5/30/09
ဘဂၤလားေဒစ္ႏိုင္ငံရွိ ၇-၈ ရာစု မဟာယာန ေက်ာင္းေတာ္ၾကီး၊
ဆြန္မပူရ မဟာဝိဟာယ ေက်ာင္းေတာ္ၾကီးမွာရွိတဲ့ ေျမသား ႐ုပ္ႂကြ ပံုေတြပါ။ ပံုေတြအားလုံး ကိုအမွန္တိုင္း တည့္တည့္ေျပာရရင္ အစစ္မဟုတ္ပါ။
ဒီပံုေတြကို ပရိုဖစ္ရွင္နယ္ ဓာတ္ပံုပညာရွင္ " ဂရိတ္ ဟိုးဝါတ္" ( Grete Howard ) မွေက်းဇူးျပဳပါတယ္။ အသက္ ၅၀ အရြယ္ ေနာ္ေဝး ဇာတိ ဂရိတ္ ဟိုးဝါတ္ ဟာ အဂၤလန္ သားႏွင့္ အိမ္ေထာင္က်ျပီး အဂၤလန္မွာေနပါတယ္။ သူမအေၾကာင္း အျပည့္အစုံကို ေအာက္ကေပးထားတဲ့ website address မွာသြားဖတ္ႏိုင္ပါတယ္။
တျခား UNESCO စာရင္းဝင္ ယဥ္ေက်းမႈ ဆိုင္ရာ ေနရာ၊ေဒသ၊ အေဆာက္ဦး ပံုေတြကို လည္းသြားေရာက္ေလ့လာႏိုင္ပါေသးတယ္။
Grete Howard' Profile
http://www.flickr.com/people/11683866@N06/
UNESCO website မွာသြားၾကည့္မယ္ဆိုရင္ တကယ္ကို ေကာင္းတဲ့ ႐ိုက္ခ်က္ေတြကို ၃ ဘက္ျမင္ ၊ ေလးဘက္ျမင္ အေနႏွင့္ၾကည့္ရပါမယ္။
လိပ္စာက http://whc.unesco.org
ဘဂၤလားေဒစ္ႏိုင္ငံရွိ ၇-၈ ရာစု မဟာယာန ေက်ာင္းေတာ္ၾကီး၊
ဒီပံုေတြကို ပရိုဖစ္ရွင္နယ္ ဓာတ္ပံုပညာရွင္ " ဂရိတ္ ဟိုးဝါတ္" ( Grete Howard ) မွေက်းဇူးျပဳပါတယ္။ အသက္ ၅၀ အရြယ္ ေနာ္ေဝး ဇာတိ ဂရိတ္ ဟိုးဝါတ္ ဟာ အဂၤလန္ သားႏွင့္ အိမ္ေထာင္က်ျပီး အဂၤလန္မွာေနပါတယ္။ သူမအေၾကာင္း အျပည့္အစုံကို ေအာက္ကေပးထားတဲ့ website address မွာသြားဖတ္ႏိုင္ပါတယ္။
တျခား UNESCO စာရင္းဝင္ ယဥ္ေက်းမႈ ဆိုင္ရာ ေနရာ၊ေဒသ၊ အေဆာက္ဦး ပံုေတြကို လည္းသြားေရာက္ေလ့လာႏိုင္ပါေသးတယ္။
Grete Howard' Profile
http://www.flickr.com/people/11683866@N06/
UNESCO website မွာသြားၾကည့္မယ္ဆိုရင္ တကယ္ကို ေကာင္းတဲ့ ႐ိုက္ခ်က္ေတြကို ၃ ဘက္ျမင္ ၊ ေလးဘက္ျမင္ အေနႏွင့္ၾကည့္ရပါမယ္။
လိပ္စာက http://whc.unesco.org
ဘဂၤလားေဒစ္ႏိုင္ငံရွိ ၇-၈ ရာစု မဟာယာန ေက်ာင္းေတာ္ၾကီး၊
ဒီပံုေတြကို ပရိုဖစ္ရွင္နယ္ ဓာတ္ပံုပညာရွင္ " ဂရိတ္ ဟိုးဝါတ္" ( Grete Howard ) မွေက်းဇူးျပဳပါတယ္။ အသက္ ၅၀ အရြယ္ ေနာ္ေဝး ဇာတိ ဂရိတ္ဟိုးဝါတ္ ဟာ အဂၤလန္ သားႏွင့္ အိမ္ေထာင္က်ျပီး အဂၤလန္မွာေနပါတယ္။ သူမအေၾကာင္း အျပည့္အစုံကို ေအာက္ကေပးထားတဲ့ website address မွာသြားဖတ္ႏိုင္ပါတယ္။
တျခား UNESCO စာရင္းဝင္ ယဥ္ေက်းမႈ ဆိုင္ရာ ေနရာ၊ေဒသ၊ အေဆာက္ဦး ပံုေတြကို လည္းသြားေရာက္ေလ့လာႏိုင္ပါေသးတယ္။
Grete Howard' Profile
http://www.flickr.com/people/11683866@N06/
UNESCO website မွာသြားၾကည့္မယ္ဆိုရင္ တကယ္ကို ေကာင္းတဲ့ ႐ိုက္ခ်က္ေတြကို ၃ ဘက္ျမင္ ၊ ေလးဘက္ျမင္ အေနႏွင့္ၾကည့္ရပါမယ္။
လိပ္စာက http://whc.unesco.org
5/23/09
ယူနစ္စကို ႏွင့္ ပုဂံ
ဒါေပမယ့္ စာရင္းမွာပါမလာဘူး။ http://whc.unesco.org/en/list မွာ သြားၾကည့္လို႕ရတယ္။
ခုထိေတာ့ ျမန္မာ ဒါမွမဟုတ္ ဘားမား က တစ္ခုမွစာရင္း မဝင္ေသးပါ။ ဟိုတေလာကေတာ့ ဘိတ္ကြၽန္းစု ကိုပမာဏစာရင္း တင္တယ္လို႕သိရတယ္။ ဒါေပမယ့္ယဥ္ေက်းမႈ အတြက္မဟုတ္ဘဲ သဘာဝ ပတ္ဝန္းက်င္ ဆိုင္ရာ စာရင္းအျဖစ္ပါ။
ကမ႓ာ႕ ေရွးေဟာင္းအေမြႏွစ္ စာရင္းဝင္ ဗုဒၶဘာသာ ဆိုင္ရာ သာသနိက အေဆာက္ဦး၊ အေဆာက္အံု ေတြရွိတဲ့ ႏိုင္ငံေတြဟာ အခုေတာ့ ဗုဒၶဘာသာဝင္ေတြ မရွိသေလာက္ျဖစ္ေနပါျပီ။
ယူနစ္စကို ၾကီးမႉးျပီး ျပဳစုတဲ့ ကမ႓ာ႕ ေရွးေဟာင္းအေမြႏွစ္ စာရင္းထဲမွာ ပါတဲ့ ဗုဒၶဘာသာ ဆိုင္ရာ သာသနိက အေဆာက္ဦး၊ အေဆာက္အံု ေတြကို တစ္ခုခ်င္းဆီ ေဖာ္ျပသြားပါမယ္။
