အမ်ိဳးအစား - သေရခတၱရာ၊ ပ်ဴ ဒဂၤါးျပား အေလးခ်ိန္ - ၁၀.၈၀၀ ဂရမ္ ျပတိုက္ပစၥည္း အမွတ္ - CM 1981-12-14-2 ျပတိုက္အခန္း အမွတ္- အခန္း ၆၈၊ ေငြေၾကး ျပခန္း
လက္ရွိတည္ေနရာ - ျဗိတိလွ် ျပတိုက္၊ လန္ဒန္
အခ်ိန္ကာလ - ၈ ရာစု
ေတြ႕ရွိရာေနရာ - ျမန္မာ
၈ ရာစု ႏွစ္ ျမန္မာႏိုင္ငံ အေရွ႕ပိုင္းကို ပ်ဴေတြ အုပ္စိုးတယ္။ ဒဂါၤး သြင္းလုပ္ အသုံးျပဳ တဲ့ပညာရပ္ေတြကို ျမန္မာႏိုင္ငံ အေနာက္ဘက္ပိုင္း ရခိုင္ ေတြကတဆင့္ သင္ယူတတ္ေျမာက္တယ္။ ဒီ ဒဂါၤး မွာ အိႏိၵယ ကိုးကြယ္ယုံၾကည္မႈ ဆိုင္ရာ အမွတ္ လကၡဏာ ေတြကိုေတြ႕ရပါတယ္။ ဒဂါၤး ရဲ့အလယ္ မွာ " ပလႅင္ " ရွိမယ္။ ပလႅင္ရဲ့ ထက္၊ ေအာက္ အလယ္ ဗဟိုလ္ျဖတ္ျပီး " သရဖူ " ႏွင့္ ခ်ည္ေႏွာင္ထားပါမယ္။ ပလႅင္ ရဲ့အေပၚ နားဆီမွာေတာ့ " မီးလွ်ံ " ငယ္ေတြ ကိုေတြ႕ရမယ္။
ဒဂါၤး ရဲ့ တစ္ျခားတစ္ဘက္မွာေတာ့ " သီရီ နတ္ဘုရား " ရဲ့အမွတ္လကၡေတြျဖစ္တဲ့ " ခ်မ္းသာျခင္း ႏွင့္ ကံေကာင္းျခင္း " ဆိုတဲ့ " သီရီဝစၧ " (အိမ္မြန္ ) ကိုေတြ႕ရမယ္။ အိမ္မြန္ ရဲ့အတြင္းထဲမွာ " သီဝနတ္မင္း " ကို ကိုယ္စားျပဳ " ေတာင္ " လကၡဏာ ကိုေတြ႕ရပါမယ္။ ဒီေတာင္ အမွတ္လကၡဏာဟာ " ကမာၻ ေျမ " ကို ကိုယ္စား ျပဳတယ္လို႕လည္း ဆိုႏိုင္တယ္။ ေတာင္ရဲ့ ေအာက္ေျခမွာေတာ့ " သမုဒၵရာ " ကိုယ္စားျပဳ " ေရလိႈင္း " လကၡဏာကို ေတြ႕ရမယ္။ အိမ္မြန္ ရဲ့ ဘယ္ဘက္ေဘး မွာ သိၾကားမင္း ကိုင္စြဲတဲ့ " ဝရဇိန္ " လက္နက္ ၊ ညာဘက္မွာေတာ့ " ဗိသဏိုး နတ္မင္း " ကိုယ္စားျပဳ " ခ႐ုသင္း " ကိုေတြ႕ရပါမယ္။ ဒါေတြအားလုံးရဲ့ အေပၚမွာ စက္ဝိုင္းပံု အမွတ္ လကၡဏာဟာ " လ " ကို ကိုယ္စားျပဳျပီး ၊ " ၾကယ္ " ပံုစံလိုျဖစ္ေနတဲ့ အမွတ္လကၡဏာကေတာ့ " ေန "ကိုကိုယ္စားျပဳတယ္။ အမွတ္ လကၡဏာ အဓိပၸါယ္ ဖြင့္ဆိုရာတြင္ ေအာက္ပါစာ အုပ္မ်ားအား ကိုးကား၍ ေဖာ္ျပသည္။ J. Cribb, B. Cook and I. Carradice, The coin atlas (London and Sydney, Macdonald Illustrated, 1990) J. Williams (ed.), Money: a history (London, The British Museum Press, 1997)
