5/7/10

ကဆုန္ ( ကုဆုန္ )


ျမန္မာ ျပကၡဒိန္ ရဲ့ ဒုတိယေျမာက္လ ဟာ ကဆုန္ လျဖစ္တယ္။ ျပိႆ ရာသီ အခ်ိန္ခါျဖစ္တယ္။ ပုဂံေခတ္ ေက်ာက္စာေတြထဲမွာ " ကုဆုန္ " ေရးေလ့ရွိျပီး " တိဘက္ " ဘာသာစကား မွဆင္းသက္လာဟန္ရွိတယ္လို႕ ဆိုပါတယ္။ " ကု " ရဲ့ အနက္က ေရ ျပစ္ျပီး " ဆုန္ " ဆိုတာ သြန္းေလာင္းတယ္လို႕ အနက္ရတယ္။ အလြယ္ေျပာရရင္ " ေရသြင္းေလာင္းတဲ့ လ " လို႕ ဆိုႏိုင္တယ္။

ဒီေတာ့ ဘာေၾကာင့္ ေရသြန္းေလာင္းတယ္ ၊ ဘယ္အရာကို ေရေလာင္းတယ္ဆိုတာ စဥ္းစားစရာျဖစ္လာတယ္။ သဘာဝ ပထဝီဝင္အေနအထားအရ ဒီလိုအခ်ိန္ဟာ သိပ္ကိုပူျပင္းေျခာက္ေသြ႕ တဲ့ ေႏြရာသီ ကာလမ်ိဳးျဖစ္တယ္။


ျပင္းထန္လြန္းတဲ့ အပူဒါဏ္ေၾကာင္႔ သဘာဝအေလွ်ာက္ေပါက္တဲ့ အပင္ၾကီးငယ္အပါဝင္ စီးပြါးေရးအရ ဒါမွမဟုတ္ ဘာသာေရးအရ လူေတြစိုက္ထားတဲ့ အပင္ေတြပါ ေရငတ္ျပီး အရြက္မရွိသေလာက္ျဖစ္ေနမယ္။ အဲဒီလို လူေတြစိုက္ပ်ိဳးထားတဲ့အပင္ေတြထဲမွာ ေဗာဓိေညာင္ပင္ဟာ အေရးအပါဆုံး အပင္ျဖစ္တယ္။ ဗုဒၶဘုရားရွင္ဟာ မဟာေဗာဓိပင္ေအာက္မွာ ပြင့္ေတာ္မူတာျဖစ္လို႕ အထြတ္ျမတ္ထားရာ အပင္အျဖစ္ မွတ္ယူထားၾကျပီးသားျဖစ္တယ္။

ဘာေၾကာင့္ ဒီလိုေျပာႏိုင္လဲဆိုေတာ့ အနိ႐ုဒၶ (? ၁၀၄၄ - ? ၁၀၇၇ ) ေကာင္းမႈ သစၥာထား အုတ္ခြက္ဘုရား
( အမ်ားေခၚ ေျမပံုဘုရား ) ေတြမွာ အိႏၵိယ ဗုဒၶဂါယာက မဟာေဗာဓိဘုရား ႏွင့္ ေဗာဓိပင္ အမွတ္သား တို႕ ႐ိုက္ႏွိပ္ထားတာေတြ႕ ရလို႕ ပါ။ ဒီေတာ့ ဘုရားပြင့္ေတာ္မူရာေဒသ ဗုဒၶဂါယာမွာရွိတဲ့ ေဗာဓိေညာင္ပင္ကို အပြားအျဖစ္ယူလာျပီး ဘုရားေက်ာင္းကန္ေတြမွာ အထြတ္အျမတ္အျဖစ္ စိုက္ပ်ိဳးထားေလ့ရွိမယ္။


ဒါေၾကာင္႔ ဒီလိုအပူခ်ိန္ျပင္းထန္လြန္းတဲ့ ေႏြရာသီမ်ိဳးမွာ မိမိတို႕အထြတ္ျမတ္ထားရာ ေဗာဓိေညာင္ပင္ကို ေျခာက္ေသြ႕႕ မႈ ႏွင့္ အပူဒါဏ္ေတြက ကာကြယ္ေပးဖို႕ ရာ ေရသြင္းေလာင္းေပးၾကရင္း အေလ့ထျဖစ္လာျပီး ဒီလိုအခ်ိန္ကာလမ်ိဳးကို ကုဆုန္ လ အျဖစ္ သတ္မွတ္ေခၚဆိုလာတယ္လို႕ ထင္ပါတယ္။

ပုဂံထက္အရင္ " ပ်ဴ " ေတြဟာ ျမန္မာျပကၡဒိန္ ကိုမသုံးတဲ့အတြက္ " ကုဆုန္ " လလိုအခါသမယမ်ိဳးရွိခဲ့မယ္မထင္ပါ။ သို႕ ေသာ္ ေမွာ္ဇာ ၊ မေထာရြာ ငရွင့္ကန္ကုန္း မွရရွိေသာ အုတ္ခြက္ဘုရားတြင္ မဟာေဗာဓိပင္ေအာက္မွာ ပြင့္ေတာ္မူဟန္ အမွတ္သားပါေနျပီးျဖစ္တာေတြ႕ ရတဲ့အတြက္ ၈ ရာစုႏွစ္ေလာက္ကတည္းက ေဗာဓိပင္ကို အထြတ္အျမတ္ ထားေနျပီးျဖစ္မယ္လို႕ မွန္းရပါတယ္။




ေဗာဓိေညာင္ပင္ ႏွင့္ ေညာင္ရြက္ပံုပါ ပ်ဴ ေျမပံုဘုရား ( အမ်ားေခၚ အုတ္ခြက္ဘုရား )


မဟာေဗာဓိဘုရား ႏွင့္ ေဗာဓိေညာင္ခက္/ရြက္ပံုပါ ေျမပံုဘုရား ( အမ်ားေခၚ အုတ္ခြက္ဘုရား )


ေဗာဓိေညာင္ပင္ ေအာက္တြင္ ဗုဒၶ စံပယ္ေနဟန္ ပုဂံနံရံ ေဆးေရးပန္းခ်ီ

No comments:

Post a Comment

လြတ္လြတ္ လပ္လပ္ ေရးလိုရာ ေရးခဲ့ႏိုင္ပါတယ္။