ပထမ ဆုံးအေနႏွင့္ ဘဂၤလားေဒ့စ္ ႏိုင္ငံ က မဟာယာနဗုဒၶဘာသာ ေက်ာင္းေတာ္ၾကီး " ဆြန္မပူရ မဟာဝိဟာယ" ၇ ရာစုႏွစ္ ဆိုရင္ ျမန္မာ အမ်ားစု သိလိမ္႔မယ္လို႕မထင္ပါ။ ဒီေက်ာင္းေတာ္ၾကီးဟာ ျမန္မာေတြရဲ့ " ပုဂံ " ထက္ ေစာပါတယ္။ ကေမ႓ာဒီးယား " ခမာ " ေတြရဲ့ " အန္ေကာဝတ္ " ေက်ာင္းေတာ္ၾကီးထက္လည္း ေစာပါတယ္။
ဆြန္မပူရ မဟာဝိဟာယ ေက်ာင္းေတာ္ၾကီးရဲ့ အရွိန္ဝါ ဂုဏ္သီတင္း ေက်ာ္ေစာမႈဟာ ၁၂ ရာစုအထိ ရွည္ၾကာခဲ့ပါတယ္။ တည္ေဆာက္မႈလက္ရာ ၊ အႏုစိတ္ အတြင္း၊ အျပင္ အလွဆင္ထားတဲ့ လက္မႈပညာလက္ရာ ၊ ဗိသုကာ လက္ရာေတြဟာ သိပ္အဆင့္တန္းျမင့္ပါတယ္။
" ဆြန္မပူရ မဟာဝိဟာရ" ေက်ာင္းေတာ္ၾကီးဟာ ေအဒီ ( ၇၈၁-၈၂၁ ) မွာ အုပ္စိုးခဲ့တဲ့ ဒုတိယေျမာက္ " ပါလ " မင္းဆက္ " ဓမၼပါလမင္း "ေကာင္းမႈပါ။ ဓမၼပါလမင္းၾကီးလို႕ဆိုရင္ ျမန္မာေတြ ၾကားဖူးၾကပါလိမ္႔မယ္။
ဖခင္ျဖစ္သူ ပါလမင္းဆက္ကို စတင္တည္ေထာင္ခဲ့တဲ့ " ဂိုးလ္ပါလ" ကိုဆက္ခံသူ ျဖစ္တယ္။ ဓမၼပါလမင္း ရဲ့ အ႐ိုက္ရာကိုေတာ့ သာျဖစ္သူ " ေဒဝပါလ" မင္းကဆက္ခံခဲ့ပါတယ္။
ပါလမင္းဆက္ေတြဟာ ဗုဒၶဘာသာဝင္ေတြျဖစ္ျပီး သာသနာကို သိပ္ခ်ီးေျမာက္ပါတယ္။ တိုက္ခိုက္ ေအာင္ျမင္ရာေနရာ ၊ အားဏာစက္ ေရာက္ရာေဒသေတြမွာ ေစတီ ဘုရား ေဆာက္လုပ္လႉဒါန္းေလ့ရွိပါတယ္။
" သီရိ ဆြန္မပူရ သီရိ ဓမၼပါလေဒဝ မဟာဝိဟာရိယာရ ဘိတ္ခူ သခၤါယ " ဘြဲ႕အမည္ ေရးထိုးထားတဲ့ ရြ႕ံေစးေျမ အမွတ္ တံဆိပ္ တူးေဖာ္ရရွိထားလို႕ ဓမၼပါလမင္း ေကာင္းမႈလို႕ဆိုပါတယ္။
" ဆြန္မပူရ မဟာဝိဟာရ " ဟာ သကၠတ ဘာသာစကားျဖစ္ျပီး ျမန္မာလိုျပန္ရင္ " အတုမရွိ မဟာေက်ာင္းေတာ္ၾကီး "ျဖစ္တယ္။
ဒီ " ဆြန္မပူရ မဟာဝိဟာရ "အေၾကာင္းကို ေနာက္ပိုင္းမွာ အက်ယ္ ေရးခ်င္ပါတယ္။
အခြင့္ၾကံဳတုန္း ေျပာခ်င္တာက.......
ျမန္မာ သမိုင္းေလ့လာသူေတြဟာ ပုဂံ ၊ အနိ႐ုဒၶ ( အေနာ္ရထာ ) မတိုင္ခင္ ျမန္မာ႔သမိုင္း ကို ေလ့လာတဲ့အခါမွာ ဖန္တရာေတ ျဖစ္ေနတဲ့ " တ႐ုတ္" က်မ္း၊ မန္ခ်ဴး က်မ္းေတြ ကိုသာ
ေခတ္ျပိဳင္ မွတ္တမ္းအျဖစ္ အားကိုးတၾကီး ေလ့လာေလ့ရွိပါတယ္။
တကယ္ေတာ့ အဲဒီ တ႐ုတ္ က်မ္းေတြဟာ စကားလုံး အဓိပၸါယ္ အယူအဆ ၊ အစစ္အေပါက္ အက် မ်ားမွာ ေသျခာပါတယ္။ ေရွးေဟာင္း တ႐ုတ္စာေပ အေရးအသားဟာ သမိုင္းတင္ ေခတ္မွာ ေရးတဲ့အေရးသားႏွင့္ မတူပါ။ ေနာက္ျပီး ဘာသာျပန္သူ ၊ တည္းျဖတ္သူသိပ္မ်ားတယ္။
ျမန္မာ ႏိုင္ငံက ဘိုးေတာ္ဘုရား ( ၁၇၈၁-၁၈၁၉ ) လက္ထက္ မွာ ေရးထိုးခဲ့တဲ့ ဆင့္ထိုး ၊ စပ္ထိုး ေက်ာက္စာေတြလိုဘဲ မမွန္တာေတြပါတတ္တယ္ဆိုတာ သတိထားသင့္ပါတယ္။
အိႏၵိယ ၊ ဘဂၤလား ၊ နိေပါ ၊ ရခိုင္ ဘက္က နာဂရီ ၊ သကၠတ ၊ ဂုပၸတ ႏွင့္ ပါဠိဘာသာ ေရးထိုးထားတဲ့ ေခတ္ျပိဳင္ ေက်ာက္စာေတြ ဟာပိုျပီးတိက် ခိုင္မာမႈရွိလို႕ ေလ့လာရန္သင့္ပါေၾကာင္း။။။။။။
ဒီဓာတ္ပံုကို မန္ခ်က္စတာ ( Manchester )ျမိဳ႕အနီး ရိုရ္ေဒး(Rochdale) မွာေနထိုင္တဲ့ ဓာတ္ပံု ပညာရွင္ တစ္ဦးမွေက်းဇူးျပဳသည္။
မူရင္း ေနရာ http://www.flickr.com/photos/longsidepies/2299715949/
5/21/09
ေစ်းကြက္ဝင္ သမိုင္း
ဘိုလို ေရးျပီးစာအုပ္ထုတ္ရင္ ျမန္ျမန္နာမည္ၾကီးႏိုင္ပါတယ္။ လူသိပိုမ်ားႏိုင္တယ္။
ဒါေပမယ့္ ကြၽန္ေတာ့ ရည္ရြယ္ခ်က္ကျမန္မာေတြ အတြက္ပိုရည္ရြယ္ပါတယ္။
ဘာျဖစ္လို႕လဲဆိုေတာ့ ကြၽန္ေတာ္တို႕ ျမန္မာေတြဟာ သမိုင္းသုေတသနဆိုင္ရာ ေရွးေဟာင္း ပစၥည္းေတြကို တန္ဖိုးထားရမွန္း မသိတာကမ်ားတယ္။
ေနာက္ျပီး ဒီလို သမိုင္းသုေတသနဆိုင္ရာ ေရွးေဟာင္း ပစၥည္းေတြရဲ့ တန္ဖိုးကို ေသေသခ်ာခ်ာသိတဲ့ ႏိုင္ငံျခားသားအေရအတြက္ဟာ ျမန္မာအေရတြက္ထက္ ပိုမ်ားမလားဘဲ။