====================================================
ပ်ဴ ဒဂါၤးေတြကို တခ်ိဳ႕ site/ blog ေတြမွာေတြ႕ေနရပါတယ္။ ပ်ဴဒဂါၤး လို႕ဆိုၾကေပမယ့္ ကေမ႓ာဒီးယား " ဖူနန္ " သေရသေရခတၱရာ ကိုျဖတ္ျပီး ရခိုင္ထိေရာက္တဲ့ ကုန္သြယ္လမ္းမၾကီး တေလွ်ာက္ ေတြ႕ရပါတယ္။ တခ်ိဳ႕ ပညာရွင္ေတြက ဖူနန္မွာ ဒီလို ဒဂါၤး မ်ိဳးကို ၃ ရာစုကတည္းက အသုံးျပဳေနျပီ လို႕ဆိုတယ္။ ေဒါက္တာ သန္းထြန္းက လည္း ဒီအဆိုကို မျငင္းတာမို႕ ေထာက္ခံခ်င္ပံုရတယ္။ ေရွးေဟာင္းသုေတသန တူးေဖာ္ေရး ကေတာ့ ဒဂါၤး ေတြ ထုတ္ရာမွာ အသုံးျပဳတဲ့ ရႊင့္ေစး(ရႊံ႕ေစး) ပံုစံခြက္ တူးေဖာ္ရရွိတယ္လို႕ဆိုထားတယ္။ ကြၽန္ေတာ္ မျမင္ဘူးေသးပါ။ အေပၚက အဆို ၂ ခုလုံး ေထာက္ခံဖို႕ေရာ ၊ ျငင္း ဖို႕ေရာ အေထာက္ထား မရေသးပါ။ ေရွးေဟာင္းသုေတသန တူးေဖာ္ေရး က ရရွိထားတဲ့ ရႊင့္ေစး(ရႊံ႕ေစး) ပံုစံခြက္ ကိုေလ့လာခြင့္ရရင္ အေျဖ ရႏိုင္မယ္ထင္ပါတယ္။ ေသေသ ခ်ာခ်ာ ေျပာႏိုင္တာက ပ်ဴေတြဟာ ေက်ာက္စစ္တဲ့ ပညာမွာ ေရာ ၊ သတၱဳ ပံုသြင္း အသုံးျပဳတဲ့ ပညာမွာပါ ပုဂံျမန္မာေတြထက္ အမ်ားၾကီးသာလြန္တယ္ဆိုတာပါဘဲ။
ေရွးေဟာင္းသုေတသနက ရႊံ႔ေစးပုံစံခြက္တယ္လုိ့ မသိရပါ။ ေသခ်ာတာကေတာ့ ဦးသန္းထြန္း(ေဒးဒရဲ) ရဲ့ Auspicious Symbols and Ancient Coins of Myanmar စာအုပ္ (၂၀၀၇ Avahouse ) စာမ်က္ႏွာ ၈ မွာ သေရေခတၱရာ (ျပည္)မွ ေက်ာင္းဆရာရဲ့ ရွားရွားပါးပါး ပစၥည္းလက္ေဆာင္ ၊ ဒဂၤါးတဖက္ျခမ္းပုံပါတဲ့၊ မာေအာင္လုပ္ထားတဲ့ ရႊံ႔ေစးပုံစံတုံးဆုိျပီး ေတြ့နုိင္တယ္။ ဒီစာအုပ္ထဲမွာပဲ ဒီဆရာက လူတကာ "ဖူနန္ဒဂၤါး" လုိ့ေျပာေနတဲ့ အရပ္အေခၚ ေနတျခမ္းျပားဟာ ျမန္မာမူလျဖစ္နုိင္ေၾကာင္း အေၾကာင္းအက်ိဳးနဲ့ တကြ ေျပာထားပါတယ္ ။ စေတြ႔စဥ္က နာမည္ကုိအစဥ္အဆက္ယူျပီး ဖူနန္း ဒဂၤါး လုိ့တြင္သားဟန္တူပါတယ္။ ျမန္မာနုိင္ငံမွာ ေနတျခမ္းျပားမ်ိဳးကြဲ အေတြ႔ရဆုံးျဖစ္တယ္လုိ့ဆုိတယ္။ မ်ိဳးကြဲေတာ္ေတာ္ မ်ားမ်ားရဲ့ တန္ဖုိး အဆင့္လုိက္ အရြယ္(Denominations)ေတြလည္း စုေဆာင္းမိျပီးျဖစ္တယ္။ခုိင္လုံတဲ့အေၾကာင္းျပခ်က္ ျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္ျမန္ဆန္ဆန္ ၾကည့္ ဖုိ့ ရႊႊံ႔ေစးပုံကြ်န္ေတာ့္ ေဖ့ဘြတ္မွာ တင္ထားလုိက္ပါတယ္ .။
