ေစာ္ဘြားေတြရဲ့ အေဆာင္ေယာင္

ေရွ႕ကပိုစ္ေတြမွာ ျပည္စိုးအေၾကာင္း တေစ့တေစာင္းေျပာခဲ့ဖူးပါတယ္။ ေစာ္ဘြားေတြရဲ့ အေဆာင္ေယာင္ေတြႏွင့္ပတ္သက္ျပီး လိုက္စုေပေနေပမယ့္ စားရင္းမွာပါတဲ့ ပစၥည္းအမ်ားစုကို မျမင္ဖူးပါ။ ေရႊ / ေငြ နဲ႕လုပ္တဲ့ ပန္းခိုင္တခ်ိဳ႕ရဲ့ ဓာတ္ပံုတခ်ိဳ႕သာေတြ႕ဖူးတယ္။ ေတြ႕ ျမင္ ၾကား သိတာေတြရွိရင္လည္း ေဝမွ်ေပးပါဦး။

ဝန္းသိုေစာ္ဘြားမ်ား အရာဆက္ခံၾကေသာအခါ အရာခံလက္ေဆာင္ အမ်ားအစားေပးၾကရ၏။ ဝန္းသိုေစာ္ဘြားမ်ားသည္ အရာဆက္ခံေသာအခါ ဘုရင္ကို ေငြ ၅၀၀ိ၊ ဝန္ၾကီးကို ၂၅၀ိ၊ ဝန္ေထာက္ ၄ ေယာက္ကို ၂၀၀ိ၊ အတြင္းဝန္ ၂ ေယာက္ကို ေငြ ၁၀၀ိ၊ နားခံ ၂ ေယာက္ကို ေငြ ၇၅ိ၊ အေဝးေရာက္ ၄ ေယာက္ကို ေငြ ၁၂၀ိ၊ သံေတာ္ခံ ၄ ေယာက္ကို ေငြ ၆၀ိ၊ ျပင္သံေတာ္ဆင့္ ၁ ေယာက္ကို ေငြ ၃၀ိ၊ တံခါးနီေၾကး ၃ိ ေပးေဆာင္ရေလသည္။ ( ဝန္သိုျမိဳ႕ ၁၁၂၅ ခုစစ္တန္း)

ဘုရင္မင္းျမတ္ သည္ႏွစ္စဥ္ သတင္းကြၽတ္ လတြင္ ဦးကင္ေတာ္ဖြင့္ဝါကြၽတ္ကန္ေတာ့ခံေသာအခါ ဝန္းသိုျမိဳ႕ သူၾကီး၏ ႏွစ္စဥ္ ကန္ေတာ့ဆက္မွာ ဘုရင္ကိုေရာ အိမ္ေရွ႕မင္းကိုပါ ကန္ေတာ့ဆက္သရပါတယ္။
ဘုရင္ကို ဆက္သတဲ့ ပစၥည္းေတြကေတာ့
၁။ ေရႊဖလား ၅ိ ခုတ္
၂။ ဖ်င္ ၂
၃။ ခါသာ ၂
အိမ္ေရွ႕မင္း ကို
၁။ ေငြဖလား ၂ ိ ၂ ံ
၂။ ဖ်င္ ၁

