10/2/11

ေမာင္းမ လက္သုံးပံု

ဟိုတေလာေလးက သတင္းၾကီးေနတဲ့ " ေဆာင္ၾကာျမိဳင္ မွတ္တမ္း " ဖတ္ျဖစ္တယ္။ မင္းတုန္းမင္းေနာက္ခံ မွတ္တမ္းလို႕ ထင္ေနခဲ့တာ။ ေခါင္းစဥ္မွာကိုက ' မွတ္တမ္း ' ဆိုတဲ့ အေရးသားနဲ႕ဆိုေတာ့ တကယ္ပဲ မွတ္သားရေတာ့မယ္ထင္ခဲ့တာ။ ဖတ္ၾကည့္ေတာ့မွ ေမာင္မိႈင္း ျဖစ္ေနတယ္။

ေပါက္ကရေလးဆယ္ေတာ့ေရးရဲ့ တကယ္တန္ဖိုးရွိတဲ့မွတ္တမ္းမွတ္ရာမ်ိဳးေတာ့ မဟုတ္ခဲ့။ စာေရးဆရာ လိုရာဇာတ္လမ္းဆင္တဲ့ေနာက္ အဟုတ္ၾကီးလိုက္ခဲ့ျပီး အဖ်ား႐ႉးျပန္တယ္။ ရွင္းရွင္းေျပာေတာ့ ဝတၳဳအေနႏွင့္လည္း အံမဝင္၊ မွတ္တမ္းလည္းမဟုတ္တဲ့ တကယ့္ အပ္ေၾကာင္းထပ္ ကာမခန္းေတြခ်ည္းေရးထားတဲ့ အျပာစာအုပ္လို႕သာမွတ္တယ္။

မင္းတုန္းမင္း မိဘုရားမ်ားတာလူတိုင္းသိတယ္။ ရွင္းရွင္းေျပာေတာ့ နန္းေတာ္ထဲက အမ်ိဳးသမီးေတြအားလုံးသူ႕မယားခ်ည္းလို႕ ေျပာလို႕ရတယ္။ ဒီေတာ့ နန္းေတာ္ထဲက အမ်ိဳးသမီးေတြဟာ အေရးဟဲ့အေၾကာင္းဟဲ့ဆို သက္လုံးေကာင္းဖို႕ဆိုတာထက္ အရွင့္အလိုေကာင္းဖို႕ ေလ့က်င့္သင္ၾကားရဟန္တူပါတယ္။ ဒီေတာ့ လက္သုံးပံုက်မ္းအျဖစ္ မွတ္တမ္းလုပ္ျပီးသင္ၾကားေပးရပါတယ္။

အဲဒီ က်မ္းကို " ေမာင္းမ လက္သုံးပံု " လို႕ ေခၚပါသတဲ့။ ေဒါက္သာသန္းထြန္း နယ္လွည့္ရာဇဝင္ စာ၂၈၄ မယ္ေျပာထားတာက မင္းတုန္းမင္းၾကီးရဲ့ မိဘုရားတစ္ပါးမွာ ပုရပိုဒ္တစ္ခုရွိတယ္။ လူေယာက်္ား လူမိန္းမ ႏွစ္ေယာက္တြဲသံ ဝါသျပဳေနတဲ့ ပံုႏွစ္ဆယ့္ေလးပံုပါသတဲ့။ အသက္ၾကီးလာတဲ့ မိဘုရားၾကီးက မီး႐ိႈ႕ဖ်က္ဆီးခိုင္း လို႕ အခိုင္းခံရတဲ့လူက တိတ္တဆိတ္ ဓာတ္ပံု႐ိုက္ယူထားလို႕ ပံုမွတ္တမ္းက်န္ရစ္ပါတယ္တဲ့။ အဲဒီဓာတ္ပံုကိုေတာ့ ျမင္ဖူးခ်င္ပါရဲ့။ ဘယ္မိဖုရားျဖစ္တယ္ဆိုတာ နာမည္တပ္ျပီးမေျပာခဲ့ေပမယ့္ ထားဝယ္မွာေနသြားတဲ့ နာမည္ၾကီးမင္းတုန္းမင္းရဲ့ မိဘုရားၾကီးမ်ားျဖစ္မလားလို႕ ခန္႕မွန္းပါရဲ့။