ခုေခတ္ ျမန္မာလူငယ္ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားဟာ သမိုင္း ကိုစိတ္ဝင္စားတာ နည္းပါတယ္။
သမိုင္း ဟာ ပ်င္းရိျငီးေငြ႕ဖြယ္ရာ ဘာသာရပ္အျဖစ္ ယူဆထားၾကပါတယ္။
ခုေခတ္ ကေလးငယ္ေတြဟာ က်န္စစ္သား ( ထီးလိႈင္မင္း ) အေၾကာင္းကို မသိေပမယ့္ က်န္ေက်ာင္း ကိုေတာ့သိတယ္လို႕ ဘေလာ့တစ္ခုမွာ ဖတ္ဖူးပါတယ္။ ဘာေၾကာင္႔ပါလဲ။
ကေလးမွာ အျပစ္မရွိပါ။ အဲဒိကေလးရဲ့ ပတ္ဝန္းက်င္ က မိဘ၊ ညီအစ္ကို ေမာင္ႏွမေတြကေရာ က်န္စစ္သားကို သိသလားဆိုရင္ သိေတာ့သိတယ္။ ပုဂံ မင္းတစ္ပါးေပါ့။
ဒါေပမယ့္ အေသျခာရွင္းျပပါဆိုရင္ ပံုျပင္လိုလို ဘာလိုလို ေတြ႕ကရာ ေလွ်ာက္ေျပာမယ္။
ဒါဟာ ျမန္မာ မိသားစု၊ ျမန္မာအသိုင္းဝိုင္းက သိထားတဲ့ ျမန္မာ့သမိုင္းပါ။
ဒါျဖင့္ စာေရးဆရာ ေတြကေရာ။
သမိုင္း ဆိုတဲ့ စကားလုံးကို သုံးျပီး ပံုျပင္ဆန္ဆန္၊ စိတ္ကူးယဥ္ဆန္ဆန္ ေရးမယ္။
ပံုေကာင္းေကာင္း စာရြက္ေကာင္းေကာင္းသုံးမယ္။
စာအုပ္ထဲမွာ ေရးထားတာကိုဖတ္ၾကည့္ပါတယ္။ ပုဂံ ၈-၉ ရာစု ေလာက္က တကယ္ရွိမရွိ မေသခ်ာတဲ့ မင္းတစ္ပါး ဟာ ၁၃ ရာစုမွာမွ ေဆာက္လုပ္ျပီးစီးတဲ့ ျမိဳ႕တံခါးဝမွာ ေနာင္ေတာ္ျဖစ္သူ ဘုရင္ကို ယွဥ္ျပိဳင္ထိုးသတ္ဖို႕ စိန္ေခၚတယ္။ ႏိုင္တယ္။ အုပ္ခ်ဳပ္မင္းလုပ္တယ္။ တိုင္းျပည္သာယာတယ္။
ဒါမ်ိဳးေရးထားရင္ စာဖတ္သူေတြက သိပ္သေဘာက်ပါတယ္။ သမိုင္းစာအုပ္ ဆိုျပီး ခုတုံးလုပ္တယ္။ သမိုင္းတန္ဖိုးက်ေတာ့ မရွိပါ။
ဒီလိုစာအုပ္မ်ိဳးကို ျမန္မာႏိုင္ငံေက်ာ္ စာေရးဆရာမၾကီး တစ္ဦးကလည္းေရးပါတယ္။
အဲဒီစာအုပ္ဟာလည္းသိပ္ေရာင္းေကာင္းပါတယ္။
ဪ ျမန္မာေတြဟာ သမိုင္းစစ္စစ္ ဆိုတာထက္ စိတ္ကူးယဥ္ဆန္ဆန္
ပံုျပင္ဆန္ဆန္ ေတြကိုသိပ္သေဘာက် ႏွစ္ျခိဳက္ပါလားလို႕။
သမိုင္းကို ပံုျပင္လုပ္မယ္။ ပံုျပင္ကို သမိုင္းလုပ္မယ္။
အနိ႐ုဒၶ ေဒဝီနာဂရီစာ
အမ်ိဳးအစား - အုတ္ခြက္ဘုရား ( ေျမပံုဘုရား )
အခ်ိန္ကာလ - ၁၁-၁၂ ရာစုႏွစ္
ေတြ႕ရွိရာေနရာ - ပုဂံ ၊ ျမန္မာ
ျပဳလုပ္ပံုနည္းပညာ - ရြ႕ံေစး ေျမသားကို ပံုစံခြက္ သုံးျပီး လိုရာ ပံုစံ အရြယ္အစားေရာက္ေအာင္ ပံုေဖာ္ ။
အရြယ္အစား - အျမင့္ ၇.၃၇၅ လက္မ ၊ အျမင့္ ၅.၃၇၅ လက္မ
လက္ရွိတည္ေနရာ - ဗစ္တိုးရိးယား နဲ႕ အယ္ဘာတ္ ျပတိုက္၊ လန္ဒန္
ျပတိုက္ပစၥည္း အမွတ္ - IM.305-1921
အိႏိၵယႏိုင္ငံအေရွ႕ပိုင္း ျမတ္စြာဘုရားပြင့္ေတာ္မူရာ ဗုဒၶဂါယာ မဟာေဘာဓိ ေက်ာင္းေတာ္ရွိပါတယ္။ အခုျမင္ေနရတဲ့ ေျမပံုဘုရားမွာ ထိုင္ေတာ္မူ ဘုရားရဲ့ အေပၚမွာ အုပ္မိုးေနတဲ့ အရာဟာ ဗုဒၶဂါယာ၊ မဟာေဘာဓိ ေက်ာင္းေတာ္ ကိုရည္ရြယ္ပါတယ္။ ဒီ ေျမပံုဘုရားကို တေကာင္းမွာေတြ႕တယ္လို႕ ဆိုပါတယ္။ တေကာင္း၊ ပုဂံ အပါဝင္ ျမန္မာႏိုင္ငံ ေျမာက္ဘက္ပိုင္းေတြမွာပါ ေတြ႕ရတတ္ပါေသးတယ္။
ၾကာပလႅင္ေပၚမွာ စံေနေတာ္မႈလွ်က္ ဘယ္ဘက္လက္ အေနထား လက္ေျမထိတဲ့ ေအာင္ေတာ္မူပံု၊ အေတြ႕ရမ်ားတဲ့ ဘူမိပါသ မုျဒာ (bhumisparsa mudra) ျဖစ္ပါတယ္။ ေဘးတစ္ဘက္ တစ္ခ်က္စီမွာ ရပ္ေတာ္မူဘုရား ႏွစ္ဆူရံထားပါတယ္။ ညာဘက္က ရပ္ေတာ္မူ ဘုရားဟာ ဒီပင္ကရာ ( Dipankara ) ကိုရည္စူးပါတယ္။ ဘယ္ဘက္က ဘုရာက အရိမၼတိရ (Maitreya ) ကိုရည္စူးပါတယ္။ အလယ္တည့္တည့္ မွာရွိတဲ့ မုခ္ဦးေဘးတစ္ဘက္တစ္ခ်က္ ကထြက္ေနတဲ့ သစ္ကိုင္းဟာ ျမတ္ဗုဒၶ သေဗၺညဳတညဏ္ ရရွိရာ မဟာေဗာဓိပင္ ကို ရည္စူးပါတယ္။
ေျမပံုဘုရား အထက္နားဆီမွာ ျမင္ေနရတဲ့ ေစတီ ပံုစံငယ္ေတြဟာ ျမတ္စြာဘုရား ဓာတ္ေတာ္ထည့္ရာ ဓာတ္ေတာ္က်ဳတ္ကို ရည္စူးပါတယ္။ ဗုဒၶဘာသာဝင္တို႕ရဲ့ အထြတ္ျမတ္ထားရာ အမွတ္လကၡဏာ ေစတီပံုျဖစ္ပါတယ္။