၁၁၄၅ခု စစ္တန္းအရ ဝန္သိုျမိဳ႕ သူၾကီးတို႕၏ အေဆာင္အရြက္မွာ -
၁။ ျမင္းကတိုင္ ၇ ပြင့္
၂။ ကေတာင္ ေရႊေရး စာမရီပန္းခက္ကိုက္ အနားသံ ၄ ံ ေရႊပိန္း
၃။ ႏွင္း ႏွင္းသိပ္
၄။ အိေျမာင္ရင္ပတ္ကြင္း
၅။ ေရႊဇဝါ အုပ္ခက္ထိပ္အုပ္
၆။ ျမီးျဖမ္းရင္ဘတ္ သကၠလပ္ၾကိဳး ေရႊၾကယ္တပ္ မိုးၾကိဳးၾကဳတ္
၇။ လက္ဖက္အိုး
၈။ တေကာင္းပိတ္
၉။ ထားအိမ္အေဆာက္ ေရႊအမႊန္ ထားအိမ္ရင္းဖ်ား ေရႊငါးပတ္ခံတြင္း ေရႊသံပတ္စြဲ ငါးတန္႕
၁၀။ ဒိုင္းဝန္ ေရႊဇဝါပိန္း။
ဝန္သိုျမိဳ႕ ၁၁၂၅ စစ္တန္းတြင္ ေစာ္ဘြားတို႕ အေဆာင္အရြက္တို႕မွာ
၁။ ဆင္ေပါက္ ၊ ဆင္မ
၂။ ရဲကအနီ ၂ စု ေရႊတစု
၃။ အလံက်ည္ေရႊေရး
၄။ အလံနီ ၂
၅။ ေပါင္ဝန္းအနီ ၂ စု
၆။ အထြတ္ေရႊ
၇။ သကၠလပ္ၾကိဳး အနားဖဲကြပ္
၈။ ခြၽန္း ၄
၉။ ထီးဝါ ၂
၁၀။ က်ိဳင္း ၂
၁၁။ အထြတ္ေရႊ ၄ ံ ခန္႕
၁၂။ ျမင္းကကိုင္း ေရႊေညာင္ရြက္ ၂ ဆင့္ တေညာက္ေရႊရြက္ ၃ ပြင့္
၁၃။ ကေတာင္ေရႊေရး
၁၄။ စာမရီပန္းခက္ ကိုက္
၁၅။ အနားသံ ၄ ံ ေရႊးပိန္း
၁၆။ ႏွင္း ႏွင္းသိပ္
၁၇။ အိမ္ေျမာင္ လကြင္း
၁၈။ ရင္ပတ္ကြင္း
၁၉။ ျမီးပ်မ္းရင္ပတ္
၂၀။ သကၠလပ္ၾကိဳးၾကယ္စီ
၂၁။ သကၠလပ္ တင္ရမ္း
၂၂။ မုဒရက္ေပါင္ဆြဲ
၂၃။ ေရွ႕တက္ ေနာက္တက္ ဇက္ရႊန္း ၃ ဆင့္
၂၄။ ကြမ္းခြက္ ၈ ေျမႇာင့္
၂၅။ မိုးၾကိဳးေထြးအင္
၂၆။ တေကာင္းပိတ္
၂၇။ လက္ဖက္အိုး
၂၈။ က်ပ္ျမင့္မိုရ္
၂၉။ ထားလိုက္ လက္ဝဲ လက်္ာ ၂ စဥ္
၃၀။ စည္နီ ၇
၃၁။ ပံုသာ ၁
၃၂။ ခရာ
၃၃။ ႏွဲၾကီး ၁
၃၄။ ႏွဲငယ္ ဆိုျပီး အေဆာင္အေယာင္ အေတာ္မ်ားတာကိုသတိထားမိပါတယ္။

ဝန္သို ေစာ္ဘြားရဲ့ အိမ္
အိမ္ ၃ ဆင့္ ေဟာ္ခ်ိဳးတက္ အမိုးအဂၤေတပြတ္ မာရဘင္ အနီသုတ္၊ ျပတင္းအနီ ၂ စု ေရႊ ၁ စု၊ ဝင္ျမင္းၾကမ္းလႊတ္ ၊ ျပတင္းတံခါး ေလးေပါက္ ေဆာက္လုပ္ေနထိုင္ခြင့္ရွိသည္။ (ဝန္သိုျမိဳ႕ ၁၁၄၅ စစ္တန္း)