ေရွးကျမန္မာ အမ်ိဳးသမီးတစ္ေယာက္မွာ နန္းတြင္းဝင္ျပီဆိုတာနဲ႕ သင္ၾကားရတဲ့ နန္းမူနန္းရာေတြထဲမွာ " လိင္မႈဆိုင္ရာပညာရပ္ ' ဟာလည္းဘဲ မသင္မျဖစ္သင္ၾကားရတဲ့ ပညာရပ္တစ္ခု။ ေရွးတရုတ္မွတ္တမ္းေတြမွာေတာ့ အတိအလင္း မွတ္တမ္းေတြက်န္ရစ္တယ္။ အိႏၵိယ မွတ္တမ္း ပုရပိုဒ္ေတြ ေဆးေရးေတြမွာလည္း မွတ္မွတ္သားသားက်န္ရစ္တယ္။ တိဘက္ဘက္က ေရွးလက္ရာေတြမွာလည္းက်န္ရစ္တယ္။ အထူးခ်ျဖင့္ ပုရပိုဒ္ေတြမွာက်မ္းတစ္ေဆာင္အျဖစ္နဲ႕ က်န္ရစ္တယ္။ အမွန္ေတာ့ ဒီလို နန္းဓေလ့ထဲ လိင္မႈဆိုင္ရာေတြကို တီးတိုးသဖန္းပိုး လို႕တမ်ိဳး အတိလင္းတစ္သြယ္သင္ၾကားေပးရတာဟာ အေရွ႕ အေနာက္ ကမၻာ ဘယ္ေနရာမွာျဖစ္ျဖစ္ ေရွးသက္ဦးဆံပိုင္ ဘုရင္စနစ္ရွိခဲ့တဲ့ တိုင္းႏိုင္ငံေတြမွာ လုပ္ျမဲထံုးစံသာျဖစ္တယ္။ ဘာသာတရားနဲ႕မဆိုင္ပါ။

မင္းတုန္းမင္းျပီးေတာ့ သီေပါမင္းလက္ထက္ လွမ္းၾကည့္ရေအာင္ပါ။ ညီအမေတြကို မယား/မိဖုရားလုပ္တာလူတိုင္းသိတယ္။ စုဖုရားလတ္ ခ်ဳပ္ခ်ယ္လို႕ သိပ္မ႐ႈပ္ႏိုင္ရွာဘူးရယ္လို႕ လူတိုင္းသိထားၾကတယ္။ ဒိုင္းခင္ခင္ကေတာ့ ဇာတ္လမ္းတစ္ပုဒ္အျဖစ္က်န္က်စ္တယ္။ စုဖုရားလတ္ ေဝဖန္ေရးေတြထဲမွာ ဆရာၾကီးျမသန္းတင့္ရဲ့ ေဝဖန္ေရးမွာေတာ့ စုဖုရားလတ္ သီေပါနဲ႕ေပါင္းဖက္ေတာ့ ဆယ္ေက်ာ္သက္။ ပါေတာ္မူေတာ့ ၂၀ စြန္းစြန္းရယ္။

ဒီေတာ့ ဒီအသက္ရြယ္ ဘုရင့္မိဘုရားတစ္ပါးဆီ ဒီလိုအျပဳမူေတြရွိတယ္ဆိုသာ သာမန္မိန္းမသားေတြလို ျပဳမူတာဘဲဆိုျပီး ေဖးေဖးမမေျပာသြားခဲ့တယ္။ လူတခ်ိဳ႕ကေတာ့ စုဖုရားလတ္ဟာ တစ္လင္တစ္မယား စနစ္ကိုတည္ေထာင္ဖို႕ ၾကိဳးစားခဲ့တဲ့ ေနဝင္ခ်ိန္မိဖုရားတစ္ပါးအျဖစ္ ေခၚဆိုတတ္ပါေသးတယ္။ ထားပါေတာ့။

သီေပါမင္းေခတ္ ဝက္မစြတ္ဝန္ေထာက္ သိမ္းထားတဲ့ ပုရပိုဒ္ေတြထဲမွာ ဘုရင္အလိုရွိတိုင္း ကာမဂုံျဖည့္ေပးရတဲ့ အမ်ိဳးသမီးစာရင္း က်န္ရစ္တယ္။ အဲဒီစာရင္းကို ျပဳစုေပးရတဲ့သူက ေရနံသာစားျဖစ္တယ္။ ရွင္းရွင္းေျပာေတာ့ ဘုရင္လုပ္သူက အဟမ္း အဟမ္း ဆိုရင္ ေရနံသာစားက စားရင္းထဲကအတိုင္း နီးစပ္ရာ အမ်ိဳးသမီးေျပးေခၚေပးရဟန္တူပါတယ္။ စာရင္းကို ၾကည့္ရေအာင္ပါ။