ေအာက္ေျခဘက္ မွာ တစ္ ေၾကာင္းတည္းေရးထားတဲ့ စာဟာ ေဒဝနာဂရီ စာျဖစ္ပါတယ္။
အေရွ႕ေတာင္အာရွ အေစာဆုံး ဗုဒၶဘာသာဆိုင္ရာ ေနရာအျဖစ္ ေရွးေဟာင္းသုေတသန မွတ္တမ္းဝင္ ကိုယ္စားျပဳပါတယ္။
=========================================================
ဒီေျမပံု ဘုရားရဲ့ ေအာက္မွာ ေဒဝီနာဂရီ စာႏွင့္ေရးထားတဲ့ တစ္ေၾကာင္းစာပါတယ္လို႕ ဆိုတယ္။ ေသေသျခာျခာၾကည့္ေပမယ့္ မျမင္ရဘူး။
ဒီေတာ့ ေျမပံုဘုရားရဲ့ ေနာက္၊ ေအာက္ေျခမွာ ေရးထားတယ္လို႕ထင္ပါတယ္။
ေဒဝီနာဂရီ စာလို႕ ဆိုထားေတာ့ အနိ႐ုဒၶ ( အမ်ားအေခၚ အေနာ္ရထာ ) ေခတ္လို႕ ယူဆပါတယ္။ ၁၁ ရာစုျဖစ္ဖို႕မ်ားပါမယ္။
အနိ႐ုဒၶ ေဒဝီနာဂရီစာ ဓာတ္ပံုမူရင္းကို ေလ့လာခ်င္လို႕ ျဗိတိလွ် ျပတိုက္ကို ကြၽန္ေတာ္ လွမ္းေမးတာ ၃ ၾကိမ္ရွိပါျပီ။ မရေသးပါ။
ျပတိုက္ကမေပးေသးေပမယ့္ ရွိျပီသား အနိ႐ုဒၶ ေျမပံုဘုရားပါ ေဒဝီနာဂရီစာ ေလ့လာလိုသူမ်ား ေအာက္ပံုမွာၾကည့္ပါ။
ဧေသာ ေလာကနေထာ မဟာရာ
ဇသိရီ အနိ႐ုဒၶေဒေဝနကေတာ
မိမုတၱ မုတံၱ သဟေတၱေနဇာတိ
(ျမန္မာလိုျပန္ကေတာ့)
ဤေလာကနာထ(ဘုရားေလာင္း) ပံုေတာ္ကို
သိရီ အနိ႐ုဒၶေဒဝ မင္းၾကီးလည္း
သံသရာမွ ထြက္ေျမာက္ရန္ ကိုယ္တိုင္လုပ္သည္။
၁၈ ရာစုႏွစ္ ေငြျပား ( ေငြသား )
အမ်ိဳးအစား - ေငြျပား ( ေငြသား )
အခ်ိန္ကာလ - ၁၈ ရာစုႏွစ္
ေတြ႕ရွိရာေနရာ - ျမန္မာ
ျပဳလုပ္ပံုနည္းပညာ - ေငြသားကို လိုရာ ပံုစံ အရြယ္အစားေရာက္ေအာင္ ပံုေဖာ္ ျပီး အေအးခံ ။
အရြယ္အစား - အဝိုင္းအက်ယ္( ဒိုင္ယာမီတာ ) ၅၇ မီလီမီတာ
အေလးခ်ိန္- ၁၀၁ ဒသမ ၅၀၀ ဂရမ္
လက္ရွိတည္ေနရာ - ျဗိတိလွ် ျပတိုက္၊ လန္ဒန္
ျပတိုက္အမွတ္- CM 1892-10-8-11 / အခန္း ၃၃:အာရွ
၁၈ ရာစုႏွစ္ အေတာတြင္း ျမန္မာေတြရဲ့ ေငြေၾကး သုံးစြဲလွဲလွယ္မႈကို ေလ့လာၾကည့္မယ္ဆိုရင္ တန္ဖိုးေပးေခ်မႈဟာ အသုံးျပဳတဲ့ ေငြသားရဲ့အေလးခ်ိန္ေပၚမွာသာ အေျခခံပါတယ္။
ဒီလိုေရာင္းဝယ္ ရာမွာ အသုံးျပဳတဲ့ ေငြျပား ( ေငြသား ) ေတြကို ထုတ္လုပ္သူေတြဟာ ရွင္ဘုရင့္ ဆီက တရားဝင္ ထုတ္လုပ္ခြင့္ရရွိထားသူေတြပါ။
အမ်ားဆုံး ေတြ႕ရတတ္တဲ့ ေငြျပား ( ေငြသား )ပံုစံဟာ၊
အေပၚမ်က္ႏွာျပင္မွာ ပန္းပြင့္ ပံုပါ ေငြျပား ဝိုင္းမ်ိဳးျဖစ္ပါတယ္။
ျပဳလုပ္ပံုအဆင့္ဆင့္ကို ရွင္းျပပါမယ္ ။
အရည္က်ိဳထားတဲ့ ေငြသားသတၱဴ ကို ပံုစံခြက္ထဲ ေလာင္းထည့္ပါမယ္။
ျပီးေနာက္ အေအးခံပါမယ္။
သန္႕စင္တဲ့ ေငြသားစစ္စစ္ မ်ိဳးမွသာဒီလို ပန္းပြင့္ ပံုပါတဲ့ ေငြျပားဝိုင္း အျဖစ္ရရွိပါတယ္။
ေပးေခ်ရမယ့္ ေငြတန္ဖိုးအမ်ိဳးမ်ိဳးကို လိုက္ျပီး ေငြျပား အေလးခ်ိန္ ဟာလည္းဘဲ မတူပါ။ အေလးခ်ိန္ေပၚမူတည္ျပီး တန္ဖိုး အမ်ိဳးအစားကြဲပါတယ္။
အကယ္၍ ေငြျပားအရြယ္စား သိပ္ၾကီးေနမယ္ဆိုရင္ေတာ့ ျဖတ္ေတာက္ျပီး သုံးပါတယ္။ သိပ္ေသးလြန္းေနရင္လည္း လိုေနတဲ့ တန္ဖိုးအတြက္ အျခားေငြျပားကျဖတ္ေတာက္ျပီးေပးလိုက္တာပါဘဲ။
ဒီေတာ့ ၁၈ ရာစု မွာသုံးစြဲတဲ့ ေငြျပား ( ေငြသား )ဟာ တန္ဖိုးႏွင့္ အေလးခ်ိန္ တသမတ္တည္းမရွိပါ။
REF: ေဂ် ဝီလီယံ( အီးဒီ ) ေငြေၾကး-သမိုင္း ( လန္ဒန္၊ ျဗိတိလွ် ျပတိုက္ထုတ္၊ ၁၉၉၇ )
REF : J. Williams (ed.), Money: a history (London, The British Museum Press, 1997)
သမိုင္းစကား၊ ပန္းစကား
ျမန္မာသကၠရာဇ္ ၁၂၂၇ ခုႏွစ္ တန္ေဆာင္မုန္းလ ( ၁၈၆၅ ႏိုဝင္ဘာ ) ဒဂၤါးစက္ျပီး။
ျမန္မာသကၠရာဇ္ ၁၂၂၇ ခုႏွစ္ တန္ေဆာင္မုန္းလ ျပည့္ေက်ာ္ ၉ ရက္
( ၁၈၆၅ ႏိုဝင္ဘာ ၁၁ ရက္ေန႕ ) ေဒါင္းဒဂၤါး စသြင္းလုပ္။