ဝန္သိုျမိဳ႕ ၁၁၂၅ ခု စစ္တန္း အရ ေစာ္ဘြားတို႕ေသလြန္တဲ့အခါ စီရင္ရတဲ့အေဆာင္ေယာင္ေတြက---
ေစာ္ဘြားတို႕ေသလြန္လွ်င္ ပ်ဥ္အဖုံးကမၸတ္ ေရႊအနီခံသတ္ ပ်ဥ္ခံု ခ်င္ပု ဗီတာန္ေျခ ၆ ေခ်ာင္း၊ ေရႊျမဴတာ၊ ေငြျမဴတာ၊ ေရႊပခ်ဳပ္ ၊ ေငြပခ်ဳပ္၊ စႏၵယမား မီးေလာင္တိုက္ ငွက္ေခ်းခံရာဇမတ္ကာ ႏွင့္ သၿဂႋဳဟ္ပို႕ရသည္။ အကူေတာ္ဖ်င္ သာလူ ေပထုပ္ေပးရသည္။


၇ ႏိုဝင္ဘာ ၁၆၃၇ အမိန္႕ေတာ္ပါ ဗန္ေမာ္ ေစာ္ဘြား ေဆာင္ျမဲ ( အေဆာင္ေယာင္ )
၁။ ဆင္ေပါက္မ ၂
၂။ ကြမ္းစားခြက္
၃။ ဘဘက္အိုး
၄။ တေကာင္းပိတ္ရွစ္ေထာင့္ ပယင္းတပ္
၅။ ေရႊေထြးအင္
၆။ ဓားနက္
၇။ ေက်ာက္စီ သံပတ္ ၇တန္႕
၈။ ဓားလိုက္အိတ္သြတ္ ၂ျမင္းဇက္ရြန္း၃ဆင့္
၉။ စီးႏွီးတင္ရမ္း
၁၀။ ကတီၱပါျမင္းၾကိဳးေရႊၾကယ္တပ္
၁၁။ ႏွင္း ႏွင္းသိပ္
၁၂။ ကေတာင္ေရႊေရးဇာမရီပန္းခက္ကိုက္
၁၃။ အနားခံ ၄ သစ္
၁၄။ ထိပ္အုပ္သံပရာခြံ
၁၅။ အိမ္ေျမႇာင္ရင္ဘတ္ကြင္းအိမ္ျဖဴ ၃ဆင့္ ပတင္ကုန္လုံး ေရႊခ်အိပ္ဦး အတိုင္တည္ထိ
၁၆။ စိုက္
၁၇။ ဝင္ကမၸတ္သတ္
၁၈။ စည္နီ ၃ လုံး
၁၉။ ေငြႏွဲ
၂၀။ ေငြခရား ၄လုံးစီ
၂၁။ ပံုသာ
၂၂။ လင္ကြင္း
၂၃။ ေရႊလွံ ၁၀
၂၄။ ေသနတ္ ၁၀
၂၅။ ဆင္ေပါင္းအနီ ၂စု
၂၆။ ေရႊ ၁စု

ဝါဝင္ ဝါကြၽတ္ ကန္႕ေတာ့ရလွ်င္
၁။ ေရႊဖလား ၅ ိ လုပ္ေျမာ ေရႊပန္းပြင့္ ေငြပန္းပြင့္ ၁စီး
၂။ လဘက္ေခ်ာင္းအရွည္ ၅ ၤ၊ ေခ်ာင္းေရ ၁၂

၇ ႏိုဝင္ဘာ ၁၆၃၇ အမိန္႕ေတာ္ပါ သိႏၷီေစာ္ဘြားတို႕ ေဆာင္ျမဲ ( အေဆာင္ေရာင္ )
၁။ ထီးနီ ၂
၂။ ထီးဝါ ၂
၃။ ထီးျဖဴ ၂
၄။ ဆင္ေပါက္မ ၂
၅။ ေဗာင္းေရႊအနီ ၁စု ေရႊ၂စု ျမင္းၾကိဳး ကတီၱပါတင္ ရမ္းဇက္ရႊမ္း ၃ဆင့္ ေရႊၾကယ္တက္ ႏွင္းႏွင္းသိပ္
၆။ ကေတာင္ေရႊေရး
၇။ ဇာမရီပန္းခက္ကိုက္
၈။ အနားသံ ၄ သစ္
၉။ ကေရႊဝါ ၇ ပြင့္
၁၀။ ဓားနတ္သံ ပတၱျမားစီ ၇ တန္႕
၁၁။ အိတ္သြတ္ေခြးငယ္ ေခြးမ
၁၂။ ေက်ာက္စီဓားလိုက္အိမ္ခတ္ ၄
၁၃။ ကြမ္းခြက္တေကာင္းပိတ္ လဘက္အိုးကေတာင္ေက်ာက္ တရစ္စီေဟာပတင္တုံလံု ေရႊခ်ထ်က္တည္ဝင္က ကမၸတ္သတ္အိပ္လွည့္အိပ္ဘန္
၁၄။ စည္ ၃ လုံး
၁၅။ ႏွဲ ၄
၁၆။ ခရာ ၄