" ကာမဂံု အခြင့္ရလွ်င္ အခါမေရြး ( x ) လိုေၾကာင္း ေရနံသာ ေရတြက္သည့္စာရင္း "

သမီးပ်ိဳ စာရင္းျဖစ္ျပီး စုစုေပါင္း ၁၆ ေယာက္။
၁။ အစ္မေတာ္ဘုရား ( ခြၽန္းေတာင္း / မိုင္းခိုင္မင္းသမီး )
၂။ ျပင္စည္မင္းသမီး (မေကြး မိဖုရားသမီး )
၃။ မိုးမိတ္မင္းသမီး (စာပြဲေတာင္းမိဖုရားသမီး )
၄။ လိႈင္ကြၽန္းသမီးၾကီး (ေတာင္တြင္း/မင္းကေတာ္သမီး)
၅။ ငန္စြန္ (မိဖုရား)သမီး ထရန္ကာ (မင္းသမီး)
၆။ ေၾကးျမႇင့္ မိဖုရား
၇။ ပင္းအတြင္းဝန္ သမီး
၈။ မိုင္ခိုင္ ( ျမိဳ႕စားခင္မမင္းဝန္) မင္းသမီးအၾကီး
၉။ မိုင္ခိုင္ ( ျမိဳ႕စားခင္မမင္းဝန္) မင္းသမီးအငယ္
၁၀။ ေညာင္ဝန္ သမီး
၁၁။ ဥယာဥ္အုပ္ သမီး
၁၂။ တရားမ အေရးပိုင္သမီး
၁၃။ စာေရးၾကီး ငအံု သမီးအၾကီး
၁၄။ ကုလားဝန္ သမီးအၾကီး
၁၅။ သီေပါဝန္ သမီး
၁၆။ ပင္သာ သမီး

သူတပါး မယား ေတြလည္းပါတယ္။ စာရင္းၾကည့္ပါ
၁။ ေတာင္ခြင္မင္းၾကီး ကေတာ္
၂။ ပင္သာ (မင္းသား) မယား
၃။ စာေရးၾကီး ဦးဘိုးရွုတ္ မယား
၄။ ေရနံေခ်ာင္းမင္းၾကီး မယား သီလ
၅။ အေျမာံဝန္ မယား
၆။ ကြပ္ရြာဝန္ေထာံ မယား
၇။ ခန္ပတ္ဝန္ၾကီး မယား
၈။ ေရွ႕ဝင္းမႉး မယား
စုစုေပါင္း သူတပါး မယား ၈ ေယာက္ရွိတယ္။

သူတပါး တူမ ႏွင့္ အျခား သမီးလား မယားလားမသိတဲ့ စာရင္းက
၁။ ပင္းကလဲဝန္ေထာံ တူမ
၂။ ကုလားမ ဘီဘီ
၃။ ျပင္စည္
၄။ ေက်ာံပန္းေတာင္း
စုစုေပါင္း ၄ ေယာက္။ သီေပါမင္းေခတ္မွာ အျဖဴမ ကိုယ္လုပ္ေတာ္ေတြလည္းရွိတယ္။ သူတို႕ေတြဟာ သက္ဆိုင္ရာနယ္ခ်ဲ႕လိုတဲ့အစိုးရကေစလြတ္တဲ့ လခစားေၾကးစား မိန္မပ်က္ တစ္ျဖစ္လဲ သူလွ်ိဳေတြေပါ့။ နာမည္ၾကီးကိုယ္လုပ္ေတာ္ကေတာ့ ယြန္းခင္ခင္ (The Lacquer Lady)ေပါ့။

ဒီစာရင္းဟာ သီေပါမင္းရဲ့ မယားစာရင္းဆိုေသခ်ာေစတာက လူအမည္ေတြႏွင့္ အမိန္႕ေတာ္ထုတ္တဲ့ေန႕ ( မွတ္တမ္းတင္တဲ့ေန႕ ) ဟာ ျမန္မာလို ၁၂၄၆-၁၂၄၇ ခု ( ၁၈၈၄-၅ ) ျဖစ္တာေၾကာင့္ပါတဲ့။