ReplyDeleteဦးစုိးမုိးနုိင္ ( ၀မ္းတြင္း)
http://www.facebook.com/photo.php?fbid=237457336381770&set=a.186772388116932.37560.100003525172203&type=1&theater
Deleteေရွးေဟာင္းသုေတသနက ရႊံ႔ေစးပုံစံခြက္တယ္လုိ့ မသိရပါ။ ေသခ်ာတာကေတာ့ ဦးသန္းထြန္း(ေဒးဒရဲ) ရဲ့ Auspicious Symbols and Ancient Coins of Myanmar စာအုပ္ (၂၀၀၇ Avahouse ) စာမ်က္ႏွာ ၈ မွာ သေရေခတၱရာ (ျပည္)မွ ေက်ာင္းဆရာရဲ့ ရွားရွားပါးပါး ပစၥည္းလက္ေဆာင္ ၊ ဒဂၤါးတဖက္ျခမ္းပုံပါတဲ့၊ မာေအာင္လုပ္ထားတဲ့ ရႊံ႔ေစးပုံစံတုံးဆုိျပီး ေတြ့နုိင္တယ္။ ဒီစာအုပ္ထဲမွာပဲ ဒီဆရာက လူတကာ "ဖူနန္ဒဂၤါး" လုိ့ေျပာေနတဲ့ အရပ္အေခၚ ေနတျခမ္းျပားဟာ ျမန္မာမူလျဖစ္နုိင္ေၾကာင္း အေၾကာင္းအက်ိဳးနဲ့ တကြ ေျပာထားပါတယ္ ။ စေတြ႔စဥ္က နာမည္ကုိအစဥ္အဆက္ယူျပီး ဖူနန္း ဒဂၤါး လုိ့တြင္သားဟန္တူပါတယ္။ ျမန္မာနုိင္ငံမွာ ေနတျခမ္းျပားမ်ိဳးကြဲ အေတြ႔ရဆုံးျဖစ္တယ္လုိ့ဆုိတယ္။ မ်ိဳးကြဲေတာ္ေတာ္ မ်ားမ်ားရဲ့ တန္ဖုိး အဆင့္လုိက္ အရြယ္(Denominations)ေတြလည္း စုေဆာင္းမိျပီးျဖစ္တယ္။ခုိင္လုံတဲ့အေၾကာင္းျပခ်က္ ျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္ျမန္ဆန္ဆန္ ၾကည့္ ဖုိ့ ရႊႊံ႔ေစးပုံကြ်န္ေတာ့္ ေဖ့ဘြတ္မွာ တင္ထားလုိက္ပါတယ္ .။
ဦးစုိးမုိးနုိင္ ( ၀မ္းတြင
ဘာကိုေျပာတယ္ဆိုတာ မရွင္းပါ။
အဲဒီစာအုပ္ကို လြန္ခဲ့တဲ့ ၂ ႏွစ္ကတည္းက က်ေနာ္ဖတ္မွတ္ေလ့လာခဲ့ပါေၾကာင္းခင္ဗ်ာ။ အဲဒီစာအုပ္အေၾကာင္းကိုလည္း ဒီဘေလာ့ထဲမွာ စာျမည္းေရးခဲ့ပါတယ္။ ရွာဖတ္ၾကည့္လိုက္အုံး။
ေက်းဇူးတင္ပါတယ္။ က်ေနာ္ဒီမွာေရးေနတဲ့ အေၾကာင္းရာေတြအားလုံးဟာ ' ေရွးေဟာင္းသုေတသန ' ေတြ႕ရွိခ်က္အေပၚမွာ အေျခခံျပီးေရးပါတယ္။ ကိုရင့္အေနနဲ႕ ဒီထက္ေကာင္းတဲ့ (ခိုင္လုံတဲ့ ) သုေတသနေတြ႕ရွိခ်က္ရွိရင္ အက်ယ္တဝန္႕ေဆြးေႏြး တင္ျပေပးပါလို႕ ေတာင္းဆိုပါတယ္ခင္ဗ်ာ။