ပ်ဴေစာထီး တကယ္ ရွိ မရွိ (၃)

ခရစ္ႏွစ္ ၁၅၅၀ ေလာက္မွာျပဳစုေရးသားတယ္လို႕ထင္ရတဲ့ နန္းေစာ ပါးစပ္ရာဇဝင္ The Romantic History of Nan Chao မွာေတာ့ ဒီလိုတမ်ိဳးေျပာပါတယ္။ အာေသာကမင္း Piao Chu Ti ပ်ဴေစာထီး သည္ ခ်င္းမဲင္ခေဝး Chinmeng Kwei ႏွင့္ စုံဖက္ျပီး တီမဲက်ဴး Ti Meng Chu (ထီးမင္းေစာ) ကိုေမြးဖြား။ အဲဒီမင္းေစာထီးကမွ သား ကိုးေယာက္ဖြားျပီး လူသားမ်ိဳးႏြယ္စု ကိုးခုတို႕ရဲ့ ဘိုးေဘးေတြျဖစ္လာပါသတဲ့။ အဲဒီ နန္းေစာပါးစပ္ရာဇဝင္ က်မ္းဟာ သူ႕ေရွ႕က က်မ္းတစ္က်မ္းျဖစ္တဲ့ Pai Ku Chi ( Bai-gu-ji) ေခၚ ပိုင္မ်ိဳးႏြယ္စုတို႕ရဲ့ ေရွးေဟာင္း ဒ႑ရီပံုျပင္ကို မွီျငမ္းထားတာသာျဖစ္တယ္လို႕ ဆိုပါေသးတယ္။

နန္းေစာ ပါးစပ္ရာဇဝင္မွာေတာ့ အာေသာကမင္းကို Piao Chu Ti ပ်ဴေစာထီး လို႕ေျပာထားပါတယ္။ ပ်ဴေစာထီးရဲ့ သားဟာ တီမဲက်ဴး Ti Meng Chu (ထီးမင္းေစာ) ျဖစ္ျပီး သူ႕မ်ိဳးဆက္ေတြက

၁။ သားၾကီး မဲင္က်ဴးဖုေလာ္ (အိႏၵိယသားတို႕ရဲ့ ဘိုးေဘး )
၂။ မဲင္က်ဴးလီယယ္ (တိဘက္တို႕ရဲ့ ဘိုးေဘး )
၃။ မဲင္က်ဴးေနာ့ (ဟန္႕တရုတ္တို႕ရဲ့ ဘိုးေဘး)
၄။ မဲင္က်ဴးခ်ိဳ ေခၚ မင္းေစာခ်ိဳ (အေရွ႕မန္တို႕ရဲ့ ဘိုးေဘး)
၅။ မဲင္က်ဴးတူ (နန္းေစာ မဲင္ တို႕ရဲ့ ဘိုးေဘး )
၆။ မဲင္က်ဴးထူးေအာ္ (သီရိလကၤာသားတို႕ရဲ့ ဘိုးေဘး)
၇။ မဲင္က်ဴးလင္ (ေက်ာ္သသည္းတို႕ရဲ့ ဘိုးေဘး)
၈။ မဲင္က်ဴးစုန္႕ (ပိုင္မ်ိဳးႏြယ္တို႕ရဲ့ ဘိုးေဘး)
၉။ မဲင္က်ဴးခ်ဴ ( တိုင္း ေခၚ ထိုင္းတို႕ရဲ့ ဘိုးေဘး)

ခရစ္ႏွစ္ ေလးရာစုေလာက္မွာ ျပဳစုတယ္လို႕ ယူဆထားတဲ့ ဟြာရန္ေဒသသမိုင္း (သမိုင္းဆိုေပမယ့္ ဒ႑ရီသိပ္ဆန္) ဟြာရန္(ဇ္) ကူ-ေအာ္က်ိရ္ Hua-yang-kuo-chih မွာ ပ်ဴေစာထီးနဲ႕ ခပ္ဆင္ဆင္ ပံုျပင္တစ္ပုဒ္သြားေတြ႕ပါတယ္။