( ေဒါက္တာသန္းထြန္း၊ နယ္လွည့္ရာဇဝင္ ဒုတိယ အတြဲ ၊ မႏၲေလး ရက္စဥ္သမိုင္း ၊ စာမ်က္ႏွာ ၂၁၂ )
သမိုင္းဆရာ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားက
ဒီလို ေဒါင္းဒဂၤါး ( ေဒါင္းတံဆိပ္ပါ ဒဂၤါး) ေတြကို မင္းတုန္းမင္းလက္ထက္ မွာဘဲသြင္းလုပ္တယ္ လို႕ဆိုပါတယ္။
ဘိုးေတာ္မင္း လက္ထက္ ကစျပီး ပုဂံမင္း အထိ ဒဂၤါး သြင္းလုပ္ အသုံးျပဳခဲ့ပါေသးတယ္။
အမွတ္တံဆိပ္ပါ မပါကို ဘယ္သမိုင္းဆရာက မွ ထုတ္ေဖာ္ ေထာက္ျပတာ မေတြ႕ရပါ။
ဒီ ဒဂၤါးကို ၾကည့္ပါ ၁၂၁၄ ခုႏွစ္ရက္ စြဲပါ ေဒါင္းဒဂၤါး ( ေဒါင္းတံဆိပ္ပါ ဒဂၤါး) လို႕ေတြ႕ရပါမယ္။
သမိုင္းဆရာ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားကေျပာေျပာေနတတ္တဲ့ ဒီလို ေဒါင္းဒဂၤါး ( ေဒါင္းတံဆိပ္ပါ ဒဂၤါး) ေတြကို မင္းတုန္းမင္းလက္ထက္မွာဘဲ သြင္းလုပ္တယ္ ဆိုတဲ့ အေရးသားေတြ သတိထားသင့္ပါျပီ။
ကုန္းေဘာင္ေခတ္သုံး ျမန္မာ ဒဂၤါး ေတြကို ထိုင္းႏိုင္းငံ ဘန္ေကာက္ျပတိုက္မွာ ျပထားပါတယ္။ ကိုယ္တိုင္မေရာက္ဖူးေသးလို႕ မျမင္ဖူးေသးပါ။
========================================================================== သမိုင္းစကား၊ ပန္းစကား ေခါင္းစဥ္ဟာ ဆရာၾကီး ျမသန္းတင့္ ရဲ့ ေဆာင္းပါးေခါင္းစဥ္ပါ။
ၾကိဳက္လြန္းလို႕ ယူသုံးပါတယ္။
ဆရာၾကီး ျမသန္းတင့္ ရဲ့ သမိုင္းစကား၊ ပန္းစကား ဟာ ဖတ္လို႕သိပ္ေကာင္းသလို သမိုင္းအေပၚ တစ္ဘက္သတ္အျမင္ေတြ ဖယ္ရွားဖို႕ရာ ႐ႉေထာင္႔မ်ိဳးစုံက ေထာက္ျပေဝဖန္ေပးထားတယ္။
" ေတာင္သမန္ေရႊအင္းက ေလညင္းေဆာ္ေတာ့ " မွာ စုဖုရာလတ္ဟာ ထင္သေလာက္မဆိုးပါ။
ဆယ္ေက်ာ္သက္ အရြယ္ မိန္းကေလးတစ္ေယာက္မွာ ျဖစ္ေလ့ ျဖစ္ထရွိတတ္တဲ့ စိတ္သေဘာထားလို႕သာ ေထာက္ျပပါတယ္။
သူ႕ေၾကာင္႔ ျမန္မာဘုရင့္ထီးနန္း ပ်က္သေယာင္ ေရးတတ္တဲ့ ျပည္တြင္း၊ ျပည္ပ သမိုင္းဆရာေတြ ရဲ့အျမင္၊ စာဖတ္သူေတြရဲ့အျမင္ ေတြကို စဥ္းစားမႈေပးေစႏိုင္ခဲ့ပါတယ္။
ဘယ္သူ႕ေၾကာင္႔မွ မဟုတ္ပါ ကိုလိုနီ စနစ္ေၾကာင္႔သာ အဂၤလိပ္ လက္ေအာက္ေရာက္ ရတာပါ။
ဆရာၾကီး ျမသန္းတင့္ ရဲ့ " သမိုင္းစကား၊ ပန္းစကား" ဟာဖတ္လို႕ သိပ္ေကာင္းေပမယ့္၊ ကြၽန္ေတာ့္ သမိုင္းစကား၊ ပန္းစကား ဟာ ဖတ္မေကာင္းႏိုင္ပါ။
- ဒဂၤါးစက္႐ံု ဓာတ္ပံုကို ျမန္မာတိုင္း(မ္) အတြဲ ၂၁ ၊ အမွတ္ ၄၁၄ ( ၁၅-၁၂၊ ၅၊ ၂၀၀၉ ) မွကူယူေဖာ္ျပသည္။
- ေဒါင္းဒဂၤါး ပံုကို ေရွးပစၥည္း စုေဆာင္းသူတစ္ဦးမွ ေက်းဇူးျပဳသည္။
5/17/09
မႏၲေလး အႏွစ္ ၁၅၀
ဒီသီခ်င္းကို ကြၽန္ေတာ့ အေမ အိမ္မွာေနရင္း အျမဲလို ဆိုညည္းတတ္ေနတတ္ေလ့ရွိလို႕ မႏၴေလးကို ကြၽန္ေတာ္ငယ္ငယ္ ကတည္းက ပံုေဖာ္ၾကည့္ဖူးပါတယ္။
တကယ္ေတာ့ကြၽန္ေတာ့အေမ ဟာ သူဆိုဆိုေနတတ္တဲ့ အဲဒိသီခ်င္းထဲက မႏၴေလးကို ေနာင္ ႏွစ္အေတာ္ၾကာမွ ေရာက္ဖူးခဲ့တာပါ။ အေမျပန္ေျပာျပတဲ့ မႏၴေလး ဟာ သီခ်င္းထဲက မႏၴေလးႏွင့္ တူေနခဲ့ပါတယ္။
ေနာင္ ႏွစ္အေတာ္ၾကာမွ ကြၽန္ေတာ္လဲ မႏၴေလး ကို ေရာက္ဖူးခဲ့တာပါ။
အဲဒီအခ်ိန္မွာေတာ့ အေမ့သီခ်င္း ၊ အေမအားပါးတရ ေျပာျပခဲ့တဲ့ မႏၴေလး ႏွင့္ မတူေတာ့ပါ။
မႏၴေလး ေရာက္တိုင္း ေဂါဝိန္ဆိပ္၊ ေတာင္သမန္အင္း ႏွင့္ မင္းကြန္းဘက္ကို အေရာက္သြားေလ့ရွိပါတယ္။ ေမေရာ ကြၽန္ေတာ္ပါ မႏၴေလးဇာတိ မဟုတ္ပါဘဲ မႏၴေလးကို ခ်စ္တဲ့သူေတြျဖစ္ေနခဲ့တာပါ။
ဒီလိုႏွင့္ မႏၴေလး ႏွစ္ ၁၅၀ ျပည့္ေရာက္လာ တဲ့ မႏၴေလး အေၾကာင္း စာေရးဆရာေတြ ေရးတာကို ျပန္ ေဖာ္ျပခ်င္ပါတယ္။
မႏၴေလး သမိုင္းကို ရသဆန္ဆန္ဖတ္ခ်င္တယ္ဆိုရင္ျဖင့္ ဆရာ ျမသန္းတင့္ေရး