အထူးမွတ္သားရမွာက ရွင္ဘုရင့္အလိုရွိတိုင္း လာေရာက္ျပီး ကာမဂံု ဆက္ရမယ့္စာရင္းထဲမွာ သူတပါးမယားေတြပါေနတာပါဘဲ။ ဘာသာတရားအဆုံးမႏွင့္ သီလတရား က်င့္ဝတ္ေတြရွိေစကာမူ ဘုရင္ေတြအတြက္ အက်ဳံးမဝင္တာ သတိထားမိပါတယ္။ ဘုရင္ဆိုတာ ကာေမသု သီလေစာင့္စရာမလိုတဲ့သေဘာေပါ့။ မင္းက်င့္တရားဆယ္ပါးေတာ့ မေျပာေတာ့ပါဘူး။

8 comments:

  1. ဒီမွတ္တမ္းကို အခုမွပဲ ဖတ္ဖူးပါတယ္...ဘုရင္ဆိုတာ အပ်ဳိစင္ေတြကိုပဲ ေတာ္ေကာက္တယ္လို႔ ထင္ထားခဲ့ေပမယ့္ သူ႔မယားေတြလည္း ပါေတာ့ အေတာ္ေလး အံ့ၾသမိပါတယ္...ဖတ္ဖူးသမွ် သမိုင္းေတြထဲမွာက သီေပါမင္းဟာ ဒိုင္းခင္ခင္ကိုပဲ ျပင္ပမိန္းမအျဖစ္ ထိေတြ႕ဖူးသေယာင္ ေျပာထားတာေၾကာင့္ အမွတ္မွားသြားမွန္း အခုမွသိရလို႔ ေက်းဇူးတင္ပါတယ္...

    ခ်စ္စိန္လြင္ရဲ႕ ေဆာင္ၾကာၿမိဳင္မွတ္တမ္းကို သမိုင္းဆိုင္ရာ အေထာက္အထားတစ္ခုအျဖစ္ မယူဆတာပဲ သင့္ေတာ္ပါတယ္...သမိုင္းေနာက္ခံ အျပာဇာတ္လမ္းလို႔ပဲ ယူဆဖို႔ သင့္ပါတယ္...အဲဒီလိုဇာတ္လမ္းျဖစ္ေနခဲ့လို႔လည္း လူသိမ်ားခဲ့တာလို႔ ယူဆမိပါတယ္...

    ReplyDelete
  2. အရမ္းကို တန္ဖိုးရွိတဲ့ မွတ္တမ္းကို ဖတ္ခြင့္ရလိုက္လို႔ ေက်းဇူးတင္ပါတယ္
    အျပင္မွာ ဒီလိုတိက် တဲ့မွတ္တမ္းမ်ိဳး မဖတ္ဖူးပါဘူး ကၽြန္ေတာ္ ကိုယ္တိုင္က ဗဟုသုတ နည္းတာလည္း ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။

    ဆရာ ဦးဟန္ၾကည္ ေျပာသြားသလိုပါဘဲ သီေပါဘုရင္ ဟာ ဒိုင္းခင္ခင္ တစ္ေယာက္ကိုပဲ ေနာက္တစ္ေယာက္အျဖစ္ အမည္ေပါက္ခဲ့တာကို စာအုပ္ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ေဖၚျပထားၾကလို႔ပါ ယခုလိုသိခြင့္ ရတဲ့အတြက္ေက်းဇူးတင္လွပါတယ္။

    ReplyDelete
  3. အခုလို ဖတ္ခြင့္ရတာ မသိေသးတာကို သိခြင့္ရတဲ့အတြက္ မွ်ေ၀တာကို ေက်းဇူးအမ်ားၾကီးတင္ပါတယ္။
    ဒဂုန္ခင္ခင္ေလးေရးတဲ့ ရတနာပံု၏နိဒါန္းနွင့္နိဂံုးမွာေတာ့ ရေနာင္းေမာင္ေမာင္တုတ္က ပင္းအတြင္း၀န္သမီး ပင္းခင္ခင္ၾကီး ၊ ေမာင္ေဖငယ္က ဒိုင္းခင္ခင္ၾကီး တုိ႕ကို အလွည့္က် ေခၚေပးရတယ္လို႕ ဖတ္ဖူးပါတယ္။ က်မလည္း ဒီနွစ္ေယာက္ဘဲ ၾကားဖူးခဲ့တာပါ။
    သူတို႕ေတြအျပင္ကို္ ဒီေလာက္ အမ်ားၾကီးရွိခဲ့တဲ့ အျပင္ သူတပါး အမ်ိဳးသမီးေတြ ပါ၀င္ေနတယ္ဆုိတာကုိ သိရေတာ့ ေတာ္ေတာ္အ့ံၾသမိပါတယ္။ ဒါေတာင္ စုဖုရားလတ္ ဒီေလာက္ ခ်ဳပ္ခ်ယ္ေနလုိ႕သာ ေတာ္ေတာ့တယ္လုိ႕ ေတြးမိပါတယ္...