ေရွးေဟာင္း အိုက္ေလာင္ႏိုင္ငံ Ai-Lao Kingdom က ရွားယိ ဆိုတဲ့ တံငါသည္အမ်ိဳးသမီးဟာ ေရထဲျမဳပ္ေနတဲ့ သစ္တုံးနဲ႕ ထိမိျပီး သားဆယ္ေယာက္ဖြားျမင္ပါသတဲ့။ အမွန္ေတာ့ သူထိမိတဲ့ သစ္တုံးဟာ နဂါးတစ္ေကာင္ျဖစ္ေနပါသတဲ့။ ေနာက္ေတာ့ တစ္ႏိုင္ထဲမွာရွိတဲ့ အျခားလင္မယားစုံတြဲမွာၾကျပန္ေတာ့ သမီး ၁၀ ဦးဖြားျမင္ပါသတဲ့။ ျပီးေတာ့ ဟိုဘက္ က်ား ၁၀ ဦး ဒီဘက္ မ ၁၀ ဦးစုံမက္အေၾကာင္းဖက္ျပီးသကာလ လူမ်ိဳးႏြယ္စုေတြရဲ့ ဘိုးေဘးေတြျဖစ္လာပါသတဲ့။

ေရွ႕မွာေျပာခဲ့တဲ့ ပံုျပင္ႏွစ္ခုထဲက နန္းေစာ ပါးစပ္ရာဇဝင္လာ အာေသာကမင္းဟာ Piao Chu Ti ပ်ဴေစာထီး ျဖစ္တယ္လို႕ ေျပာလိုက္ကတည္းက ဒီပံုျပင္ ကိုပယ္ဖို႕လုံေလာက္သြားပါျပီ။ ဒုတိယ ပံုျပင္ကေတာ့ ျမန္မာတို႕ရဲ့ ပ်ဴေစာထီး ဇာတ္လမ္းနဲ႕ ခပ္ဆင္ဆင္သြားေတြ႕ပါတယ္။ ျမန္မာတို႕ ရဲ့ ပ်ဴေစာထီးဇာတ္လမ္းမွာေတာ့ ေနနတ္သား ႏွင့္ နဂါးမ စုံမက္၊ နဂါးဥေတြ ဥျပီးထားခဲ့၊ ဥေတြထဲက ႏွစ္လုံးက လူျဖစ္တဲ့ ဇာတ္လမ္းပါ။ ဟြာရန္ ရာဇဝင္မွာၾကျပန္ေတာ့ လူမိန္းမ ႏွင့္ နဂါး စံုမက္၊ လူေတြေမြးဖြားျပီး လူသားမ်ိဳးႏြယ္တခ်ိဳ႕ရဲ့ ဘိုးေဘးေတြျဖစ္လာ ဆိုျပီးေျပာထားတယ္။

ျမန္မာတို႕ရဲ့ ပ်ဴေစာထီးမူကြဲတစ္ခုမွာေတာ့ မုဆိုးျပဳတ္က် က်န္ခဲ့တဲ့ ဥ တစ္လုံးဟာ တရုတ္ျပည္ထိေရာက္တယ္လို႕ ဆိုပါေသးတယ္။ ယုတိၱမရွိပါ။

ခရစ္ႏွစ္ ၉ ရာစုကာလ တရုတ္မွတ္တမ္းေတြမွာ ေရးမွတ္ခဲ့တဲ့ နန္းေစာ မင္းဆက္ေတြက
၁။ ယီွး ႏုေလာ္ ( ၆၄၉-၇၄ )
၂။ ေလာ္ရွဲင့္ ( ၆၇၄-၇၁၂ )
၃။ ရွဲင့္ေလာ္ဖီ ( ၇၁၂- ၂၈ )
၄။ ဖီေလာ္ေကာ္ ( ၇၂၈-၄၈ )
၅။ ေကာ္ေလာ္ဖဲင့္ ( ၇၄၈-၇၈ )
ေကာ္ေလာ္ဖဲင့္ မင္းရဲ့ သားျဖစ္သူ ဖဲင့္က်ီးယိဟာ ေစာေစာစီးစီး ဆုံးပါးသြားတဲ့အတြက္ သူ႕အ႐ိုက္အရာကို ေျမးျဖစ္သူ ယိမိုရႊန္း ကဆက္ခံပါတယ္။