၇ ႏိုဝင္ဘာ ၁၆၃၇ အမိန္႕ေတာ္ပါ မိုးညင္းျမိဳ႕ ေစာ္ဘြားဟိုခင္ဘြား ငေနတက္နံ ၁၊ အသက္ ၄၅ႏွစ္သူႏွင့္ ေစာ္ဘြားအမတ္တို႕ သကၠရာဇ္ ၉၉၉ (၁၆၃၇) အရပ္ရပ္ အင္းစာရင္း ရွင္းလင္းစစ္သိမ္းေတာ္မူရာ တင္သြင္းသည့္ ေရႊတိုက္စာရင္းစာတမ္း။

ေစာ္ဘြားတို႕ ေဆာင္႐ိုးကား
၁။ ဆင္ေပါက္ ဆင္မေပါင္း ေရႊ ၃စု အနီတစု
၂။ ျမင္းၾကိဳး ကတီၱပါ ေရႊၾကယ္တပ္
၃။ ထီးနီ ၂
၄။ ထီးဝါ ၂
၅။ တင္ရမ္းကတီၱပါ ၃ ဆင့္
၆။ ကေတာင္ ေရႊေရး စာမရီပန္းခက္ကိုက္
၇။ အနားသံ ၄ ံ
၈။ ႏွင္း ႏွင္းသိပ္ရင္ပတ္ကြင္း ေရႊဇဝါခုႏွစ္ပြင့္
၉။ ဓားနတ္သံပတ္ခုႏွစ္တန္႕ ေခြေသးေခြမ ေက်ာက္စီဓားလိုက္အိတ္စြပ္ ၂ သကၠလပ္ကြပ္ၾကပ္
၁၀။ တေကာင္းပိတ္
၁၁။ လဘက္အိုး
၁၂။ ကြံးေတာင္ ပတၱျမားတရစ္စီး
၁၃။ ေရႊေထြးအင္
၁၄။ ေဟာ္ပတင္တံုလံုေရႊခ်
၁၅။ ဗတိုင္တည္ဝင္ ကမၸတ္သတ္ ( ဗဟိုရ္တည္ဝင္ ကမၸတ္သတ္ )
၁၆။ စည္ရ
၁၇။ အိပ္ဖန္ ၁၀
၁၈။ ေရႊႏွဲ
၁၉။ ေငြခရာ ၄ လုံး
၂၀။ လင္းကြင္း
၂၁။ ပံုသာ

ေရႊဘဝါးေတာ္ ေအာက္ကန္႕ေတာ့ ရသည္မွာ (ဝါဝင္ ဝါကြၽတ္ ကန္႕ေတာ့ရလွ်င္ )

၁။ ျမင္း ၁ စီး
၂။ ဖဲနီ
၃။ ဖဲစိမ္း
၄။ ေရဖလား ၃ ိလုပ္
၅။ ေရႊပန္းခိုင္
၆။ ေငြပန္းခိုင္
၇။ လဘက္ေခ်ာင္းေရ ၃၂ အရွည္ ၇ၤ အစဥ္ကန္ေတာ့ ျမဲေရွးထုံးစံေပးသည့္ စာတမ္း။