" ေတာင္သမန္ေရႊအင္းက ေလညင္းေဆာ္ေတာ့ " ေဆာင္းပါေပါင္းခ်ဴပ္ကို ဖတ္ေစခ်င္ပါတယ္။
သမိုင္းဆန္ဆန္ ၊ စာတမ္းဆန္ဆန္ ဖတ္ခ်င္ရင္ေတာ့ ဆရာ ေဒါက္တာသန္းထြန္းေရး
" နယ္လွည့္ရာဇဝင္" ေပါင္းခ်ဴပ္ကို သာဖတ္ေပေတာ့။
ဆရာျမသန္းတင့္ရဲ့ " ေတာင္သမန္ေရႊအင္းက ေလညင္းေဆာ္ေတာ့ " စာအုပ္အဖြင့္မွာ ေရးထားတာက
မႏၲေလးကို သေဘာက်ပါသည္။
အေရွ႕ဘက္တြင္ မိႈင္းျပာေနေသာ ရွမ္း႐ိုးမ ေတာင္တန္ၾကီး ၊
အေနာက္ဘက္တြင္ ဝိုက္ေခြစီးဆင္းေနသည့္ ဧရာဝတီျမစ္ၾကီးႏွင့္ တကြ
ေစတီပုထိုး တို႕ ေဖြးေဖြးျဖဴလ်က္ရွိေသာ စစ္ကိုင္းေတာင္႐ိုး၊ ေျမာက္ဘက္တြင္ မႏၲေလးေတာင္ ႏွင့္ ရန္ကင္းေတာင္ စသည္ ဆြတ္ပ်ံ႕ဖြယ္ ပတ္ဝန္းက်င္ ေၾကာင္႕လည္းျဖစ္ေကာင္းျဖစ္ပါလိမ္႔မည္။
ျမိဳ႕႐ိုး ၊ က်ဳံးေျမာင္း ၊ ျပသာဒ္ စသည့္ အတိတ္က ခမ္းနားမႈကို လြမ္းဆြတ္ေနေသာေၾကာင္႔ ျဖစ္ခ်င္ျဖစ္ပါလိမ့္မည္။ ျမန္မာ့ယဥ္ေက်းမႈ အေမြအႏွစ္တို႕ ဆက္လက္ရွင္သန္ဆဲ ရွိရာ ျမန္မာ့ဇာတိသေဘာေၾကာင့္ ျဖစ္ခ်င္လည္းျဖစ္ပါလိမ့္မည္။
မႏၲေလး၏ ကိုယ္ပိုင္မူျဖစ္ေသာ ေဖာ္ေရြပ်ဴငွါမႈေၾကာင္႔ လည္းျဖစ္ခ်င္ ျဖစ္ပါလိမ္႔မယ္။
ဒီလို ဆရာ ျမသန္းတင့္ ေရးထားတာ ကြၽန္ေတာ့ စိတ္သေဘာထားႏွင့္ တစ္ထပ္တည္းက်ပါတယ္။
နန္းေတာ္ေရွ႕ဆရာတင္ ေရးဖြဲ႕ခဲ့သလို ၊ IC အငဲ ကလည္း ေရးခဲ့ပါတယ္။
ျမိဳ႕မျငိမ္း ကေရးဖြဲ႕သလို စိုင္းဆိုင္ေမာလ္ လည္းေရးခဲ့တယ္။
တျခား ေတးေရး၊ ေတးဆိုေတြ လည္းအမ်ားၾကီး ရွိပါေသးတယ္။
ဒါဟာ ျမန္မာေတးသီခ်င္း ကဗ်ာေလာကမွာ မႏၲေလးျမိဳ႕ရဲ့ လႊမ္းမိႈးမႈပါဘဲ။
ဒါျဖင့္ ႏိုင္ငံ ျခားသားေတြဟာေရာ......
ျမန္မာျပည္ကို လာျပီးကာမွ မႏၲေလးျမိဳ႕ ကို မေရာက္ဘူးဆိုရင္ လာရက်ိဳးမနပ္ဘူးလို႕ ေျပာစမွတ္ရွိေလရဲ့။
တင္နီဆင္ ဂ်က္ဆီ ရဲ့ သိပ္နာမည္ၾကီးခဲ့တဲ့ ဝတၳဴ " ယြန္း ခင္ခင္ "
႐ုဒ္ယာ့ဒ္ကစ္ပလင္းက " မႏၲေလးသို႕ သြားရာလမ္း "
ဂြၽန္မာစတားက " မႏၲေလးကိုျဖတ္သြား ရာလမ္း "
အမည္မသိ အဂၤလိပ္ သီခ်င္းေရးဆရာ " မႏၲေလးျမိဳ႕၏ ႏွင္းဆီဝါ "
ဒါေၾကာင့္ မႏၲေလးျမိဳ႕ဟာ သမိုင္း ၊ စာ ၊ ကဗ်ာ ၊ ဝတၳဴ ၊ ဂီတ ေတြရဲ့ ျမစ္ဖ်ားခံရာဆိုရင္ မလြန္ဘူးထင္ပါရဲ့ဗ်ာ။
5/14/09
ဓာတ္ေတာ္က်ဳတ္
အမ်ိဳးအစား - ေစတီငယ္ ပံုစံတူ ဓာတ္ေတာ္က်ဳတ္
အခ်ိန္ကာလ - ၁၅ ရာစုႏွစ္
ေတြ႕ရွိရာေနရာ - ျမန္မာ
ျပဳလုပ္ပံုနည္းပညာ - ေရႊသားကို လိုရာ ပံုစံ အရြယ္အစားေရာက္ေအာင္ ပံုေဖာ္၊ ေရႊဂေဟ ဆက္ျပီး မွ လိုရာ အလွဆင္ ။
အရြယ္အစား - အျမင့္ ၃၄.၃ စင္တီမီတာ ၊ အဝိုင္းအက်ယ္( ဒိုင္ယာမီတာ ) ၃၀ စင္တီမီတာ
လက္ရွိတည္ေနရာ - ဗစ္တိုးရိးယား နဲ႕ အယ္ဘာတ္ ျပတိုက္၊ လန္ဒန္
ျပတိုက္ပစၥည္း အမွတ္ - 02755 to C/(IS)
ရွင္ေစာပုေဆာင္း ေဗာင္းထုတ္ ႏွင့္အတူ အတူတူ ႒ာပနာတိုက္ သြင္းလႈခဲ့တဲ့ မြန္လက္ရာ ေစတီငယ္ပံုစံတူ ဓာတ္ေတာ္ ၾကဳတ္ ပါ။ ဒီလို ေစတီပံုစံတူဟာ ျမတ္စြာဘုရားရွင္ ပရိနိဗၺာန္ျပဳရာ ေဒသ အိႏၵိယ ရွိေစတီပံုစံကို တုယူတယ္လို႕ ျပတိုက္ကဆိုထားတယ္။ ဘုန္းတန္ခိုးၾကီးဆရာေတာ္ တစ္ပါးရဲ့ ဓာတ္ေတာ္က် ကိုလႈဒါန္းတာျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။ ျပတိုက္ကေျပာတာ ဒါအကုန္ဘဲ။
===================================================================
အဂၤလိပ္ ေတြဟာ ရန္ကုန္အပါဝင္ ေအာက္ ျမန္မာျပည္ကိုသိမ္းျပီးေနာက္ သိုက္သမား အဂၤလိပ္ စစ္ဗိုလ္တစ္ေယာက္ဟာ ေရႊတိဂံုဘုရားေအာက္ေျခနားတဝိုက္က ႒ာပနာတိုက္ကိုတူးပါတယ္။ ျမန္မာေတြရဲ့ ႐ိုးရာဓေလ့အတိုင္း ဘုရားကို လႈခဲ့တဲ့ အဖိုးတန္ရတနာေတြ အမ်ားၾကီးရမယ္အထင္ႏွင့္ တူးခဲ့ေပမယ့္ ထင္သလို ရမသြားခဲ့ပါ။
