာလည္းပ်က္ဆီးျခင္းတစ္မ်ိဳးပါဘဲ။ ခုျမင္ေနရတဲ့ ေရႊဒဂၤါး ေရႊတို ေရႊစ ေတြကို ျဗိတိလွ် ျပတိုက္မွာ သိမ္းထားတယ္။ သုေတသန လုပ္ဆဲျဖစ္လို႕ အမ်ားျပည္သူေလ့လာဖို႕ ျပမထားပါ။ တစ္ခုခုေတြ႕ ရင္ေျပာခဲ့ပါဦး။