၆။ ယိမိုရႊန္း ( ၇၇၈-၈၀၈ ) ဒီမင္းလက္ထက္မွာ နန္းေစာသံတမန္ေတြနဲ႕အတူ ပ်ဴတီးဝိုင္းအဖြဲ႕ တရုတ္ျပည္ကို သြားေရာက္ေဖ်ာ္ေျဖရပါတယ္။
၇။ ရႊန္းေကာ္ခြၽမ္း ( ၈၀၈-၉ )
၈။ ခြၽမ္းလုန္ရွဲင့္ ( ၈၀၉-၁၆ ) ၊ ခြၽမ္းလုန္ရွဲင့္ ဆုံးပါးတဲ့အခါ ညီျဖစ္သူ ခြၽမ္းလိ အ႐ိုက္ရာဆက္ခံ။
၉။ ခြၽမ္းလိ ( ၈၁၆-၂၄ ) ခြၽမ္းလိ ဆုံးပါးတဲ့အခါ ညီျဖစ္သူ ခြၽမ္းဖဲင့္ယို႕ အ႐ိုက္ရာဆက္ခံ။
၁၀။ ခြၽမ္းဖဲင့္ယို႕ (၈၂၄ -၅၉ ) ဒီမင္းလက္ထက္မွာ ျမန္မာတို႕ရဲ့ သေရေခတၱရာကို တိုက္ခိုက္ပ်က္စီးတယ္လို႕ ယူဆပါတယ္။
၁၁။ ရွီရ္လုန္ ( ၈၅၉-၇၇ ) ဒီမင္းတက္လာပံု မရွင္းပါ။
၁၂။ လုန္ရႊန္း ( ၈၇၇-၉၇ )
၁၃။ ရႊန္းဟြာ့က်ဲင္ ( ၈၉၇ - ၉၀၂ ) ဒီမင္းလက္ထက္မွာဘဲ နန္းေစာနန္းဆက္ျပတ္တယ္လို႕ ဆိုပါတယ္။

အေပၚမွာ ေတာက္ေလွ်ာက္ေျပာခဲ့တဲ့ နန္းေစာမင္းဆက္ေတြကို ၾကည့္တဲ့အခါ ဘိုးဘ အမည္စနစ္လို႕ ေခၚတဲ့ အေဖျဖစ္သူရဲ့ နာမည္ေနာက္ဆုံးစာလုံးကိုယူျပီး သားျဖစ္သူရဲ့ ေရွ႕နာမည္အျဖစ္သုံးတဲ့ ဓေလ့ Patronymic System ဟာ နန္းေစာမင္းဆက္ေတြမွာ သုံးခဲ့တာေတြ႕ရပါတယ္။

ျမန္မာတို႕ရဲ့ ပ်ဴေစာထီး၊ ထီးမင္းယဥ္ ၊ ယဥ္မင္းပိုက္၊ ပိုက္ေသလည္ ၊ ေသလည္ေၾကာင္ စတဲ့ အမည္စနစ္မ်ိဳးကို ျမန္မာေျမေပၚက ပ်ဴေတြမသုံးပါ။ ဘာလို႕ဒီလိုေျပာရသလဲဆိုေတာ့ ေရွးေဟာင္းသုေတသနက တူးေပၚေတြ႕ရွိတဲ့ ေက်ာက္အ႐ိုးအိုးေတြေပၚက ပ်ဴမင္းဆက္ေတြကိုၾကည့္တဲ့အခါ အဲဒီလို ဘိုးဘအမည္စနစ္ Patronymic System မသုံးတာ ရွင္းရွင္းလင္းလင္းေတြ႕ရပါတယ္။

ဒီလို ဘိုးဘအမည္စနစ္ Patronymic System ကို အိႏၵိယသားတို႕ျဖစ္တဲ့ သာကီဝင္မ်ိဳးႏြယ္ေတြမွာလည္း သုံးတဲ့အေထာက္အထားရွာမေတြ႕ပါ။ ဒီေတာ့ မွန္နန္းအဆို ပ်ဴေစာထီးဟာ သာကီဝင္မင္းမ်ိဳး ဆိုတဲ့အေျပာကို ျငင္းခ်က္ေပးဖို႕ ေနာက္ထပ္အေၾကာင္းရာတစ္ခုထပ္ရျပန္ပါတယ္။

ဒီလိုနဲ႕ စာေရးဆရာမ ဂ်ဴး ရဲ့စကားကို ငွါးျပီးေျပာခ်င္တာက ' ရာဇဝင္ေတြထဲမွာ ပ်ဴေစာထီးကို ထားခဲ့ ' ဆိုတာပါဘဲ။

Ref;
မိုးေဝမဂၢဇင္း အမွတ္ ၂၁၄၊ ေဖေဖာ္ဝါရီ၊ ၁၉၈၆ ၊ စာ ၇၆-၇၉ ၊ အမွတ္ ၂၁၅ မတ္၊ ၁၉၈၆၊ စာ ၁၂၂-၁၂၆ ပညာရွင္ ရည္စိန္ရဲ့ ' ပ်ဴေစာထီး သုေတသန ' စာတမ္းကို မွီျငမ္းကိုးကားပါသည္။

မွတ္ခ်က္။  ။ ဒီစာကို ျမန္မာက်ဴ႕ ပစ္ဖိုရမ္မွာ mrlynn နာမည္နဲ႕ ၂၀၁၂ မွာေရးခဲ့တယ္။