အဲဒိ အဂၤလိပ္ စစ္ဗိုလ္ ရသြားတဲ့ ရတနာ တခ်ိဳ႕ထဲက ၂ ခုပါ။ တျခားပစၥည္းေတြရွိႏိုင္ ပါေသးတယ္။
ျပတိုက္က ဘာျဖစ္လို႕ မြန္လက္ရာလို႕ အေသအျခာ ေျပာသလဲဆိုေတာ့ ဓာတ္ေတာ္ ၾကဳတ္ေပၚက ေဖာင္းၾကြ အႏုစိတ္လက္ရာ ေၾကာင္႔ပါ။
ေရွးဦးမြန္လက္ရာ ၾကာပလႅင္မွာေတြမွာ ေတြ႕ျမဲျဖစ္တဲ့ ၾကာဖတ္ သဏၭာန္ ကို အမ်ားအားျဖင့္ ၁၅ ရာစုမြန္လက္ရာ ေစတီေတြမွာေတြ႕ရပါမယ္။
မြန္လက္ရာေစတီေတြရဲ့ ကိုယ္ထည္ မွာ ေတြ႕ျမဲျဖစ္တဲ့ ဘီလူးေခါင္း၊ ဘီလူးေခါင္းလက္ႏွစ္ဘက္၊ ဒါမွမဟုတ္ ေခါင္းၾကီး ကိုယ္ေသး ဘီလူး ကိုေတြ႕ရပါမယ္။ ( ဒီ ဓာတ္ေတာ္ ၾကဳတ္မွာ ဘီလူးေခါင္း )
မြန္ေတြ အစျပဳခဲ့တယ္လို႕ ေရွးေဟာင္းသုေတသနသမား အေတာ္မ်ားမ်ားကို လက္ခံထားတဲ့
" ဦးေခါင္းတစ္လုံး ကိုယ္ႏွစ္ခု" ျခေသၤ႔ (အမ်ားအေခၚ မႏုသီဟ ) ကိုေတြ႕မယ္။
အခုေျပာခဲ့တာေတြဟာ ကြၽန္ေတာ္တကယ္ ျမင္ခဲ့တာေတြရဲ့ ၂၀ ရာခိုင္ ႏႈန္းဘဲရွိပါတယ္။ ၈၀ ရာခိုင္ ႏႈန္း က်န္ေနပါေသးတယ္။
5/11/09
ပုဂံေခတ္ ႏိုင္ငံေရးအေတြးေခၚ
ထီးလိုင္မင္း ( အမ်ားအေခၚ က်န္စစ္သား ) ေရးထိုးခဲ့တဲ့ ေရႊစည္းခံုေက်ာက္စာ မွာ ေရးထားတဲ့
၁၁ ရာစုျမန္မာေတြရဲ ့ ႏိုင္ငံေရးအေတြးေခၚကို ကူးခ်လိုက္ပါတယ္။
မင္းသည္ေကာင္းေသာအက်င့္ကိုရွိ ျခင္း ( ၁၈ ေၾကာင္းေျမာက္ စာေၾကာင္း )
မေကာင္းေသာစ႐ိုက္တို႕ကို သုတ္သင္ပစ္ျခင္း ( ၁၉ ေၾကာင္းေျမာက္ စာေၾကာင္း )
ျပည္တြင္း ျပည္ပရန္ကို ကာကြယ္ေပးျခင္း ( ၁၉ ေၾကာင္းေျမာက္ စာေၾကာင္း )
ႏိုင္ငံတကာႏွင့္ ဆက္ဆံေရး ေျပျပစ္ျခင္း ( ၂၀ ေၾကာင္းေျမာက္ စာေၾကာင္း )
အစားအစာ အဝတ္တန္ဆာတို႕ကို စြန္႔ျခင္း ( ၂၁ ေၾကာင္းေျမာက္ စာေၾကာင္း )
စိုက္ပ်ိဳးေရး ျဖစ္ထြန္းေအာင္ျမင္ျခင္း ( ၂၃ ေၾကာင္းေျမာက္ စာေၾကာင္း )
ဗုဒၶသာသနာကို စည္ပင္ထြန္းကားေစျခင္း ( ၂၄ ေၾကာင္းေျမာက္ စာေၾကာင္း )
ႏိုင္ငံတြင္း၌ ခိုးသား ဒျမ မရွိ ၊ ျငိမ္းခ်မ္းသာယာ လ်က္ ႏိုင္ငံေတာ္က်ယ္ဝန္းသည္ ( ၂၅ ေၾကာင္းေျမာက္ စာေၾကာင္း )
ပ်က္စီးေလျပီးေသာ ျမိဳ႕ရြာတို႕ကိုလည္း ေရွးယခင္ကထက္ ေကာင္းမြန္ သာယာစည္ပင္ေအာင္ ျပဳစုေပး ( ၂၇ ေၾကာင္းေျမာက္ စာေၾကာင္း )
တင့္တယ္ေသာ က်က္သေရရွိေသာ အရိမဒၵနျပည္၌ တုန္လႈပ္ေျခာက္ခ်ားျခင္း ေၾကာက္ရြ႕ံျခင္းမွကင္းေသာ အုပ္စိုးနည္း ကို အရွင္ ျဂီၾတိဘုဝနာဒိတ်ဓမၼရာဇာမင္း (ထီးလိႈင္မင္း) သည္သြင္သင္ဆုံးမ ျပသလတံၱ ။( ၂၉ ေၾကာင္းေျမာက္ စာေၾကာင္း )
ဆိုလိုတာက အုပ္ခ်ဴပ္တဲ့အစိုးရကို ေၾကာက္္ရြ႕ံ ေနရတာမ်ိဳးလုံးဝမရွိဘူး ဆိုတာကို ထင္ထင္ရွားရွားျပခဲ့တာပါ။
ရည္ညြန္း။ ။ ေဒါက္တာသန္းထြန္း " ျမန္မာ့သမိုင္းလစ္ကြက္မ်ား "
===========================================
ဒီေရွးစာကိုဖတ္ဖို႕ရာၾကိဳးစားေနပါတယ္။ ပုဂံထက္ေစာ တဲ့စာလို႕ ယူဆထားပါတယ္။ သိရင္ကူညီေပးပါ။
5/9/09
(ေဗာင္းထုတ္ )မိန္းမ ေဆာင္းဦးထုတ္
အမ်ိဳးအစား -(ေဗာင္းထုတ္ )မိန္းမ ေဆာင္းဦးထုတ္/ မင္းခန္းမင္းနား ပြဲတက္ ဦးေစာင္း
အခ်ိန္ကာလ - ၁၅ ရာစုႏွစ္
ေတြ႕ရွိရာေနရာ - ျမန္မာ
ျပဳလုပ္ပံုနည္းပညာ - ေရႊသားကို လိုရာ ပံုစံ အရြယ္အစားေရာက္ေအာင္ ပံုေဖာ္၊ ေရႊဂေဟ ဆက္ျပီး မွ လိုရာ အလွဆင္ ။
အရြယ္အစား - အျမင့္ ၁၉.၇ စင္တီမီတာ ၊ အဝိုင္းအက်ယ္( ဒိုင္ယာမီတာ ) ၂၁.၅ စင္တီမီတာ
လက္ရွိတည္ေနရာ - ဗစ္တိုးရိးယား နဲ႕ အယ္ဘာတ္ ျပတိုက္၊ လန္ဒန္
ျပတိုက္ပစၥည္း အမွတ္ - 02758(IS)