    ReplyDelete
  4. အဲဒီ လူစာရင္း မွတ္တမ္း အေၾကာင္း ေမာင္သန္းေဆြ (ထား၀ယ္) ေရးထားတာ ရွိတယ္။ သူ႔အဆိုအရ မွတ္တမ္းက မျပည့္စုံတဲ့အတြက္ ဘုရင့္ ကာမဂုဏ္ ေဖ်ာ္ေျဖေရး စာရင္းလို႔ တထစ္ခ် မေျပာႏိုင္ဘူးလို႔ ဆိုပါတယ္။

    ReplyDelete
  5. က်န္းမာပါေစမဂၤလာပါခင္ဗ်ာ-
    ဆရာၾကီး ေဒါက္တာသန္းထြန္း ကိုဒီဘေလာ့ကေလးကိုဖတ္ေစခ်င္လိုက္တာ-
    ဆရာဘယ္လိုေတြမ်ားေျပာမလဲမသိဘူးေနာ္-
    သိတာေတြကိုရွယ္ေပးတဲ့အတြက္ေက်းဇူးအထူးတင္မိပါတယ္ခင္ဗ်ာ-

    ReplyDelete
  6. အခုမွ က်ေနာ္ဖတ္ရတယ္..အရမ္းေကာင္းတယ္..အရမ္းေက်းဇူးတင္ပါတယ္....
    တကယ္ကို ၀မ္းသာမိပါရဲ ့က်ေနာ္လည္း...မွ်ေ၀ဖတ္ေစဖို ့ယူသြားတယ္ေနာ္။။

    ေက်းဇူးပါခင္ဗ်ာ

    ReplyDelete
  7. အထက္ပါ ကိုးကားတဲ့ ပရပိုဒ္ မွတ္တမ္းရဲ႕ မူရင္းကို ၾကည့္ခ်င္ပါတယ္။ မူရင္း မေဖာ္ျပဘဲ ဒီလို ေဖာ္ျပမႈဟာ သမိုင္းမွန္သည္ မမွန္သည္က တစ္ေၾကာင္း၊ စာရင္းပါ၀င္သူမ်ားရဲ႕ ဂုဏ္သိကၡာကို ထိခိုက္ေစပါတယ္။ ေရးသားသူအေနနဲ႕ ေ၀ဖန္တင္ျပမႈမ်ားဟာ သမိုင္းေၾကာင္းနဲ႕ မဆုိင္သလိုျဖစ္ေနပါတယ္။

    ReplyDelete
  8. ေရနံ႔သာစားက ဘုုရင္အတြက္ မွတ္တမ္းမွတ္တားတာမ်ိဳးမဟုုတ္ဘဲ သူ႔အတြက္ သူၾကာခိုုလုုိ႔ရတဲ့ ဒါမွမဟုုတ္ ၾကာခုုိဖုုိ႔ ႀကံစည္ထားတဲ့ စာရင္းလဲ ျဖစ္ႏိုုင္ပါတယ္။

    သီေပါဘုုရင္အတြက္ သီးသန္႔မွတ္တမ္းဆုုိရင္လဲ လင္ရွိမိန္းမေတြရဲ့ လင္ေတြက ေသဆုုံးၿပီးသားလူေတြ ျဖစ္ဖုုိ႔မ်ားပါတယ္။ ဘုုရင္ျဖစ္ရဲ့သားနဲ႔ အိမ္ေထာင္ရွိမယားကုုိေတာ့ ႀကံစည္မွာ မဟုုတ္ပါဘူး။ ေနာက္ၿပီး အဲဒီအမ်ိဳးသမီးေတြကုုိ အလုုိရွိရင္ ရႏုုိင္ေၾကာင္းဘဲ မွတ္ထားတာ ရွိမွာပါ။
    စုုဖုုရားလတ္ကုုိ ေၾကာက္ၿပီး ေရာေထြးေနခြင့္ ရခဲ့မယ္ မထင္ပါဘူး။

    ReplyDelete

လြတ္လြတ္ လပ္လပ္ ေရးလိုရာ ေရးခဲ့ႏိုင္ပါတယ္။