ဒီပစၥည္းကို ေရႊတိဂံု ဘုရား ေအာက္ေျခရွိ စြယ္ေတာ္တိုက္ထဲက မွ ၁၈၅၅ ခုႏွစ္မွာ တူးေဖာ္ရရွိတာပါ။ ပဲခူး မင္းေနျပည္ေတာ္ကို အုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့တဲ့ မြန္ဘုရင္မ ရွင္ေစာပု (၁၄၅၃-၁၄၆၀ ) မင္းခန္းမင္းနာမွာ ဝတ္ဆင္ ခဲ့တဲ့ ဦးေစာင္း ရယ္လို႕ ယံုၾကည္ထားပါတယ္။
ဒီေဗာင္းထုတ္မွာဆင္ထားတဲ့ ေက်ာက္မ်က္ရတနာ ႏွင့္ ေရႊသားေတြရဲ့ သက္တမ္းကိုစစ္တြက္ရာ ၁၅-၁၆ ရာစု မြန္ႏိုင္ငံ ပဲခူး ရယ္လို႕အေျဖထြက္ပါတယ္။ ၁၈၈၅ ခုႏွစ္မွာ ေရႊတိဂံုဘုရားေအာက္ေျခရွိ စြယ္ေတာ္တိုက္ကို တူးယူစဥ္ ေရႊသား ေစတီပံု အုပ္ေဆာင္းတစ္ခုႏွင့္ အတူေတြ႕ရတာပါ။ ပဲခူး မင္းေနျပည္ေတာ္ကို အုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့တဲ့ မြန္ဘုရင္မ ရွင္ေစာပု (၁၄၅၃-၁၄၆၀ ) မင္းခန္းမင္းနာမွာ ဝတ္ဆင္ ခဲ့တဲ့ ဦးေစာင္း ရယ္လို႕ ယံုၾကည္ထားပါတယ္။
ရွည္လ်ားလွတဲ့ ဆံပင္စု ကို မို႕ေမာက္ေနတဲ့ အေပၚနားေနရာက အေပါက္ကေန ဆြဲထုတ္ လာျပီး၊ ေအာက္ေျခနားက ပင္အပ္တိုင္ မွာ ခ်ီေႏွာင္ ထုံးဖြဲ႕ေစ ဖို႕ ပံုစံ ထုတ္ထား ထားတဲ့ မိန္းမ ေဆာင္းဦးထုတ္
( ေဗာင္းထုတ္ ) ပါ။
ဆႏႊင္းမကင္းပံု မွန္ကူကြက္ေတြ ေပၚမွာ အဖိုးတန္ေက်ာက္မ်က္ရတနာေတြကိုအလွဆင္ထားပါတယ္။ ပံုမွန္ထက္ထူးျခားျပီး ျမင္ေနရတဲ့ ရွည္ေမ်ာေမ်ာ သဏၭာန္ စီမံပံုသြင္းထားတဲ့ အေခ်ာင္းငယ္ဟာ ႏွာတံကိုအကာအကြယ္ေပးဖို႕ပါ။
ေဒါက္တာသန္းထြန္း
Sources for you
- Online Burma Library Org
- Friend of Burma Org
- Laura Boulton Collection: The Burmese Orchestra
- The Hill Tribes of Myanmar
- ထူးအိမ္သင္
- သကၠတ-အဂၤလိပ္ အဘိဓာန္ (Media Fire 04.10.09))
- ဟားဗာဟ္ အဂၤလိပ္- ပါဠိ သဒၵါ
- ျပင္သစ္-ပါဠိ သဒၵါစာ
- ျပင္သစ္-ပါဠိ အဘိဓာန္
- ျမန္မာ့ သတင္း ဆက္သြယ္ေရး နည္းပညာအဖြဲ႕
- ပုဂံ ျပတိုက္
- Antique Vs Art from Burma
- ေဇာ္ဂ်ီ ေဖာင့္
- Victoria&Albert ျပတိုက္
- ျဗိတိန္ျပတိုက္၊လန္ဒန္
About Me
- ေရွးျမန္မာ
- သမိုင္းဆိုတာ ေသခ်ာဖို႕လိုမယ္။ မေသခ်ာတဲ့ သမိုင္းဟာ အျပဳအျပင္ခံရႏိုင္တယ္။ ကိုယ့္သမိုင္း ကိုယ္ျပင္တာကေတာ္ေသးတယ္။ ကိုယ့္သမိုင္း သူမ်ားကျပင္ယူသြားရင္ ကိုယ္ ညံ့ လို႕ ကိုယ္ အ လို႕ ခံလိုက္ရတာျဖစ္တယ္။
Categories
- ၁၉ ရာစု အေစာပိုင္း (5)
- ၁၉ ရာစု၊ မႏၱေလး။ (24)
- ၂၀ ရာစုလက္ရာ (1)
- On going Research (5)
- Study (13)
- Tribal Art (2)
- စိတ္ၾကိဳက္ စာအုပ္ (9)
- တရုတ္ႏိုင္ငံ (1)
- ပါကစၥတန္ (1)
- ပုဂံ( ၉ - ၁၃ ) ရာစု (16)
- ပ်ဴ-မြန္ (16)
- ဘဂၤလားေဒစ္ (4)
- ျပတိုက္ လမ္းညႊန္ (1)
- ရခိုင္ (13)
- လူမ်ိဳးစုဆိုင္ရာ အႏုပညာ (1)
- သတင္း ( News ) (5)
- သမိုင္းစကား၊ ပန္းစကား (47)
- အင္းဝ၊ကုန္းေဘာင္ ၁၄-၁၈ ရာစု (17)
- ေရွးပစၥည္း ၾကည့္မယ္ (20)
- ေရွးျမန္မာ (8)
- ေရႊနန္းသုံးေဝါဟာရ အဘိဓာန္ (9)
- ေဝါဟာရ အဘိဓာန္ (သမိုင္း သုေတသန) (1)
Archives
-
▼
2009
(122)
-
▼
May
(12)
- ဘဂၤလားေဒစ္ႏိုင္ငံရွိ ၇-၈ ရာစု မဟာယာန ေက်ာင္းေတာ္ၾကီး၊
- ဘဂၤလားေဒစ္ႏိုင္ငံရွိ ၇-၈ ရာစု မဟာယာန ေက်ာင္းေတာ္ၾကီး၊
- ဘဂၤလားေဒစ္ႏိုင္ငံရွိ ၇-၈ ရာစု မဟာယာန ေက်ာင္းေတာ္ၾကီး၊
- ယူနစ္စကို ႏွင့္ ပုဂံ
- ေစ်းကြက္ဝင္ သမိုင္း
- အနိ႐ုဒၶ ေဒဝီနာဂရီစာ
- ၁၈ ရာစုႏွစ္ ေငြျပား ( ေငြသား )
- သမိုင္းစကား၊ ပန္းစကား
- မႏၲေလး အႏွစ္ ၁၅၀
- ဓာတ္ေတာ္က်ဳတ္
- ပုဂံေခတ္ ႏိုင္ငံေရးအေတြးေခၚ
- (ေဗာင္းထုတ္ )မိန္းမ ေဆာင္းဦးထုတ္
-
▼
May
(12)